بگذار روسیه فقیر ولی «خودش» باشد!

شامگاه شنبه «داریا دوگین» در حال بازگشت از نمایشگاهی در نزدیکی روستای «بولشیه ویازیومی» در حوالی مسکو بود که در اثر یک انفجار کشته شد. حادثه ای که به نظر بسیاری طرحی برای ترور پدرش «الکساندر گلییویچ دوگین» بود اما او را قربانی کرد.

ایسنا پلاس- میثم امیری: «من تنها از برادری انسان سخن می‌گویم. می‌گویم قلب روسیه شاید بیشتر از باقی ملل برای جهان می‌تپد.»

 جمله‌ها با همین مضامین به زبان داستایفسکی به افتخار پوشکین بیان شده بود. چون پوشکین تصویرکننده «انسان روسی» و به دنبال «آرمان روسیه» بود. داستایفسکی می‌گوید اگر پوشکین زنده می‌ماند شاید الان «روسیه» به اروپا نزدیک‌تر می‌شد.

در محلی که قبلا پوشکین در دوران کودکی در آن زندگی می‌کرده مراسمی برگزار می شد. کسانی که به «احیای روسیه» بر پایه «سنت‌هایش» اعتقاد داشتند در این مراسم شرکت می‌کردند. آنها معتقد بودند و هستند برای شکوفایی روسیه باید به سنت‌های شرقی و اصیل روس‌ها تکیه کرد و از روش‌های غربی فاصله گرفت. به نظر می‌رسد آنها از ایده انسان روسیِ داستایفسکی هم بهره گرفته‌اند. ایده‌ای که می‌گوید: حقیقت بیرون از تو نیست درون توست. از خودت شروع کن. آنها با همین نگاه به روسیه نگاه می‌کنند. شاید کلمه‌های ادیبان فرهیخته روس (پوشکین و داستایفسکی) هنوز درگوش ملی‌گرایان جدید نیز طنین‌انداز باشد: «بگذار روسیه فقیر ولی «خودش» باشد!»

یکی از معتقدان به این باور خانم داریا دوگین بوده است. کسی که معتقد بود به چیزی به نام روحیه روسی وجود دارد. او با همین باور به اقامتگاه سال‌های کودکی پوشکین رفت. سوار لندکروز شد. جاده را آمد سمت جنوب تا بپیچد سمت مسکو. هنوز پنج دقیقه از اقامت‌گاه شاعر شهیر فاصله نگرفته است که روحش هم‌نشین درگذشتگان روس شد.

 نکته ماجرا اینجاست که داریا در یک جشن کاملا فرهنگی و هنری شرکت کرده بود. او یک روزنامه‌نگار و نویسنده و معتقد به دیدگاه‌های ملی درباره روسیه بود. رییس دانشکده فلسفه دانشگاه دولتی مسکو می‌گوید: او یک چهره علمی بود. بسیار فعال بود و تازه قرار بود از رساله‌اش دفاع کند. داریا در دوره دکتری فلسفه باستان (با تمرکز بر افلاطون) تحصیل می‌کرد.

داریا به زبان فرانسه مسلط بود، از ابتدای دوره جوانی فعالیت‌های رسانه‌ای را شروع کرده بود. هم‌زمان تحقیقات فلسفی‌اش را هم منتشر می‌کرد؛ تحقیقاتی درباره دنیای فکر افلاطون. به نظر روس‌ها آدم خلاق و آتیه‌داری بود. او داشت در بین راست‌گراهای روس جایی برای خودش باز می‌کرد تا بتواند در نبود پدر راهش را ادامه بدهد. راه هم چیزی نبود جز احیای همه جانبه قدرت فدراسیون روسیه. فعالیت‌های او با امضای داریا پلاتونا منتشر می‌شد. (پلاتو نام لاتین افلاطون است.) اما دخترها در روس همیشه بلاکِش هستند؛ پرنسسی که در رمان «جنگ و صلح» با اشک و آه چشم‌انتظار پرنس آندره‌ی است. یا در رمان «جنایت و مکافات» سونیا را به یاد می‌آورم که پاکی از کف رفته را می‌یابد و سعی می‌کند با «حیا و گرمایش» راسکولنیکوف را از مکافات جنایت برهاند و به زندگی برگرداند. یا این اواخر دختر رییس‌جمهور پوتین که در دسته نخستین کسانی قرار می‌گیرد که واکسن اسپوتنیک را در دنیای وحشت‌زده‌ کرونایی امتحان می‌کند تا دنیا حرف و پیشنهاد بهداشتی دولت پوتین را باور کند و حالا این هم از دختر فیلسوف... به هر دو معنا.

