واشنگتن پست جزییات تازه ای از کودتای اردن فاش کرد

«دیوید ایگناتیوس» کارشناس مشهور آمریکایی در مقاله ای در روزنامه «واشنگتن پست» به تشریح جزییات کودتای اخیر اردن پرداخت و گفت که این اطلاعات را در گفت وگو با ۱۰ مسئول کنونی یا پیشین که درباره حوادث اطلاع داشتند به دست آورده است.

تارنمای «میدل ایست نیوز» با انتشار این مقاله نوشت که روزنامه واشنگتن پست آمریکا، جزییات تازه ای از حوادث و ناآرامی های اخیر اردن در ماه آوریل ۲۰۲۱ (فروردین ۱۴۰) منتشر و به نقش احتمالی «محمد بن سلمان»، ولیعهد عربستان، «بنیامین نتانیاهو»، نخست وزیررژیم  اسرائیل و «دونالد ترامپ» رییس جمهوری پیشین آمریکا  در این ماجرا اشاره کرده است.

این جزییات جدید در مقاله ای از دیوید ایگناتیوس، کارشناس مشهور آمریکایی آمده و گفته این اطلاعات را در گفت وگو با ۱۰ مسئول کنونی یا پیشین که درباره حوادث اطلاع داشتند و خواستند نامشان فاش نشود، به دست آورده است.

وی اظهار داشت که از طریق یک مسئول سابق در دستگاه های اطلاعاتی غرب، از گزارش تحقیقات اردن درباره این قضیه مطلع شده که نشان می دهد، اقدامات توطئه کنندگان ادعا شده، در حد کودتا از لحاظ حقوقی و سیاسی نبوده اما کوششی برای تهدید ثبات اردن و تحریک برای ایجاد فتنه بوده است.

این گزارش ها حاکی از آن است که «حمزه بن الحسین» شاهزاده اردنی، در این قضیه متهم نشده است اما خود و خانواده اش در خانه شان توسط برادرش ملک عبدالله زیر نظر هستند.

بر اساس این گزارش، شاهزاده حمزه هنوز برکناری خود در سال ۲۰۰۴ از منصب ولیعهدی را نپذیرفته و برای ارائه خود به عنوان گزینه دیگری به جای برادر ناتنی اش ملک عبدالله تلاش کرده است.

بر اساس این گزارش ،‌ «باسم عوض الله» مشاور نزدیک به ولیعهد عربستان اقدام به ترویج معامله قرن، تضعیف موضع اردن و موضع پادشاه نسبت به فلسطین و قیمومیت مقدسات اسلامی و مسیحیت در قدس توسط خاندان هاشمی می کرد.

نویسنده این گزارش ادامه داد: حوادث اردن، ناظرانی را که فکر می کردند ملک عبدالله دوم در واکنش به حوادث درون خاندان پادشاهی زیاده روی می کند، غافلگیر کرد.

اما بازنگری دقیق ماجرا، که از منابع آمریکایی، انگلیسی، سعودی، اسرائیلی و اردنی جمع آوری شده، نشان می دهد که فشار بر پادشاه اردن واقعی بوده و از زمانی که ترامپ برای پیشبرد طرح معامله قرن خود در خاورمیانه با نتانیاهو و محمد بن سلمان تلاش می کرده، بیشتر شده است.

به گفته یک فرد آمریکایی که پادشاه اردن را به خوبی می شناسد، ملک عبدالله اردن در سه سال گذشته احساس کرده که ترامپ، نتانیاهو و محمد بن سلمان، همه تلاش می کردند وی را از قیمومیت مسجد الاقصی کنار بزنند.

با تشدید فشارها بر پادشاه اردن در داخل و خارج از کشور، دستگاه های امنیتی تحقیقات برای تهدیدات احتمالی برای نظام اردن را آغاز کردند.

نویسنده می گوید مدارکی که آنها جمع آوری کرده اند هنوز در دادگاه های اردن یا مجامع بین المللی مطرح نشده و بنابراین قضاوت نهایی در مورد آنها دشوار است.

با این حال، نویسنده یادآورمی شود که اقدام های سریع ایالات متحده و سایر کشورهای غربی در استقبال از ملک عبدالله پس از انتشار گزارش های توطئه ادعایی در آوریل گذشته نشان داد که آنها نگرانی های پادشاه اردن را جدی گرفته اند.

طبق گزارش تحقیقات اردن که از دو سال پیش آغاز شد، در اواسط سال ۲۰۱۹، حسن بن زید با مقامات یک سفارت خارجی ملاقات کرده است تا در مورد موضع کشورشان در حمایت از شاهزاده حمزه به جای پادشاه اردن اطلاع حاصل کند.

