پشت پرده ماجرای آزادی باقر نمازی چیست؟
«مالی» مسئول تیم اعزامی آمریکا به مذاکرات وین آزادی زندانی‌های آمریکایی را پیش شرط هرگونه توافق اعلام کرد. دموکرات‌ها خواهان این برچسب از سوی جمهوری‌خواهان نبودند که به ایران باج دادند. امّا وضعیت مطابق میل دولت بایدن پیش نرفت.
فارس پلاس - روایت روز؛ باقر نمازی آزاد شد. این خبری است که روز شنبه در پایگاه خبری سازمان ملل متحد منتشر شد. در متن این خبر آمده که دبیرکل سازمان ملل قدردان این است که پس از درخواست آزادی باقر نمازی از رئیس جمهوری اسلامی ایران، به او اجازه ترک ایران برای درمان داده شده است.[1]
پایگاه خبری وزارت امور خارجه آمریکا نوشت: «مراتب قدردانی خود را از متحدان آمریکا نظیر دبیرکل سازمان ملل متحد، سوئیس، قطر، امارات متحده عربی، عمان و انگلیس اعلام می‌کنیم.»[2]
همزمان «نور نیوز» نزدیک به شورای عالی امنیت ملّی نوشت: «طی هفته‌های اخیر مذاکرات فشرده‌ای با وساطت یکی از کشورهای منطقه درباره آزادسازی همزمان زندانیان ایران و آمریکا انجام و میلیاردها دلار از منابع ارزی مسدود شده کشورمان نیز در این چارچوب در شرف آزادسازی است.»
امّا حساب توئیتری شورای امنیت آمریکا نوشت: «گزارش منابع خبری ایرانی مبنی بر انتقال وجوه مربوط به آزادی باقر نمازی و مرخصی سیامک نمازی مطلقاً کذب است.»
امّا علت این مواضع متناقض چیست؟
روزنامه وال استریت ژورنال روز ۱۲ مرداد ۱۳۹۵ خبر داد که واشنگتن همزمان با آزادی چهار آمریکایی به نام‌های جیسون رضاییان، امیر حکمتی، سعید عابدینی و نصرت‌الله خسروی رودسری از زندان‌های ایران، مبلغ ۴۰۰ میلیون دلار را به طور محرمانه به ایران انتقال داد.[1] اما سیامک نمازی در ردیف آزادشدگان نبود. سیامک و باقر نمازی در سال ۱۳۹۴ از سوی یکی از نهادهای امنیتی دستگیر شد.
مبلغ ۴۰۰ میلیون دلار اصل پول قرارداد تسلیحاتی است رژیم پهلوی برای خرید تجهیزات نظامی به آمریکا پرداخت کرده بود امّا آمریکا پس از انقلاب پول را بلوکه کرد. مبلغ مذکور به صورت یورو، فرانک سوئیس و ارزهای دیگر توسط یک هواپیمای باری به ایران منتقل شد. مبدا پول بانک‌های مرکزی هلند و سوئیس بود.
ترامپ در جریان مبارزات انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ با هیلاری کلینتون به گزارش وال استریت ژورنال واکنش نشان داد. او در حساب توئیتری خود نوشت: «هیلاری کلینتون وزیر خارجه نالایق ما کسی بود که گفتگو برای پرداخت ۴۰۰ میلیون دلار پول نقد به ایران را شروع کرد. ننگ آور است!»[4]
وال استریت ژورنال روز ۱۶ شهریور ۱۳۹۵ در گزارشی دیگر خبر داد که علاوه بر عدد ۴۰۰ میلیون دلار، مبلغ ۱.۳ میلیارد دلار نیز به عنوان سود به ایران پرداخت شد. این مبلغ در روزهای ۲۷ دی، ۲ بهمن و ۱۳ بهمن سال ۱۳۹۴ به ایران پرداخت شد. [5] مضاف بر این، هفت اسیر ایران در خاک آمریکا نیز آزاد شدند.
«ترامپ» روز ۲۹ بهمن ۱۳۹۶ به عنوان رئیس‌جمهور وقت آمریکا در حساب توئیتری خود نوشت: «هیچ وقت با این واقعیت کنار نیامدم که اوباما توانست ۱.۷ میلیارد دلار پول نقد به ایران بفرستد و هیچ کس در FBI،کنگره و وزارت دادگستری خواهان تحقیق در این رابطه نشد!»[6]
ترامپ این سخنان را خطاب به کسی گفت که بانی سنگین‌ترین تحریم تاریخ علیه ایران بود. هیچ دولتی در آمریکا نتوانست ضربه‌ای مرگبارتر از ضربه دولت اوباما به کلیّت ایران بزند. دموکرات‌ها درصدد بودند تا برجام ۲ و ۳ را نیز کلید بزنند ولی انتخاب ترامپ همه چیز را به هم زد.
