چرا کار در ژاپن می تواند یک تصمیم عالی باشد؟

نویسنده: علی سعادت آذر، رایزن فرهنگی سفارت ایران در ژاپن و سید رحمان موسوی، عضو ارشد انجمن مطالعات سازمان ملل 

دیپلماسی ایرانی: فرهنگ کار ژاپنی به سخت بودن شهره است. آیا برای کار در ژاپن مردد هستید زیرا داستان های ترسناکی درباره فرهنگ کار آن شنیده اید؟

فرهنگ کار بسیاری از شرکت های ژاپنی در گذشته خارجی ها را از کار در ژاپن دور کرده اما زمانه تغییر کرده – واقعیت فرهنگ کار کنونی ژاپن حقیقتا ظریف‌تر است؛ شرکت‌های زیادی وجود دارند که محیط کاری عالی را در ژاپن ارائه می‌دهند و ما شاهد افزایش تعداد شرکت های مدرن بوده ایم – به ویژه در صنعت فناوری.

این مقاله فرهنگ کاری ژاپن را برای کشف حقیقت در مورد شرایط کار در آن بررسی می کند. ما تاریخچه کار در ژاپن را تا آخرین پیشرفت ها بررسی خواهیم کرد. بنابراین اگر می‌خواهید بدانید که چرا ژاپن ممکن است گزینه خوبی باشد و چگونه می‌توانید در اینجا به یک تعادل عالی بین کار و زندگی دست یابید، به خواندن ادامه دهید.

 آیا ژاپن کشوری پرتلاش است؟ چرا ژاپن اینقدر سخت کار می کند؟ کاروشی به چه معناست؟ پس... آیا باید در ژاپن کار کنید؟  دلایل کار در ژاپن و دستیابی به تعادل بین کار و زندگی در آن چگونه است؟ آیا ژاپن کشوری سخت کوش است؟

بر کسی پوشیده نیست که ژاپن سهم زیادی از عاشقان به کار را دارد.  توازن بین کار و زندگی ژاپنی معمولاً خوب تصور نمی شود.  فرهنگ سنتی کار در ژاپن بر تعهد افراطی به کار خود تأکید دارد؛ با اینکه تغییرات قابل توجهی در شرایط کاری ژاپن ایجاد شده، اما هنوز ژاپن یک کشور سخت برای کار است.

در سال 2015، نظرسنجی اکسپدیا ژاپن نشان داد که 53 درصد مردم از میزان مرخصی سالانه خود اطلاعی ندارند. با این وجود، معمولاً کارمندان به خاطر گرفتن مرخصی با حقوق احساس گناه می کنند و نه تنها این، بلکه فقط 52 درصد از شرکت‌کنندگان موافق بودند که تعادل بین کار و زندگی ضروری است.

این سطح از تعهد به شغل خود بسیاری از کارمندان ژاپنی را ناراضی می کند. در واقع، آنها دومین کارگران محروم از تعطیلات در جهان هستند.  

نه اینکه بیشتر شما را بترسانیم، اما ژاپن تایمز نیز فاش کرد که از هر 4 شرکت، یک شرکت اعتراف کرده است که کارمندان آنها بین 80 تا 100 ساعت اضافه کاری در ماه دارند.  این ساعات اضافی حتی گاهی اوقات بدون پرداخت مزد می ماند.

با این حال نگران نباشید، زیرا این شرایط ناگوار اکنون به تاریخ تبدیل شده و طی چند سال گذشته، فرهنگ کاری ژاپن تغییر کرده است.

طبق آمار استاتیستا، کارمندان ژاپنی در سال 2021 حدود 136.1 ساعت در ماه کار می کردند. در حالی که این میزان نسبت به 135 ساعت سال قبل کمی افزایش یافته، در واقع در مقایسه با رکورد 147.1 ساعت در سال 2012 بسیار کمتر است.

فرهنگ کار در ژاپن به آرامی به سمت یک نسخه سالم تر پیش می رود. کاهش محسوس ساعت کاری یک قدم بزرگ است! و شرکت‌ها گام‌هایی برای کاهش اضافه کاری برمی‌دارند: برای اطمینان از اینکه هیچ‌کس اضافه‌کاری نمی‌کند، برخی شرکت‌ها حتی تمرین می‌کنند که همه چراغ‌های دفتر را قبل از ساعت 10:00 شب خاموش کنند.

با وجود چنین پیشرفتی، بدیهی است که فرهنگ کاری و طرز فکر ژاپن هنوز در حال تغییر است. نگاهی به تاریخ ژاپن بیندازید تا متوجه شوید که چرا فرهنگ کار ژاپنی از نظر فیزیکی، عاطفی و ذهنی برای بسیاری از کارمندان خسته کننده شده است.

