فرصت های اجلاس شانگهای

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، حجت الاسلام «حسن روحانی» روز گذشته هجدهم خرداد ماه جاری به منظور شرکت در اجلاس سازمان همکاری شانگهای عازم چین شد. 
در این سفر سه روزه هیاتی بلندپایه از مقامات سیاسی و اقتصادی همچون «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه، «بیژن نامدار زنگنه» وزیر نفت، «مسعود کرباسیان» وزیر اقتصاد، «محمد نهاوندیان» معاون اقتصادی رییس جمهوری و «ولی الله سیف» رئیس کل بانک مرکزی، روحانی را همراهی می کنند. نگاهی به ترکیب هیات همراه رئیس جمهوری از اهمیت این اجلاس برای ایران حکایت می کند.
رئیس جمهوری شرکت در اجلاس سران سازمان شانگهای و دیداری دوجانبه با «شی جین پینگ» رئیس جمهوری چین را در برنامه خود دارد. وی همچنین با شماری از مقامات کشورهای عضو سازمان شانگهای دیدار و گفت وگو خواهد کرد.
در اجلاس کنونی توسعه روابط ایران و چین یکی از مهمترین اولویت های مقامات دو کشور است. از این رو، روحانی افزون بر دیدار با سران عضو این سازمان در میهمانی شام که رئیس جمهوری چین به افتخار هیات ایرانی ترتیب داده و همچنین مراسم امضای اسناد مربوط به روابط دوجانبه تهران- پکن شرکت خواهد کرد. 
در این مراسم قرار است چند سند همکاری شامل مقابله با مواد مخدر و جرایم سازمان یافته، افزایش نقش ایران در همکاری های دو کشور در چارچوب «یک جاده - یک کمربند»، همکاری های بورس و اوراق بهادار و همکاری در حوزه دانشگاهی میان ایران و چین به امضا برسد.
در شرایط کنونی حمایت های مقامات چین از برجام نقش بسزایی در نزدیکی تهران و پکن دارد. به دنبال خروج آمریکا از توافق هسته ای، وزارت امور خارجه چین با ابراز تاسف از این تصمیم نابخردانه دونالد ترامپ، با انتشار بیانیه ای تاکید کرد که چین همچون گذشته به همکاری های اقتصادی و تجاری خود با ایران ادامه می دهد. 
از طرفی «لیو شیائومینگ» سفیر چین در انگلیس نیز در واکنش به این تصمیم کاخ سفید افزون بر اعلام حمایت پکن از برجام، تصریح کرد: همه تصمیمات ترامپ زیر ذره بین کره شمالی قرار دارد و کناره گیری آمریکا از توافقی که در دولت قبل امضا شده است پیشینه ای تیره برای این کشور محسوب خواهد شد. وی همچنین این تصمیم را برای آمریکا گامی رو به عقب دانست و در خصوص همکاری های نفتی با ایران اظهار کرد که در صورت عدم همکاری توتال در فاز 11 پروژه پارس جنوبی همه سرمایه گذاری های این طرح را تقبل خواهد کرد. 
به دنبال کارشکنی های ترامپ، ائتلافی میان دیگر کشورهای عضو برجام صورت گرفت به گونه ای که چین و اتحادیه اروپا اعلام کردند توافق هسته ای را تحت حمایت سازمان ملل با ایران ادامه خواهند داد. 
در این خصوص «وانگ یی» وزیر امور خارجه چین و «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا طی دیداری در بروکسل به ادامه همکاری ها برای اجرای برجام تاکید کردند. وزیر امور خارجه چین با اشاره به اینکه کشورمتبوع او مواضع خود را در باره برجام تغییر نخواهد داد بر وظیفه همگانی اعضای برجام در حفظ این توافق تاریخی تاکید کرد.
علاوه بر چین، هند نیز به عنوان یکی از کشورهای عضو سازمان همکاری های شانگهای سیاست های برجامی خود را در تقابل با خواست آمریکا ترسیم کرده است. «سوشما سواراج» وزیر خارجه هند چندی پیش تصریح کرد که کشورش تنها از تحریم های سازمان ملل علیه کشورها تبعیت خواهد کرد. 
پایگاه اینترنتی «لوبلاگ» با شجاعانه خواندن تصمیم هند، ادامه مناسبات تجاری ایران و هند را با وجود فشارهای آمریکا نوعی ضمانت برای ایران دانست چرا که تهران می تواند از حضور مهمترین شریک تجاری انرژی خود مطمئن باشد. میزان واردات نفت هند در ماه های گذشته بیش از 600 هزار بشکه در روز رسیده است.
لازم به یادآوری است که هند و چین سال گذشته در جریان هفدهمین نشست سازمان شانگهای در آستانه پایتخت قزاقستان به عضویت دائم این سازمان درآمدند. این سازمان بین المللی از سال 1380 (2001 میلادی) با حضور شش کشور قزاقستان، چین، قرقیزستان، روسیه، تاجیکستان و ازبکستان پایه گذاری شد. اینک چهار کشور ایران، افغانستان، مغولستان و بلاروس از جمله اعضای ناظر به شمار می روند که انتظار می رود در آینده ای نزدیک به عضو دائم تغییر جایگاه دهند.
سازمان شانگهای اینک با جمعیتی بالغ بر سه میلیارد نفر و همچنین وسعتی حدود 36 هزار کیلومتر مربع یکی از مهمترین بلوک های منطقه ای محسوب می شود. این سازمان به دلیل برخورداری از منافع دو و چند جانبه در زمینه های گوناگون اقتصادی، سیاسی و غیره می تواند برای اعضا از جمله ایران فرصت های مناسبی را به همراه داشته باشد. از این رو در شرایطی که آمریکا و دشمنان قسم خورده منطقه ای ایران درصدد اعمال فشار بر کشور ما هستند، اجلاسی چون شانگهای بیش از پیش برای تهران اهمیت می یابد.