دولت ترامپ پس از ورود به کاخ سفید مهار همزمان سه مولفه قدرت ایران را راهبرد اصلی آمریکا قرار داد. رژیم تحریم‌ها به طور یکجانبه بازگشت و پمپئو شروط ۱۲ گانه برای لغو تحریم‌ها اعلام کرد. پذیرش این شروط از سوی ایران به توقف غنی‌سازی اورانیوم (برجام ۱)، عقب نشینی از منطقه (برجام ۲) و بایگانی کردن مولفه‌های اصلی قدرت نظامی کشور (برجام ۳) منجر می‌شد. ترامپ با محوریت راهبرد «پامپئو» کارزار فشار حداکثری علیه ایران به راه انداخت و تمام قدرت ایالات متحده را بر نابودی جمهوری اسلامی ایران متمرکز کرد و در رابطه با آزادی سیامک و باقر نمازی نیز گفت که به ایران باج نخواهد داد. سال ۹۸ اوج کارزار فشار حداکثری بود بود که به جنگ نفتکش‌ها، ترور سردار سلیمانی و حمله سپاه به پایگاه ارتش آمریکا منتج شد. امّا نتیجه دلخواه جمهوری‌خواهان حاصل نشد. زندانیان آزاد نشدند، غنی‌سازی از سرگرفته شد، برنامه موشکی و ایران توسعه داده شد و طرح مقابله با ارتش آمریکا در منقطه برقرار ماند.
بایدن روز ۳۰ دی ۱۳۹۹ عازم کاخ سفید شد و دولت دموکرات شکست کارزار فشار حداکثری را اعلام کرد. «پرایس» از نیروهای اسبق سازمان CIA و سخنگوی فعلی وزارت امور خارجه در بهمن ۱۴۰۰ گفت: «کارزار فشار حداکثری یک شکست فاحش بود و خلاف هر آن چه که وعده بود، محقق شد.» وی در ادامه صریحاً اعلام کرد: «بر خلاف آن چه ترامپ وعده داده بود، ما یک برنامه هسته‌ای ایران را به ارث برده‌ایم که رو به جلو می‌تازد و در معرض نظام راستی‌آزمایی و نظارت قرار ندارد».
یکی از اصلی‌ترین سرفصل‌های دولت بایدن آزادی زندانیان تبعه آمریکا شد. «مالی» مسئول تیم اعزامی آمریکا به وین آزادی زندانی‌های آمریکایی در ایران را پیش شرط توافق اعلام کرد. علتّ این بود که دولت دموکرات خواهان این برچسب از سوی جمهوری‌خواهان نبود که به ایران باج داده است.
موضوع آزادی زندانیان آمریکا و آزادسازی منابع مالی ایران در قالب توافق احتمالی به عنوان یک امتیاز جدا به ایران تلقی نمی‌شد بلکه می‌توان آن را تحت مفاد آزادسازی منابع مالی در برجام توجیه کرد. تهران نیز مشکلی با این ظاهرسازی نداشت و مقرر شده بود که اتباع آمریکا یک ماه قبل از هرگونه توافق احتمالی آزاد شوند.
پاسخ نهایی تهران درباره مذاکرات وین بامداد سه شنبه ۲۵ مرداد به دست هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا رسید. نماینده روسیه در مذاکرات وین پیش‌نویس پیشنهادات نهایی ایران را کاملا معقول خواند.
«بورل» نماینده ضلع اروپایی مذاکرات وین نیز در ادبیاتی مشابه در یک کنفرانس مطبوعاتی در حاشیه سمینار Quo Vadis اسپانیا گفت که پاسخ ایران معقول بود و ما منتظر پاسخ واشنگتن هستیم. امیدوارم این پاسخ به ما اجازه دهد مذاکرات را کامل کنیم. به آن امیدوارم، اما نمی‌توانم اطمینان بدهم.
امّا آمریکا در آخرین موضع خود درباره توافق اعلام کرد که چشم‌اندازی برای رسیدن به توافق زودهنگام با ایران نمی‌بیند ولی مذاکرات با تهران ادامه خواهد داشت.(+) «امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه ایران نیز در مصاحبه با المانیتور گفته بود که تهران نیازی به مذاکرات بیشتر با آمریکایی‌ها نمی‌بیند، اما چنانچه واشنگتن تمایل به آن داشته باشد، ایران آن را رد نخواهد کرد.
در همین حال خبر آزادی باقری نمازی اعلام شد. «مهدی محمدی» مشاور رییس مجلس در امور راهبردی در حساب کاربری توئیتر خود نوشت: «ایجاد توهم نزدیک بودن براندازی، بخش مهمی از ماموریت لشکر اکانت های فیک، و بخش بنیادین عملیات روانی پشت ناآرامی فعلی است.در واقع این همه داستان است. برنز و بارنیا سخت مشغولند ولی خب ظاهرا درون دولت بایدن هماهنگی نیست و گاهی یادشان می رود چه دستوری به بخش عملیات روانی داده اند. دولت بایدن در آستانه انتخابات کنگره، در حالی که به براندازهای بیچاره می گوید به خیابان بیایید و کار تمام است، میلیاردها دلار از دارایی های ایران را آزاد می کند تا دو زندانی را تحویل بگیرد و خرج انتخابات حزب دموکرات بکند.»[7]
وی در پایان نوشت: «براندازهای محترم کلاهشان را بالاتر بگذارند! شاید کسی در کاخ سفید دارد به ریش نداشته شان می خندد و کلا وجه المصالحه شیرین تر کردن معامله های پس پرده اند!»
مخاطب تکذیبیه شورای امنیت آمریکا مبنی بر عدم آزادسازی پول‌های بلوکه شده جمهوری‌خواهان آمریکاست نه ایران.
نظر شما :