نحوه اطلاع رسانی رسانه‌های بیگانه به خوبی نشان می‌دهد که آن‌ها می خواهند تا حد ممکن خط ترور داریا کمرنگ شود.

متن‌های انتقادی داریا جوری بود که آدم پیش‌بینی کند آمریکا و انگلیس برای تحریم او دنبال بهانه باشند. متن‌هایی پر از داده که نشان می‌داد در کار غرب خلل افتاده است. او به طور کلی نبرد جهانی‌گرایان و میهن‌پرستان را صورت‌بندی می‌کرد. برای مثال انتخابات فرانسه را صحنه چنین هماوردی می‌دانست. داریا در نبرد اوکراین هم در صحنه حاضر بود. کلاه جنگی به سر می‌گذاشت و از دل حادثه گزارش تهیه می‌کرد.

نکته جالب اینجاست که داریا به ایران علاقه داشت. گاهی جمله‌هایی از رهبر ایران را نیز در میان تحلیل‌هایش بازتاب می‌داد. مثلا یک بار نسبت به این که رهبر ایران واکسن کووبرکت دریافت کرده بود واکنش مثبت نشان داد. متن رفتار رهبر را با خودبسندگی روس که به سراغ اسپوتنیک رفته بود مقایسه می‌کرد. فضای داریا این بود که این دست اقدامات می‌تواند هژمونی آمریکا را بشکند.

اما حالا بعد از ترور داریا نکته‌ای حاشیه‌ای نظرها را به خود جلب می‌کند: در رسانه‌های بیگانه بحث بر سر این است که دختر دوگین یکی از برجسته‌ترین فلاسفه و دانشمندان روسیه ترور شده است. گفته می‌شود هدف اصلی ترور خود الکساندر دوگین بوده که قویّا از سیاست‌های پوتین حمایت می‌کرده است. اما چنین واکنشی گویی می‌خواهد اصل ترور را به حاشیه ببرد. مطلقا در این رسانه‌ها خبری از ترور نیست و تنها به کشته شدن در انفجار اشاره شده است.

حال آنکه موضوع فقط دختر دوگین بودن نیست. چون بر اساس گزارش وزارت خارجه انگلیس داریا از مارس ۲۰۲۲ تحریم شده بود. آنها داریا را به خاطر آن چیزی که ارائه اطلاعات اشتباه می‌دانستند تحریم کردند. متن وزارت خارجه انگلیس چنین است:

Darya DUGINA is a frequent and high-profile contributor of disinformation in relation to Ukraine and the Russian invasion of Ukraine on various online platforms. DUGINA has therefore provided support for and promoted policies or actions which destabilise Ukraine or undermine or threaten the territorial integrity, sovereignty or independence of Ukraine. 

همان طور که دیده می‌شود در این متن به جایگاه مهم داریا در ارائه اطلاعات نادرست یا «نااطلاعات» نشانی می‌دهد. آنها در این متن اشاره‌ نکرده‌اند که داریا دختر چه کسی است. اگر هم هدف پدر داریا بوده است، با ترور او هم دستاورد کمی نصیب تروریست‌ها نشده است. آنها یک چهره خوش‌آتیه را حذف کرده‌اند. البته رسانه‌هایی چون بی‌بی‌سی پرشین و اذنابش با نحوه خبررسانی مشکوک‌شان همدست تروریست‌ها شده‌اند.