چرا ژاپن اینقدر سخت کار می کند؟ پس چرا ژاپنی ها اینقدر سخت کوش هستند؟

خوب، فرهنگ سخت کوش ژاپن عمیقاً در تاریخ این کشور ریشه دارد. متأسفانه، این تعهد شدید به کار حتی به کاروشی (過労死) یا مرگ بر اثر کار زیاد منجر شده است.

سه عامل اجتماعی اصلی پشت این پدیده غم انگیز: تمایل ژاپن به هم سطح بودن با همتایان غربی خود، طرز فکر جمعی، در دسترس بودن خدمات راحت برای همه.

اولین دلیل به دوران بازسازی میجی در سال 1868 برمی گردد. جامعه فئودالی ژاپن می خواست به همان سطح اقتصادی کشورهای ثروتمند و قدرتمند صنعتی غربی برسد و آنها انجام دادند - اما به چه قیمتی!

کار طاقت فرسای مورد نیاز برای تبدیل ژاپن به یک کشور مدرن و صنعتی، کارگران آن را زخمی کرد. در حالی که آنها توانستند از بسیاری از اقتصادهای غربی پیشی بگیرند و پس از جنگ جهانی دوم به دومین اقتصاد بزرگ جهان تبدیل شوند، نیروی کار عادت به کار بیش از حد را توسعه داد.

ثانیاً، فرهنگ جمع گرایی رایج در آن زمان از کارگران انتظار داشت که شرکت را بر خود اولویت قرار دهند. در بسیاری از موارد، این به شرکت ها قدرت می داد که حقوق کارکنان خود را نادیده بگیرند. اتحادیه‌های کارگری نیز ضعیف‌تر از آن بودند که اصلاحات سیاسی را به نفع کارگران انجام دهند. در بخش بعدی به طور عمیق به این موضوع و چگونگی تأثیر آن بر فرهنگ کار ژاپنی می پردازیم.

کاروشی که به معنای واقعی کلمه به «مرگ بر اثر کار زیاد» ترجمه می‌شود، محصول خستگی شدید، استرس و ناامیدی ناشی از کار است. زمانی که مورد ماتسوری تاکاهاشی در سال 2015 اتفاق افتاد، این اصطلاح مورد توجه قرار گرفت، اما این پدیده به دهه‌ها قبل بازمی‌گردد.

تاریخچه کاروشی در اوایل قرن بیستم در استان ناگانو آغاز شد. چندین کارگر کارخانه ابریشم مجبور شدند تقریباً 14 ساعت در روز کار کنند که به مرگ کارمندان به دلیل شرایط غیر انسانی کار منجر شد.

در نیمه دوم دهه 1970 بود که کاروشی توسط پزشکان ژاپنی که افزایش مرگ و میر ناشی از استرس کار را مشاهده کردند، ابداع شد. این پدیده در اواخر دهه 1980، درست در زمان رکود اقتصادی ژاپن در اوایل دهه 1990، به یک موضوع اجتماعی تبدیل شد.

علل اصلی کاروشی سکته مغزی، بیماری قلبی و خودکشی است. ژاپن تایمز 96 مورد مرگ ناشی از حملات قلبی و سکته مغزی را در سال 2015 گزارش کرد. در همان سال، آژانس پلیس ملی 2159 مورد خودکشی را به دلیل مسائل مربوط به کار ثبت کرد.

 "Nomikais"

 یکی از پدیده‌هایی که می‌توان با موضوع کاروشی مرتبط کرد، نومیکای ژاپنی (飲み会) است که  به مهمانی‌های شراب‌خواری در شرکت‌ها اشاره می‌کند که اغلب شرکت در آنها اجباری است. این کار به این صورت است: شما از قبل از کار خسته شده اید، برای رفتن به خانه و استراحت هیجان زده اید. بالاخره در شرف بازگشت به خانه هستید... اما رئیستان از شما دعوت می کند تا به مهمانی مشروب خوردن آنها بپیوندید. از نظر فنی، این انتخاب شماست: می توانید به دعوت نامه بپیوندید یا رد کنید. اما در عمل، اجباری است، زیرا نمی توانید درخواست یک کارمند ارشد را رد کنید.

بسیاری از کارگران در ژاپن نمی توانند به راحتی بعد از کار استراحت کنند، زیرا از آنها انتظار می رود در nomikais شرکت کنند تا روابط خوبی با همکاران خود داشته باشند و جدای از وظایف کاری، برخی از کارگران با فعالیت‌های بعد از کار که زمان استراحت، سرگرمی‌های جدید یا صرفاً ارتباط با خانواده و دوستانشان را از آنها می‌گیرد، رنج می‌برند.

