تحرک دیپلماسی هدفمند!
روزنامه «کیهان» در سرمقاله شماره امروز خود نوشت:
۱-رهبر معظم انقلاب تیرماه گذشته در دیدار هیئت دولت با تحلیل دقیق شرایط کشور و اهداف آمریکا و اروپایی‌ها در برجام و بسته اروپایی برای «تثبیت تحریمها»، بی‌ارزش بودن بسته اروپایی‌ها را که حالا تحت عنوان اینستکس ارائه شده است، پیش‌بینی کرده بودند. ایشان نسبت به ذات خباثت آلود اروپایی‌ها و عمل نکردن به وعده‌هایشان هشدار دادند: «من به آقای رئیس‌جمهور هم گفتم اروپایی‌ها دنبال این هستند بعداز اینکه همه‌چیز تثبیت شد و تحریمها جا افتاد، یک چیزکی مثلاً بدهند یا ندهند و این خباثت اینها است». حضرت آقا با اشاره به شرطی کردن مردم و اقتصاد کشور توسط دولت در برجام به چیزی که «از اختیار ما خارج» است، در‌باره احتمال تکرار این خطای استراتژیک تذکر دادند«برجام نتوانست مشکل اقتصادی کشور ما را بر‌طرف کند، اقتصاد کشور را به بسته اروپایی موکول نکنید». رهبری با بیان اینکه تنها راه‌حل مشکلات کشور تمرکز بر توان و مقدورات داخلی است، در زمینه ارتباطات دیپلماسی تاکید کردند «تحرّک هدفمند دیپلماسی کشور باید افزایش پیدا کند».
۲- انتظار می‌رفت دولت با جدیت به این تذکرات و هشدار رهبری توجه و تقویت تولید داخلی و راهکارهای عملی مقابله با خباثت و خیانت و بدقولی اروپایی‌ها را در دستور کار خود قرار دهد اما متاسفانه نه تنها برای تغییر و اصلاح ساختار بودجه سال آینده که باید یک بودجه مطابق با شرایط تحریمی و اقتصاد مقاومتی باشد، اقدامی صورت نگرفت، بلکه مواضع تکراری و منفعلانه دولتمردان نشان می‌دهد اراده‌ای برای اجرای راهکارهای مناسب وجود ندارد. معاون سیاسی وزیرخارجه بار دیگر با دست خالی از نشست کمیسیون مشترک برجام در وین بازگشت و همان مواضع تکراری در چهارده نشست قبلی را تکرار کرد. عراقچی بدون اینکه بگوید در‌باره عمل نکردن اروپایی‌ها به تعهداتشان در برجام و جبران خسارت خروج آمریکا از برجام و بازگشت و تشدید تحریمها چه موضعی گرفته و چه تصمیمی اتخاذ شده است، گفت «تمامی طرفین در جلسه به طور قاطع از توافق هسته‌ای حمایت کرده‌اند»! این یعنی اینکه فقط نفس حفظ برجام به هر قیمتی برای دولت و وزارت خارجه مهم است نه نتیجه و مابه ازای آن برای مردم!. نکته تعجب برانگیز اینکه وی در حالی که گفته «هنوز نمی‌دانیم اینستکس چه‌طور می‌خواهد مشکل‌گشا باشد»!، با خوشحالی زایدالوصفی از سفر مدیر اینستکس به تهران خبر داد و ادعا کرده «سهم خود را از ساز و کار مالی اروپا تا پایان امسال (یعنی دو هفته دیگر) به دست می‌آوریم»!. سفیر انگلیس در تهران نیز از دیدار با مقامات بانک مرکزی کشورمان در‌باره اینستکس ابراز خوشحالی کرده است!