پس از آن، حسن بن زید به ارتباط خود با سفارت ادامه داد. مقام پیشین اطلاعاتی غربی می گوید که وی معتقد است سفارت مورد نظر ممکن است متعلق به ایالات متحده باشد.

بر اساس این گزارش،‌ در سال ۲۰۲۰، شماری از شخصیت های قبیله ای در اردن با دستگاه های امنیتی ارتباط برقرار کرده و آنها را در جریان تلاش های معاونان شاهزاده حمزه برای کسب حمایت از آنها و از خانواده هایشان قرار دادند.

این گزارش همچنین نشان می دهد که در اواخر سال ۲۰۲۰ داده های اطلاعاتی از تشدید ارتباطات بین شاهزاده حمزه، حسن بن زید و باسم عوض الله حکایت دارد.

گزارش مذکور افزوده که عوض الله از ناامیدی شاهزاده بن سلمان به یک افسر اطلاعاتی سابق آمریکا شکایت کرد و به او گفت که مسجدالاقصی محل نزاع ماست.

به گفته این مقام پیشین  در آمریکا، عوض الله ادامه داد که ملک عبدالله از مسجد الاقصی برای ترساندن ما و حفظ نقش خود در خاورمیانه استفاده می کند.

این مقام پیشین اظهار داشت که عوض الله گفته بود که محمد بن سلمان ناراحت است زیرا نمی تواند به توافق صلح با اسرائیل برسد و اگر پادشاه به مواضع خود در مورد قدس پایبند باشد به مقابله با واکنش های فلسطینیان پایبند نیست.

گزارش تحقیقاتی اردن ادعا کرد که سرعت روند توطئه در سال ۲۰۲۱ شتاب گرفت، و خاطرنشان کرد که سرویس های امنیتی پیام های واتساپ (WhatsApp) را بین سه توطئه گر ادعایی رهگیری کردند که نشان می داد آنها شاهزاده حمزه را ترغیب به برداشتن یک گام می کنند و همچنین دخالت افراد و احزاب دیگر را نیز نشان می دهد.

به گفته این مسئول پیشین اطلاعاتی در یکی از پیام ها آمده که عوض الله گفته ارتباطات با حمزه و سران قبائل مورد حمایت «مدیر من» است که احتمالا منظور محمد بن سلمان است.

این گزارش عوض الله را به توطئه با طرف های خارجی و سعی برای تضعیف نقش اردن به عنوان قیم اماکن دینی اسلامی در قدس متهم می کند.

گزارش مذکور بیان می کند در زمانی که اردن در حال مبارزه با بیماری همه گیر کرونا بود، شاهزاده حمزه ارتباط خود را با شیوخ قبایل و دیگر گروه های اردنی شدت بخشید و در سال ۲۰۲۱ بیش از ۳۰ نشست در این زمینه برگزار کرد.

این گزارش ادامه می دهد هنگامی که عوض الله ناگهان قصد داشت عربستان سعودی را به مدت یک هفته ترک کند، مقامات اردن تصمیم گرفتند که زمان اقدام رسیده است.

به گفته نویسنده مقاله، نمایندگان سرویس های اطلاعاتی و امنیتی اسرائیل (موساد و شین بت) با ارسال پیام های خصوصی به پادشاه اردن، هرگونه نقش در توطئه ادعایی را رد کردند.

به گفته یک مقام اطلاعاتی سابق آمریکا که پیام ها را خوانده، این تلاشی بوده که آنها بگویند: ما این کار را انجام ندادیم، پرونده از طرف بالاتر از ما آمده که احتمالاً منظور آنها نتانیاهو است.

خبرگزاری رسمی اردن (پترا) ۱۵ فروردین در گزارشی از بازداشت  شاهزاده حمزه بن حسین ولیعهد سابق به همراه ۲۰ نفر دیگر  به دلیل آنچه تهدید برای امنیت کشور اردن خوانده شد، خبر داده بود.

گفتنی است دادگاه امنیت ملی اردن امروز یکشنبه کیفرخواست صادره در حق «باسم عوض الله»، رئیس اسبق دیوان پادشاهی اردن و «حسن بن زید»، که به علت تضعیف امنیت و ثبات اردن بازداشت هستند را تایید کرد.

خبرگزاری رسمی اردن امروز اعلام کرد «حازم عبدالسلام المجالی»، قاضی نظامی و دادستان کل دادگاه امنیت ملی اردن کیفرخواست صادره در خصوص باسم ابراهیم عوض الله و حسن زید حسین که به اتهام تحریک برای مخالفت با نظام سیاسی اردن و به خطر انداختن امنیت جامعه و ایجاد فتنه بازداشت هستند، تایید کرد.

کیفرخواست به متهمان اعلام خواهد شد، و انتظار می رود هفته آینده دادگاه متهمان آغاز شود.