بنابراین ... باید در ژاپن کار کنید؟

با وجود مسائلی که در بالا ذکر شد، ژاپن می تواند مکانی عالی برای کار باشد! تعداد زیادی شرکت در ژاپن وجود دارد. استارت‌آپ‌های مدرنی هستند که مشکلات برخی از شرکت‌های قدیمی‌را ندارند و همچنین تعداد فزاینده‌ای از شرکت‌های خارجی با شعبه در ژاپن وجود دارد، اگر می‌خواهید فرهنگ کار ژاپنی را به‌طور کامل کنار بگذارید.

وقتی می گوییم کار در ژاپن می تواند تجربه شگفت انگیزی باشد به ما اعتماد کنید. علاوه بر این، دولت و شرکت های ژاپنی در حال تلاش برای بهبود فرهنگ کاری خود هستند.

طبق گزارش CNBC، کاهش ساعات کاری کارمندان اولویت اصلی دولت و شرکت‌های ژاپنی است. 

علاوه بر آن، دولت همچنین تعطیلات جدیدی به نام روز کوهستان را به عنوان روز استراحت اضافی در هر سال اعلام کرد. آنها همچنین برنامه‌ای به نام جمعه‌های ممتاز راه‌اندازی کردند، که در آن شرکت‌ها تشویق می‌شوند تا هر جمعه آخر ماه، ساعت ۳ بعدازظهر کارمندان خود را مرخص کنند.

علاوه بر این تحولات، یک قانون ضد کاروشی، قانون اصلاح سبک کار در 29 ژوئن 2018 تصویب شد. این سیاست هم دولت مرکزی و هم دولت محلی را موظف می‌کند تا عوامل کار بیش از حد را مطالعه کرده و اطلاعات مربوط به آن را منتشر کنند.

این قانون همچنین دسترسی به برنامه های مشاوره و کمک به گروه های حمایتی بخش خصوصی را تضمین می کند. تلاش می‌کند تا تعداد کارمندانی را که بیش از ۶۰ ساعت در هفته کار می‌کنند، کاهش دهد و امیدوار است که حداقل ۷۰ درصد از مرخصی تعطیلات با حقوق خود را دریافت کنند.

اکنون که پیشرفت چشمگیر مبارزه با کاروشی و تغییر فرهنگ کار ژاپنی را مشاهده کرده‌اید، در اینجا شش مزیت کار در ژاپن آورده شده است تا شما را برای یافتن شغل در این کشور متقاعد کند!

دلایل کار در ژاپن

اجازه ندهید فرهنگ قدیمی کار ژاپنی شما را از کار در این کشور بزرگ بترساند. این شش دلیل را بخوانید که چرا کار در ژاپن می تواند یک تصمیم عالی باشد، به خصوص اگر هدف شما بخش فناوری است.

1. شرکت ها هزینه های حمل و نقل شما را پرداخت می کنند

ژاپن تشخیص داده که اکثر کارگران این کشور از خدمات حمل و نقل عمومی برای رسیدن به محل کار استفاده می کنند. برای کاهش استرس در رفت و آمد، شرکت ها این هزینه ها را برای شما پرداخت می کنند. فرقی نمی کند سوار قطار، مترو یا اتوبوس شوید، آنها هزینه حمل و نقل شما را خواهند پرداخت.

2. بیمه سلامت

در ژاپن، نداشتن بیمه درمانی در صورتی که بیش از 20 سال سن دارید، غیرقانونی است. انواع مختلف طرح های بیمه خدماتی را پوشش می دهند که در کشورهای دیگر غیر معمول هستند. این بدان معناست که در عمل، همه تحت پوشش خدمات ملی مراقبت های بهداشتی ژاپن یا طرح مراقبت های بهداشتی خصوصی هستند. شرکت ها همچنین هزینه چک های بهداشتی سالانه کارکنان را پرداخت می کنند. کیفیت مراقبت های پزشکی در ژاپن بالاست و قیمت ها به طور کلی بسیار مناسب است.

3. ثبات شغلی

 یکی از جنبه های مثبت فرهنگ کار در ژاپن، ثبات است. بسیار نادر است که شرکت های ژاپنی کارکنان خود را اخراج کنند مگر اینکه مرتکب تخلفات جدی مانند نقض قانون شوند.

در شرایطی که فرهنگ کار در حال تغییر است، بسیاری از شرکت‌ها هنوز برای کارمندانی که خواهان ثبات هستند، استخدام طولانی‌مدت را توصیه می کند. شرکت ها برای اجتناب از اخراج کارمندان تمام تلاش خود را می کنند.

4. ارتقاء مهارت ها

این یکی دیگر از نتایج سابقه اشتغال طولانی مدت ژاپن است.  شرکت‌های ژاپنی به کارکنان خود به عنوان دارایی نگاه می‌کنند، بنابراین مایلند به مردم کمک کنند تا مهارت‌های خود را ارتقا دهند. بسیاری از شرکت ها از شما در آموزش یا تحصیل حمایت می کنند تا زمانی که شما انگیزه و مشتاق یادگیری باشید.

