سفر رئیسی به عمان/ تلاش "مسقط" برای حفظ نقش تاریخی‌اش در معادلات منطقه‌ای
سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری اسلامی ایران روز دوشنبه در دومین سفر خود به کشورهای حاشیه خلیج فارس در طول ۹ ماه گذشته ، در راس یک هیات بلندپایه سیاسی و اقتصادی برای دیدار با هیثم بن طارق، پادشاه عمان راهی مسقط می‌شود.
به گزارش ایسنا، این اولین سفر ابراهیم رئیسی به عمان از زمانی است که مسئولیت دولت سیزدهم را به عهده گرفته و همچنین اولین دیدار سران دو کشور ایران و عمان طی دو سال اخیر است، چرا که پس از درگذشت "سلطان قابوس" و انتخاب "هیثم بن طارق" به عنوان جانشین وی، سفری در سطح مقامات بلندپایه بین دو کشور به تهران و مسقط انجام نشده است.
روابط ایران و عمان که مبتنی بر اصول حسن همجواری و اشتراکات تاریخی، فرهنگی و مناسبات همسایگی است، در حوزه های مختلف خوب و حتی بعضا ممتاز است؛ چنان که تهران و مسقط در حوزه همسایگی در منطقه خلیج فارس بنا بر اذعان مقامات دو کشور، هیچ مسئله و مشکلی در مناسبات فیمابین ندارند و پایه همکاری ها بین ایران و عمان بر اساس اعتماد و اطمینان متقابل است.
دیدار وزیران امور خارجه ایران و عمان در تهران در اسفندماه ۱۴۰۰
عمان در مقاطع مختلف سعی کرده که در راستای کمک به حل مسائل و مشکلات مختلف در منطقه ایفای نقش کند و خود را به عنوان یک کشور میانجی‌گر مطرح کند، دولت مسقط همواره تلاش داشته از این نقش تاریخی خود به عنوان یک ابزار قدرت و مولفه تاثیرگذاری در معادلات منطقه‌ای و جهانی استفاده کند و در همین چارچوب نمی‌خواهد که این جایگاه و این نقش را از دست بدهد.
مقامات عمان از سال‌های گذشته به دنبال نزدیک کردن ایران با کشورهای منطقه خلیج فارس بوده‌اند؛ چرا که این امر را در راستای منافع ملی خود می‌دانند، در همین راستا عمان اخیرا نقش سازنده و موثری در برگزاری دور پنجم مذاکرات ایران و عربستان داشته است؛ چنان که بر اساس ادعای برخی از منابع خبری، قبل از برگزاری رسمی پنجمین دور مذاکرات ایران و عربستان در بغداد، هیات‌های مذاکره کننده دو کشور نشست و گفت‌وگویی نیز در عمان با یکدیگر داشته‌اند.
این کشور همچنین در مقطعی میزبان دو دور از مذاکرات محرمانه ایران و آمریکا در اوایل تابستان ۱۳۹۱ و در اواخر زمستان همان سال بود، مذاکراتی که به گفته برخی از کارشناسان، زمینه ساز برگزاری مذاکرات بین ایران و ۱+۵ شد و در سال ۱۳۹۳ نیز در راستای مذاکرات منجر به توافق برجام، مذاکراتی بین وزیران امور خارجه وقت ایران، آمریکا و "کاترین اشتون مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا در عمان برگزار شد.
دیدار ظریف و کری در مسقط با حضور یوسف بن علوی و کاترین اشتون در سال ۱۳۹۳
عمان همچنین به واسطه رابطه خوبش با ایران و کشورهای غربی در چند سال اخیر نقش پررنگی در تبادلات زندانیان امنیتی بین ایران و آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی از جمله انگلیس داشته است که در این راستا می توان به نقش دیپلماتیک اخیر عمان در روند آزادی" نازنین زاغری" و" انوشه آشوری" زندانیان دو تابعیتی ایرانی و انگلیس و باز گشت آنها به لندن و همچنین اقدام دولت انگلیس در پرداخت بدهی دیرینه خود به ایران اشاره کرد.
در همین چارچوب برخی از کارشناسان معتقد هستند که با توجه به روابط خوب دو کشور از بعد سیاسی، سفر ابراهیم رئیسی به عمان می‌تواند فرصت بیشتری برای حمایت از تلاش‌های دیپلماتیک در پرونده هسته‌ای ایران ، تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا و پرونده‌های دیگر مانند بحران یمن که در تحقق صلح و ثبات و امنیت در منطقه و جهان تاثیرگذار است، ایجاد کند.