۳- بعداز امضای توافق هسته‌ای، برای حفظ برجام روی کاغذ به هر قیمتی، تاکنون پانزده دور نشست کمیسیون مشترک برجام در وین و نیویورک و پنج دور «مذاکرات سطح بالای همکاری‌های ایران و اتحادیه اروپا» در اصفهان و بروکسل و چهار دور «مذاکرات سیاسی ایران و فرانسه» در تهران و پاریس، و صدها آمد و رفت و دیدار با مقامات اروپایی از جمله سفر وزرای خارجه انگلیس و فرانسه به تهران انجام شده است. با توجه به اینکه از این همه مذاکره و دیدار با اروپایی‌ها هیچ دستاوردی حاصل نشده است، باید از وزارت امورخارجه سؤال کرد عباس عراقچی با چه هدفی و دستورالعملی به نشست پانزدهم کمیسیون برجام در وین رفت و با چه نتیجه مثبتی برگشت؟
۴-در چند دهه گذشته نیز، هفت دور مذاکرات انتقادی در دولت سازندگی، یازده دور مذاکرات و توافقات سعدآباد و بروکسل و پاریس در دولت اصلاحات با ادعای تنش زدایی، چندین دوره گفت‌وگوهای مدالیته، نه دوره مذاکرات ژنو یک و دو و سه و استانبول و بغداد و مسکو و آلماتی یک و دو، و مذاکرات پنهانی در عمان و دو ساله برجام که با ادعای اعتمادسازی و لغو تحریمها و بهبود اقتصاد کشور هیچ‌گونه دستاورد و خیری برای مردم نداشته است. لذا چرا برخی هنوز به اروپایی‌ها امیدوارند که «کاری بکنند»؟!. مگر هنوز تجربه به دستگاه دیپلماسی ما ثابت نکرده است که در هر مذاکره‌ای با اروپایی‌ها، با اتهامات و زیاده خواهی‌های جدیدی روبرو شده‌ایم و در مقابل یک قدم عقب‌نشینی و انفعال، آنها ده قدم طلبکارتر شده‌اند؟ نتیجه مذاکرات انتقادی، اتهام تروریسم و عَلَم کردن خیمه شب بازی دادگاه میکونوس بود.بعداز مذاکرات سعدآباد و تعلیق صنعت هسته‌ای و پذیرش پروتکل الحاقی بدون تصویب مجلس و تسلیم شدن دولتمردان آن زمان در برابر زیاده‌خواهی‌های منطقه‌ای اروپایی‌ها و آمریکا، ملت ایران را محور شرارت خواندند و با خدعه البرادعی و فرانسه و انگلیس و آلمان ایران را متهم به ساخت بمب اتمی و با فرستادن پرونده ایران به شورای امنیت، شش قطعنامه شورای حکام علیه جمهوری اسلامی صادر کردند. آقای روحانی نیز در کتاب امنیت ملی و دیپلماسی هسته‌ای خود می‌نویسد «در مجموع تقاضاها از ایران بسیار طولانی اما درمورد پیشنهادهای ارائه شده به ایران بطور مضحکی به دستوراستعماری کاپیتولاسیون شبیه بود».در مذاکرات سال‌های 88 تا 92 نیز شاهد آشکارتر شدن خباثت اروپایی‌ها، اما در مقابل با مقاومت هسته‌ای و دستیابی به غنی‌سازی بیست درصد شاهد عقب‌نشینی آنها بودیم. بدقولی و خباثت ذاتی اروپایی‌ها در مذاکرات برجام و بعداز آن هم بر همگان عیان است و نیاز به تکرار آن نیست که اکنون به «چیزکی» به نام اینستکس با زیاده خواهی‌هایی همچون تصویب اف‌ای‌تی‌اف و محدود کردن قدرت دفاع موشکی و عدم حضور سازنده ایران در منطقه برای هموار شدن اجرای سیاست‌های سلطه‌طلبانه آمریکا منتهی شده است.