در صنعت فناوری، شرکت‌ها ممکن است تمام هزینه‌های یادگیری مهارت‌های جدید فناوری یا شرکت در سمینارها را بر عهده بگیرند. برای خارجی ها، برخی از شرکت ها نیز مایلند با پرداخت هزینه های مورد نیاز برای مطالعه زبان ژاپنی، به شما در رسیدن به تسلط به این زبان کمک کنند.

5. تجدید فرهنگ کسب و کار

 فرهنگ کار ژاپنی به آرامی اما مطمئناً به سمت سیستم اشتغال مبتنی بر مهارت می رود و از این طریق، مهارت‌های کارکنان بیشتر از وفاداری یا ارشدیت آنها ارزش دارد؛ مانند شرکت‌ سونی.
 
6. تقاضای بالا در صنعت فناوری

خبر بزرگ برای مهندسان وب و نرم‌افزار! با وجود اینکه ژاپن با نوآوری شناخته شده، در صنعت نرم افزار با کمبود نیروی کار مواجه است. اگر متخصص فناوری هستید، ژاپن می تواند کشوری عالی برای کار باشد!

اینها تنها تعدادی از مزایای کار در ژاپن است، بنابراین امیدواریم هنگام تصمیم گیری در مورد محل کار آنها را در نظر بگیرید.

دستیابی به تعادل بین کار و زندگی در ژاپن

جدای از دانستن قسمت‌های دشوار پیمایش در مکان‌های کار ژاپنی، رسیدن به تعادل بین کار و زندگی برای حفظ سلامت عقل مهم است.  کلینیک مایو پنج نکته برای کمک به شما در دستیابی به تعادل بین زندگی و کار ارائه کرده است.

1. نه گفتن را یاد بگیرید

این نکته مهمی است که باید هنگام کار در ژاپن به خاطر بسپارید! برای سالمندان خود احترام قائل باشید، اما از رد پیشنهادهایی که احتمالاً شما را تحت فشار قرار می دهد نترسید.  رد شدن از nomikai یک بار ضرری ندارد، درست است؟  فقط دفعه بعد که ملحق شدید جبران کنید!

 2. یک سرگرمی سالم پیدا کنید

 هر از چند گاهی از کار خود جدا شوید. مدتی را به ورزش، بازی یا نمایش مورد علاقه خود صرف کنید و همیشه خودتان را با کار غرق نکنید!

 3. در مورد گزینه های خود بحث کنید

اگر احساس می کنید نمی توانید کار زیاد یا ساعات طولانی تری را تحمل کنید، آن را با کارفرمای خود در میان بگذارید. سعی کنید در مورد برنامه‌های انعطاف‌پذیر، اشتراک‌گذاری شغل و سایر مواردی که می‌تواند حجم کاری شما را کاهش دهد بپرسید تا از استرس شدید جلوگیری کنید.

4. یک روز را به استراحت اختصاص دهید

مثل یک فروشگاه 24 ساعته نباشید! طوری ترتیب دهید که یک زندگی برای لذت بردن از کار بیرون دارید. یک روز را برای خود، وقت گذرانی با دوستان یا ارتباط با خانواده خود در نظر بگیرید. این یک راه عالی برای استراحت و دور کردن ذهن شما از وظایف کاری پر استرس است!

5. از کمک حرفه ای نترسید

خدمات بهداشت روان باید توسط دولت ژاپن برای همه قابل دسترسی باشد؛ با یک متخصص صحبت کنید تا بدانید چگونه با استرس و سایر مسائل به درستی مقابله کنید.

به طور خلاصه، ژاپن یک گزینه عالی است!

گرچه فرهنگ کار ژاپنی خسته کننده شناخته می شود، اما همه چیز در حال تغییر است. فرهنگ کار ژاپن در حال تکامل است – کارمندان ساعات کمتری کار می کنند و تشویق می شوند که به تعطیلات بروند.

 به عنوان یک کارمند در ژاپن، فقط به یک شرکت خوب نیاز دارید تا زندگی عالی برای خود بسازید.

ژاپن کشوری پر از فرصت است و اگر فرصت های خود را پیدا کنید، زندگی در اینجا می تواند یک تجربه ارزشمند باشد. این فرصت را در ژاپن فراهم کنید؛ چراکه یکی از منحصر به فردترین فرهنگ های جهان را تجربه خواهید کرد.

از آنجایی که دولت ژاپن با شرکت‌ها برای ایجاد یک فرهنگ سالم‌تر همکاری می‌کند، اوضاع بیشتر و بیشتر بهبود خواهد یافت و امیدواریم که ژاپن ذهنیت قدیمی خود را در مورد کار کنار بگذارد و به یکی از مقاصد برتر جهان برای کارگران خارجی تبدیل شود.