نازنین زاعری و انوشه آشوری در هوایپما عمانی
مقامات ایران نیز در مورد تمایل عمان برای ایفای این نقش همواره تاکید کرده‌اند که جمهوری اسلامی ایران در راستای سیاست اصولی خود برای کمک به تحکیم صلح و امنیت در عرصه‌های منطقه و بین‌المللی از ایفای چنین نقش سازنده‌ای استقبال می‌کند و در این راستا امیدوار است که رایزنی‌ها و همکاری‌های دوستانه دو کشور هرچه بیشتر به مسیر کاهش مسائل و مشکلات در سطح منطقه و تقویت صلح و امنیت و شکوفایی اقتصادی در سطح منطقه کمک کند.
علی‌رغم ابراز رضایت دو کشور از سطح روابط سیاسی تهران و مسقط، مقامات دو کشور تاکید دارند که روابط اقتصادی دو کشور به دلایل مختلف داخلی و فشارهای منطقه‌ای و بین‌المللی و همچنین موضوع تحریم‌ها در سطح مناسب خود قرار ندارد و در همین راستا برخی از کارشناسان معتقد هستند که سفر روز دوشنبه رئیس‌جمهور ایران به عمان بیشتر از آن که از نظر سیاسی برای دو کشور اهمیت داشته باشد از بعد اقتصادی حائز اهمیت است.
کشور های ایران و عمان تلاش دارند که در بخش اقتصادی به ویژه ایجاد فرصت‌های سرمایه گذاری و تنوع بخش‌های اقتصادی، بیشترین بهره را از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های یکدیگر ببرند، در همین چارچوب میزان مبادلات تجاری میان این دو کشور در سال گذشته به یک میلیارد و ۳۳۶ میلیون دلار رسید. همچنین مجموع شرکت‌های سرمایه گذاری ایرانی در عمان به دو هزار و ۷۱۰ شرکت رسید که از این میان هزار و ۱۶۳ شرکت به طور کامل تحت مالکیت سرمایه گذاران ایرانی بوده و هزار و ۵۴۷ شرکت دیگر دارای شراکت ایرانی- عمانی است.
بر اساس گزارشی که اخیرا خبرگزاری رسمی عمان در آستانه سفر رئیس جمهور ایران به مسقط در مورد تعاملات اقتصادی دو کشور منتشر کرده است در بخش لجستیکی نیز شاهد جابجایی کالاها و فعالیت تجاری میان بنادر عمان و بنادر منطقه ای مجاور از جمله ایران هستیم که کالاهای مختلفی میان دو کشور رد و بدل می شود. میزان واردات و صادرات مستقیم میان این بنادر و بنادر ایرانی طی سال‌های اخیر به بیش از یک میلیون و ۴۰۰ هزار تن رسید و اکنون فعالیت های تجاری میان دو کشور گسترده تر شده و روزانه ۵ تا ۷ سفر تجاری انجام می شود.
در بخش دیگر این گزارش آمده است: مسقط و تهران طی ماه های اخیر شاهد سفرهای متقابل هیات های تجاری بودند و تاجران دو کشور به منظور تقویت روابط تجاری و ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری با یکدیگر دیدار کردند که بی شک این مساله تاثیر مثبتی بر افزایش میزان تبادلات تجاری در سال های آینده خواهد داشت و قرار است مسئولان دو کشور در این دیدارها یادداشت‌های تفاهم در بخش اقتصاد و بازرگانی امضا کنند. همچنین در نوزدهمین دوره نشست کمیته مشترک ایران و عمان که در ماه فوریه گذشته در مسقط برگزار شد در خصوص همکاری در زمینه‌ی صنعت و معدن، بخش‌های مالی و بانکی، همکاری در حوزه مناطق آزاد و همچنین تبادل تجربیات پژوهشی در زمینه‌های کشاورزی، دامداری و شیلات گفت وگو و تبادل نظر مفصلی بین مقامات دو کشور انجام شد.
دیدار معاونین وزیران امور خارجه ایران و عمان در مهرماه ۱۴۰۰ در مسقط
برخی از کارشناسان نیز معتقد هستند که احتمالا این سفر و نتایج حاصل از آن باعث شود که اهمیت اقتصادی عمان برای ایرانی‌ها بیشتر از قبل شود، چرا که افزایش حجم مبادلات اقتصادی و تجاری، دسترسی به یمن و شرق آفریقا از جمله امتیازاتی است که تجارت با عمان می تواند در حوزه های اقتصادی و لجستیکی برای ایران به ارمغان آورد.
