توصیه دستیار وزیر خارجه؛ سفرای روسیه و انگلیس ماجرای ««نوز » را بخوانند

دستیار وزیر امور خارجه به عکس توهین امیز سفرای انگلیس و روسیه در تهران واکنش نشان داد و به آن ها توصیه کرد ماجرای «نوز» بلژیکی را بخوانند.

به گزارش ایسنا، سید رسول موسوی در صفحه توییتر خود با اشاره به ماجرای نوز بلژیکی و عکسی که وی از خود منتشر کرده بود خطاب به سفرای روسیه و انگلیس در تهران نوشت : « ‏عجیب است ❗
درست ۱۲۰ سال پیش❗محرم سال ۱۳۲۳ قمری ❗ موسیو نوز بلژیکی که از طرف روس‌ها وزیر گمرکات ایران شده بود عکسی از خود منتشر کرد که جرقه ای برای انقلاب مشروطیت و سرانجام اخراج وی از ایران شد. به سفرای انگلیس و روسیه که فارسی می دانند توصیه می کنم ماجرای نوز را بخوانند❗»

* واکنش موسوی به عکسی است که از سوی سفیران لندن و مسکو در سفارت روسیه در تهران منتشر شده بود و در کنار آن عکسی قدیمی از چرچیل، روزولت و استالین در همان محل یعنی ساختمان سفارت شوروی سابق در تهران قرار داده شده بود.

ماجرای نوز چیست؟

ژوزف نوز (به فرانسوی: Joseph Naus) مشهور به مسیو نوز (۳۰ مارس ۱۸۴۹ — ۱۶ ژوئیه ۱۹۲۰)یکی از مقام‌های گمرکی اهل بلژیک بود که در دوران مظفرالدین شاه قاجار به وزارت کل گمرکات ایران رسید.

گفته می‌شود موسیو نوز در امور مالی، تجاری و گمرکات ایران بدون هیچ بازخواستی یا مسئولیتی اختیار مطلق داشته است و مطابق مدارکی که پس از عزل او (در اثر فشار نمایندگان مجلس دوره اول) به دست آمده بود، سوء استفاده‌های بزرگی هم از خزانه کرده بود.

وی با استفاده از نفوذ خود به نفع روس‌ها در امور اقتصادی و حتی سیاسی ایران اعمال نفوذ می‌کرد

در ماه محرم سال ۱۳۲۳ قمری برابر ۱۲۸۴ خورشیدی عکسی از نوز به دست‌آمد که در میهمانی بالماسکه، لباس روحانیون ایران را پوشیده‌بود و عمامه به‌سر داشت. این عکس به میرزا مصطفی آشتیانی رسید، تکثیر شد و در میان مردم پخش شد.

آیت‌الله سید عبدالله بهبهانی، به این ماجرا واکنش نشان داد. وی در کلاس‌های درس و بالای منبر از «توهین به مذهب» می‌گفت و خواستار برکناری نوز و عین‌الدوله شد.

بهبهانی در ششمین جلسهٔ انجمن مخفی به تاریخ ۱۲ محرم ۱۳۲۳ در خانهٔ خویش به منبر رفت و از وضع گمرک و قوانینی که نوز برای دریافت عوارضی مقرر داشته، آزار مسلمانان در مرزها و استخدام یهودیان به جای مسلمانان در گمرک انتقاد کرد. او همچنین در سخنرانی به عکس اشاره کرد و گفت که نوز «مسلمانان را به استهزاء گرفته» و «کمر اسلام را شکسته». وی در پایان از شاه خواست که نوز را به دلیل خیانت اخراج کند.

عین‌الدوله بدین گفته‌ها بی‌اعتنایی کرد و پاسخ داشت «چون ملاها خواهان عزل او هستند او را نگه‌می‌دارد» و بر اعتبارش افزود. بازرگان‌ها در اعتراض به بست‌نشینی در شاه‌عبدالعظیم پرداختند و محمدعلی میرزای ولیعهد، آیت‌الله بهبهانی را موقتاً قانع کرد که نوز برکنار خواهدشد.

 در این میان، این واقعه و چند رویداد دیگر آیت‌الله سید محمد طباطبایی را به بهبهانی نزدیک‌تر کرد. این اتحاد، از دید احمد کسروی و ناظم‌الاسلام کرمانی ریشهٔ انقلاب مشروطه بود.

انتهای پیام