آیا ایران و آمریکا از وضعیت جنگی خارج شده اند؟

نویسنده: میسی رایان

دیپلماسی ایرانی: یک ماه از حمله ایالات متحده در ترور سردار قاسم سلیمانی گذشته و ارتش ایران دیگر در وضعیت جنگی نیست، اما ایالات متحده همچنان درباره اقدامات تلافی جویانه احتمالی نگرانی هایی دارد. ژنرال کنت فرانک مک کنزی، فرمانده فرماندهی مرکزی ایالات متحده، گفته که ایران پس از حمله تلافی جویانه به پایگاه های عراقی مقر نیروهای آمریکایی از شدت تنش ها و موضع گیری با نیروی موشکی بالستیک خود کاسته و نیروهای دفاع هوایی را به «وضعیت عادی آمادگی» بازگردانده است. ژنرال مک کنزی در بازدید از ناو هواپیمابر «یو اس اس ترومن» در شمال دریای عربی افزود که فعالیت نیروهای دریایی ایران نیز به طور مشابه در هفته های اخیر در «سطح نسبتا عادی» بوده است.

این در حالی است که مقامات آمریکایی از حمله موشک بالستیک ایران در عراق در 7 ژانویه، درباره اقدامات تلافی جویانه بیشتر ایران ابراز نگرانی کرده اند. آن حملات که اولین اقدام نظامی مستقیم ایران بودند، به تلفات نیروهای آمریکایی منجر نشدند. یک سری حملات کوچک تر موشکی و خمپاره ای هم در عراق صورت گرفته که ایالات متحده نیروهای نزدیک به ایران را در آنها مقصر دانسته است.

مک کنزی گفت باور دارد که ایران هنوز در حال «هضم» تاثیرات تصمیم دولت ترامپ به ترور سردار سلیمانی است؛ چهره ای با نفوذ که مقامات آمریکایی او را عامل کلیدی گسترش شبکه گروه های متحد ایران در خاورمیانه می دانستند. دونالد ترامپ ایران را تهدید اصلی برای ایالات متحده خوانده، از توافق هسته ای دولت باراک اوباما با تهران خارج شده و «کارزار اعمال فشار حداکثری» شامل تحریم های شدید اقتصادی را به اجرا گذاشته است. مک کنزی افزود: «فکر می کنم ایران دریافته که ایالات متحده آماده است تا در راستای منافع خود اقدامات شدیدالحنی انجام دهد.» برخی از متحدان آمریکا نگران این هستند که ترور سردار سلیمانی منطقه را به سمت درگیری نظامی بی ثبات کننده سوق دهد.

مک کنزی در بازدید یک شبه خود از ناو هواپیمابر «یو اس اس ترومن» با فرماندهان، ملوانان و خلبانان درباره هدف بازداری اقدامات بیشتر احتمالی ایران علیه ایالات متحده و شرکای آن گفت و گو کرد. این ناو هواپیمابر یکی از دیگر دارایی های نظامی است که مک کنزی از بهار گذشته در جریان حوادثی که مقامات آمریکایی آنها را تحریکات ایرانی توصیف می کنند، به منطقه فراخوانده است. این ناو هواپیمابر حدود 5هزار نیرو و یک ناوگان هوایی با بیش از 70 هواپیما از جمله «سوپر هورنت اف-18» و «ای اِی-18جی گرولرز» را در خود جای داده است. دیگر کشتی هایی که با ترومن کار می کنند عبارتند از ناوشکن گروه هشت نیروی دریایی که متشکل از چندین ناوشکن و رزمناو است. مک کنزی در گفت و گو با دریانوردان به تنش های جاری با ایران پرداخت و گفت: «شما اینجا هستید چون ما به دنبال جنگ با ایران نیستیم. ممکن است مجبور شوم از شما بخواهم که بجنگید، اما امیدوارم که این اتفاق نیفتد. اما با توجه به آنچه تا کنون دیده ام، می دانم که اگر به شما نیاز داشته باشم این کشتی، این خدمه و این ناوگان هوایی آماده خواهند بود.»

کاپیتان کاوون «حک» حکیم زاده، فرمانده ناو هواپیمابر «یو اس اس ترومن» گفت که این کشتی پس از حمله منجر به ترور سردار سلیمانی برای انجام عملیات آماده بود، اما به آن دستوری داده نشد. ناو هواپیمابر ترومن که ماه نوامبر گذشته بندر خانه خود در ایالت ویرجینیا را ترک کرده، در حال حاضر مشغول تمرین های آموزشی در آب های ساحل شبه جزیره عربستان است.

اگرچه ایران از زمان حملات موشکی تلافی جویانه در خاک عراق هیچ حمله مستقیم قابل توجه دیگری انجام نداده، اما مقامات آمریکایی می گویند که معتقدند هنوز هم احتمال انتقام جویی ایران وجود دارد. مک کنزی تصریح کرد که در حال حاضر پیش بینی و تعیین اهداف سران ایران دشوار است: «می دانید، پیش از حملات به آرامکو در ماه سپتامبر (که حوثی ها مسئولیت آن را بر عهده گرفتند، اما واشنگتن تهران را در آن مقصر می داند)، ما یک دوره ای از سکوت را پشت سر گذاشته بودیم. و من همیشه زمانی که به توانایی ایران برای اقدام فکر می کنم، این مساله را به یاد می آورم.»

حکیم زاده که در ایالات متحده متولد شده و پیش از انقلاب سال 1979 در کودکی سفری به ایران داشته، می گوید آشنایی فرهنگی و مهارت های زبانی او می تواند در زمانی که تمرکز ارتش ایالات متحده روی ایران بیشتر شود، یک دارایی مهم باشد: «شاید این مسائل بتواند به من در درک اینکه 80 میلیون نفر (جمعیت ایران) به چه فکر می کنند، نوعی بینش فرهنگی بدهد.»

منبع: بوستون گلوب / تحریریه دیپلماسی ایرانی 34