آمریکا گرفتار در دام خودساخته

واشنگتن با تلاش برای تضعیف صادرات نفت ایران و ونزوئلا و به طور کلی با اتکا بر سناریوی تحریم علیه کشورهای دیگر خود را در دام خودساخته ای گرفتار کرده که هم موجب تلاطم در بازار نفت شده و هم موجب رنجش قدرت های جهانی و منطقه ای شده است.

سانه های جهانی طی دو سال گذشته مخالفت های خود را با رویکرد کاخ سفید در قبال مسائل جهانی به روشنی بیان کرده اند اما در ماه های اخیر حجم اعتراض ها و هشدارها به دلیل تحریم های نفتی علیه ایران و ونزوئلا بیش از پیش گسترش یافته زیرا علاوه بر سیاست جهانی، اقتصاد دنیا نیز به دلیل سیاست های دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در معرض تهدید ویرانگری قرار گرفته است.
نیویورک تایمز نوشته آمریکا در تلاش برای افزایش تحریم ها علیه ایران و ونزوئلا بازارهای نفت را با خطر آشفتگی مواجه کرده است. مقام های آمریکایی بر چین و هند فشار می آورند تا خرید نفت از ایران و ونزوئلا را قطع کرده یا به سرعت آن را کاهش دهند. اما این امر مستلزم آن است که بازارهای جهانی دچار آشفتگی نشده و روابط با پکن و هند بیش از این تیره نشده و یا بهای بنزین در داخل آمریکا افزایش پیدا نکند. 
به نوشته نیویورک تایمز، این دو راهی باعث بروز بحث های شدیدی در داخل دولت ترامپ نیز شده است که آیا از دوم ماه می (12 اردیبهشت) معافیت های چین، هند و سه کشور دیگر از تحریم ها علیه نفت ایران تمدید شود یا نه. در شرایطی که رشد بخش زیادی از اقتصاد جهانی در حال کُند شدن است اخلال و توقف در صادرات نفت باعث محدود شدن عرضه نفت و افزایش بهای آن می شود.
«هلیما کرافت» تحلیلگر سابق سیا اظهار داشت: اگر می خواهید بهای بنزین را پایین نگه دارید این راهبرد خوبی نیست که بر صادرات نفت ایران و ونزوئلا فشار حداکثری اعمال کنید.
با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری 2020، ترامپ علاقمند است که بهای سوخت پایین باشد، آنهم در آستانه فصل تابستان که به دلیل مسافرت های تابستانی استفاده از سوخت بالا می رود. از اواسط ماه فوریه بهانی خرده فروشی سوخت افزایش داشته و شاخص جهانی نفت نیز از 70 دلار در بشکه نیز عبور کرده است. 
ترامپ بارها تلاش کرده است تا اوپک را وادار کند که با افزایش تولید و عرضه نفت بهای سوخت را پایین نگه دارد. معمایی که دولت ترامپ برای خود طرح کرده و توان حل آن را ندارد باعث شده تا آمریکایی ها دچار اختلافات داخلی شوند و نیویورک تایمز با اشاره به توان ایران و ونزوئلا در مقابل تحریم های آمریکا بنویسد که رهبران هر دو کشور ثابت کرده اند که استقامت دارند. 
بنابرگزارش این روزنامه به نقل از منابع آگاه، مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا مایل به تمدید معافیت واردکنندگان نفت ایران است اما جان بولتون مشاور امنیت ملی ترامپ خواهان عدم تمدید این معافیت هاست. 
«وندی شرمن» از مقام های ارشد سابق در وزارت خارجه آمریکا که جزو مذاکره کنندگان برجام بود، اظهار داشت: تلاش برای به صفر رساندن صادرات نفت تبعات احتمالی زیادی دارد. از یک سو نباید اقتصاد جهانی را تضعیف کرد و از سوی دیگر نباید بهای نفت را افزایش داد. تنش با چین بر سر چنین مساله ای می تواند گفت وگوهای تجاری با آمریکا و همکاری پکن بر سر کره شمالی را که هر دو جایگاهی محوری در سیاست خارجی ترامپ دارد، به مخاطره اندازد. 