مسئله دیگری که در حوزه اقتصادی احیانا در جریان این سفر مقامات دو کشور در مورد آن رایزنی می کنند، اجرایی شدن توافق صورت گرفته بین دو کشور در مورد صادرات گاز ایران به عمان است، قرادادی که در مورد آن طی سال‌های گذشته بسیار صحبت شده ولی اقدام عملی برای اجرایی شدن آن انجام نشده است.
در آستانه سفر روز دوشنبه رئیس جمهور به عمان، جواد اوجی وزیر نفت ایران به عمان سفر کرد و با "الرومحی" وزیر انرژی و معادن عمان دیدار کرد و در خصوص توسعه همکاری های دو کشور در زمینه انرژی و پروژه‌های مشترک گفت‌وگو و رایزنی کردند.
دیدار وزیر نفت ایران با وزیر انرژی و معادن عمان در ۳۱ اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ در مسقط
همچنین هفته گذشته نیز "علیرضا پیمان پاک "رییس سازمان توسعه تجارت ایران و معاون وزیر صمت در سفر به عمان با " طاهر العمری" رئیس بانک مرکزی عمان دیدار و رایزنی کرد، در این دیدار که نجفی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در عمان و نمایندگان بانک مرکزی و صندوق ضمانت صادرات ایران حضور داشتند، در خصوص زمینه‌های کمک به توسعه همکاری اقتصادی و تجاری دو کشور تبادل نظر شد. به نظر می رسد یکی از محورهای گفت‌وگو بین مقامات دو کشور در این دیدار بررسی نقش عمان در روند آزادسازی بلوکه شده ایران در برخی از کشورها به خاطر تحریم‌های یک جانبه آمریکا است.
رییس سازمان توسعه تجارت ایران همچنین در این سفر با وزیر و معاون وزیر صنعت، تجارت و توسعه سرمایه گذاری عمان دیدار و رایزنی کرد.
در این ملاقات طرفین ضمن مرور و پیگیری روند اجرای توافقات نوزدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری اقتصادی دو کشور، در خصوص زمینه ها و روش های توسعه همکاری فیمابین تبادل نظر کردند.
همچنین در راستای ایجاد زمینه‌های گسترش روابط اقتصادی و تجاری ایران و عمان، هیاتی ۵۰ نفره از تجار و فعالان اقتصادی ایران هفته گذشته به این کشور عربی کوچک اما مهم و تاثیرگذار سفر کردند.
نشست تعدادی از فعالان اقتصادی و تجار و بازرگانان ایرانی در محل سفارت ایران در عمان
به گزارش ایسنا یکی از زمینه های مهم توسعه ارتباطات اقتصادی و مردمی بین ایران و عمان با توجه به موضوع لغو روادید بین دو کشور، موضوع گردشگری به ویژه گردشگری سلامت است. ایران در این بخش از ظرفیت خوبی برخوردار است چنان که سالانه تعداد قابل توجهی از عمانی‌ها در طول سال به شهرهای مختلف ایران به ویژه شیراز برای درمان و کارهای پزشکی بهداشتی و درمانی سفر می‌کنند و همچنین تعدادی از آنها در مقاطع خیلی گرم سال در کشورشان، برای گردش و تفریح در شهرهای شمالی ایران از جمله "عباس آباد" و "کلاردشت "اقامت می کنند، همچنین متقابلاً در سال‌های اخیر تعداد بیشتری از شهروندان ایرانی به منظور گردشگری و یا انجام فعالیت اقتصادی و تجاری به عمان سفر می‌کنند.
بر اساس این گزارش؛ انجام ملاقات رسمی در "کاخ العلم"، دیدار دوجانبه با «هیثم بن طارق آل سعید» سلطان عمان، امضای چند سند همکاری، دیدار با ایرانیان مقیم و دیدار با تجار و فعالان اقتصادی عمانی از جمله برنامه های سفر یک روزه رئیسی به این کشور عربی همسایه است، سفری که نتایج حاصل از آن می تواند منافع قابل توجه اقتصادی و سیاسی و حتی امنیتی برای دو کشور و منطقه به همراه داشته باشد.
انتهای پیام
نظر شما :