۵- نکته تاسف‌آور این است که آقای ظریف به جای تغییر ریل «تحرکات دیپلماتیک بی‌هدف با غربی‌ها» به «تحرکات هدفمند با دوستان و همسایگان در شرق»، برای فرار از پاسخگویی و ادامه مسیر غلط گذشته، در مصاحبه با روزنامه جمهوری اسلامی «حمایت نشدن در مذاکرات با دیگر کشورها»! را یکی از دلایل ناکارآمدی سیاست خارجی خود القاء کرده بود. در‌باره این ادعا باید گفت اولا رهبری که تمام و کمال از مذاکرات شما حمایت کردند، تا جایی که شما را فرزندان انقلابی خواندند!. آیا این ادعا بی‌انصافی و نمک‌نشناسی نیست؟. مجلس هم که سنگ تمام گذاشت و در بیست دقیقه تمام مذاکرات شما را تصویب کرد و ملت نیز در تبعیت از رهبری ایستادند. سؤال این است چه کسانی باید از مذاکرات شما با دیگر کشورها حمایت می‌کردند که نکردند؟ ثانیا آقای ظریف پاسخ دهد تا چندماه قبل که در چین به عنوان بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران، سفیر و در روسیه در مقابل ساختمان چندین طبقه ترکیه با ده‌ها رایزن بازرگانی، یک رایزن بازرگانی نداشتید و زمانی که رئیس‌جمهور چین در سفر به تهران خواستار مذاکره درخصوص جاده ابریشم برای تسریع در مبادلات تجاری- اقتصادی خارج از تحریمها و دلار آمریکا شد و وزیر مستعفی راه حاضر به مذاکره با شی جین پینگ نشد، آیا مربوط به حمایت نکردن از شما در مذاکره با دیگر کشورها بود؟ باید بپذیرید مشکل شما نگاه به غرب و جدی نبودن در گسترش روابط با شرق و کشورهای همسایه است که بر همین اساس پکن دولت را در گسترش روابط جدی نمی‌بیند و خواستار مذاکره با هیئتی از حاکمیت می‌شود و معاون وزیر خارجه‌اش را با پیام رئیس‌جمهور چین خطاب به مقام معظم رهبری به تهران می‌فرستد.
۶- آقای ظریف همچنین ادعا کرده «برخی مذاکره را ضد ارزش و مترادف با خیانت و سازش می‌دانند»! آقای ظریف! مذاکره تا مذاکره داریم و اگر به این سؤالات پاسخ دهید، این ادعای شما قابل فهم‌تر خواهد شد که این «برخی‌ها» چه کسانی هستند و روشن خواهد شد که چه مذاکراتی ضد ارزش است.1- آیا مذاکره و قرارداد ترکمنچای قاجار خیانت نبود؟ 2-آیا مذاکره دربار پهلوی و دولت موقت در الجزایر با آمریکایی‌ها برای تسلط بر مقدرات ملت ایران و مذاکره دولت اصلاحات با آمریکایی‌ها برای خنجر زدن از پشت به جبهه مقاومت در منطقه و نابودی حزب‌الله و نامه‌های ذلت بار آنها به بوش خیانت و سازش نبود.3- آیا آمریکا و اروپا در مذاکرات برجام و قبل و بعداز آنکه با فریبکاری و خدعه تمام به هیچ‌کدام از تعهداتشان عمل نکردند، به ملت ایران خیانت نکردند؟ و آیا مذاکرات شما در برجام که دستاورد آن به اذعان خودتان «هیچ» و به فرمایش رهبری «خسارت محض» بود، یک ارزش است؟ و...و 100- آیا کسی مذاکره با شرکای مطمئن‌تر تجاری ایران از جمله چین و روسیه و هند و عراق و همسایگان و آسیای میانه را ضد ارزش و خیانت توصیف کرده است؟
۷- متاسفانه سخنان رئیس‌جمهور در گیلان با رفع مسئولیت از علت گرانی‌های گوشت و کالاهای اساسی که قرار بود با ارز 4 هزار و دویست تومانی ارزان‌تر بدست مردم برسد، اما به دست دلالان و رانت‌خواران رسیده، نشان داد که دَر به همان پاشنه قبلی می‌چرخد و تا زمانی که دولت در محاسبات خود درخصوص برجام و اعتماد به غرب تجدید نظر نکند، نباید انتظار داشت ظرفیت داخلی فعال و اقتصاد کشور از رکود خارج شود. ترساندن مجدد مردم از سایه جنگ با استناد به یک مصاحبه واهی و موهوم رئیس‌جمهور فرانسه و فرستادن مجدد پالس مذاکره با ادعای اینکه من متخصص مذاکره هستم!، فرافکنی و دوقطبی‌سازی‌های کاذب تکراری است که برای مردم دیگر جذابیتی ندارد و باعث شده هنگام سفر به استان‌های مختلف به جای اینکه انتظار داشته باشید مردم فریاد بزنند«روحانی حقوقدان، مذاکره، مذاکره!» فریاد می‌زنند «گرانی، بیکاری، پاسخ بده روحانی!».این نتیجه همان عملکرد برجام و تخصصتان در مذاکره و تحرک دیپلماسی غیرهدفمند است که رهبر معظم انقلاب فرمودند: «مسئولین و دولتی‌ها به امید آنکه حالا کاری بکنیم، خودشان و ملت را دچار مشکل نکنند».
محمدحسین محترم
نظر شما :