کاهش عرضه نفت ایران و ونزوئلا و همچنین افزایش تنش ها و درگیریهای داخلی در لیبی که آن هم یک تولیدکننده دیگر نفت است، طی سال جاری میلادی باعث افزایش بهای جهانی نفت در حدود 20 دلار در هر بشکه شده است، یعنی حدود 40 درصد. این مساله بهای بنزین در آمریکا را نیز بالا برده است. تحلیلگران هشدار می دهند در صورتی که معافیت ها از خرید نفت ایران تمدید نشود، بهای نفت 10 دلار دیگر بالا می رود. 
به نظر می رسد با توجه به تغییر بنیادین در نظام جهانی، آمریکا آخرین تلاش های خود را به منظور جلوگیری از بروز این تغییر به کار بسته است اما رسانه های آمریکایی و تحلیلگران آنها اولین کسانی هستند که دولت ترامپ را به ایجاد ناکامی های بزرگ متهم کرده و آشکارا خبر از تضعیف موقعیت جهانی واشنگتن می دهد. جالب آنکه آنها همواره در تحلیل های خود به نام ایران اشاره کرده و سدسازی آمریکا در مقابل افزایش توان ایران را غیرموثر می دانند.
در این رابطه پایگاه اویل پرایس نوشت: آمریکا نفوذ در حال از دست دادن نفوذ در بزرگترین منطقه نفتی دنیاست. این تارنمای آمریکایی که به عمدتا به تحلیل بازار نفت و تحولات مربوط به کشورهای نفتی می پردازد، یکی از ناکامی های اصلی آمریکا در خاورمیانه و شمال آفریقا را ناتوانی واشنگتن در ایجاد دولتی باثبات در لیبی دوره پس از معمر قذافی رهبر سابق این کشور می داند اما در عین حال انصراف مصر از مشارکت در «ناتوی عربی» را یکی از بدترین ناکامی های سیاست خاورمیانه ای دولت ترامپ خواند و نوشت خطوط نبرد تازه ای در خاورمیانه در حال شکل گرفتن است و قاهره و آمریکا به طور کلی در راستای هم حرکت نمی کنند. 
اویل پرایس افزود: برنامه ریزان آمریکایی معتقد بودند که ناتوی عربی با ایجاد هماهنگی میان کشورهای عربی حوزه خلیج فارس با اردن و مصر توازنی راهبری ایجاد کرده و آن را در تقابل با ایران قرار داده اما این در حالی است که مصر عملا آماده بهبود روابط با ایران است.
خروج مصر از این پروژه ممکن است آمریکا را محکوم به تضعیف ادامه دار و دائمی کند. آمریکا امیدوار بود با تکیه بر مصر نفوذ خود را در خاورمیانه بازیابد اما حالا این سناریو ناکام مانده است. 
به نوشته اویل پرایس، قدرت فزاینده مصر و ایران حاکی از ورود خاورمیانه به دوره جدیدی است که در آن قدرت های محلی بار دیگر به عنوان نیروهای مسلط منطقه قد علم می کنند. در این میان ترکیه نیز مایل است نقشی کلیدی ایفا کند اما اقتصاد آن ضعیف شده و به سمت مسکو گرایش پیدا کرده است. 
در حالی که آمریکا نفوذ خود را در منطقه نفتی خاورمیانه از دست می دهد و با ناکامی هایی در پاکستان و آسیای مرکزی نیز مواجه است، «دنیای دوقطبی» در حال شکل گرفتن است، دنیایی که آمریکا در یک سو و جمهوری خلق چین نیز در سوی دیگر آن ایستاده است. در کنار این نظام دوقطبی دنیای دیگر نیز ظهور می کند که چندقطبی است. در این دنیای چندقطبی قدرتهایی مانند ایران و مصر پا به عرصه می گذارند.
پیام آوران نظم جدید رسانه های و تحلیلگرانی هستند که نقش مهمی در شکل دهی به خط تحلیلی و افکار عمومی دنیا بخصوص آمریکا دارند. اذعان آنها به ناکامی پروژه تحریم و ناتوانی در جلوگیری از افزایش قدرت ایران و ظهور ابرقدرت جدیدی به نام چین حاوی پیام مهمی برای ترامپ است. او شاید در شرایط فعلی این امکان را برای خود متصور باشد که در انتخابات 2020 پیروز شود اما با هیچ جادویی نمی تواند از رشد نیروهای تازه نفس جهانی و زوال نفوذ واشنگتن جلوگیری کند.