ترامپ و تغییر مساله اصلی آمریکا با ایران

عصرایران؛  تحریم های سابق آمریکا علیه ایران دیشب با امضای ترامپ به یک فرمان اجرایی جدید بازگشت و علاوه بر آن دولت آمریکا تحریم های جدیدی را نیز علیه ایران اعمال خواهد کرد.

اعمال این تحریم ها در شرایطی است که به اذعان سازمان بین المللی انرژی هسته ای- یگانه مرجع صاحب صلاحیت بین المللی برای قضاوت از ماهیت و چندوچون برنامه هسته ای ایران - و همه طرف ها و ناظران بین المللی، ایران در دو سال و نیم گذشته به تعهدات خود در قالب برجام پای بند بوده و هیچ نقض تعهدی نداشته است و همچنان فعالیت های هسته ای خود را در قالب مورد نظر برجام نگه داشته است.

با وجود پای بندی ایران به برجام اما ترامپ دیشب بار دیگر تحریم های هسته ای سابق و تحریم های جدیدی علاوه بر آن را وضع کرد.

نکته ای که شاید کمتر کسی در این هیاهوی خبری ناشی از تصمیم اخیر ترامپ به آن توجه نشان می دهد آن است که هدف بازگرداندن تحریم های سابق آمریکا و اعمال تحریم های جدید از سوی ترامپ برنامه هسته ای نیست چون همان طور که اشاره شد برنامه هسته ای ایران زیر نظارت موثر آژانس و در قیدوبند محدودیت های برجام باقی مانده و حتی دولت جمهوری اسلامی ایران پس از نقض عهد دولت آمریکا درباره برجام، اعلام کرد که همچنان – دستکم تا زمان بررسی شرایط جدید در هفته های آتی- به این توافق بین المللی پای بند می ماند.

اگر در مذاکرات معطوف به برجام بر سر مسایلی همچون غنی سازی و مسایل مربوط به راکتورهای هسته ای و در کل فعالیت های هسته ای مذاکره می شد و تاکید می شد دیگر فعالیت ها و اختلافات با ایران خارج از دایره مذاکرات و شمول برجام است، اما این بار تحریم های جدید آمریکا بدون توجه به برنامه هسته ای و پای بندی ایران به تعهدات برجامی،برنامه موشکی و سیاست های منطقه ای جمهوری اسلامی ایران را هدف قرار داده است.

به بیان دیگر از نظر ترامپ، در صورت شکل گیری هر نوع مذاکره جدیدی بین آمریکا و ایران برای برداشته شدن تحریم ها، مساله اصلی مورد مذاکره بُرد موشک های ایران و سیاست های ایران در منطقه خواهد بود در حالی که در مذاکرات معطوف به انعقاد برجام مسایل و فعالیت های هسته ای در کانون مذاکرات بود.

بنابراین موضوع اصلی و مورد مناقشه عوض شده است و ضمن اینکه نیم نگاهی نیز به برنامه های هسته ای ایران وجود دارد اما مساله اصلی دولت ترامپ درباره ایران نیروی دفاعی این کشور و سیاست های آن در منطقه است و در این راه اعمال فشار اقتصادی برای واداشتن به عقب نشینی را به عنوان نخستین قدم در راستای استراتژی "تغییر رژیم" در ایران برگزیده است؛ یک رویکرد تسلیم محورانه و  بازی" صفر و یک" در ذهن ترامپ از مذاکره با ایران وجود دارد. البته مذاکره آتی او با رهبر کره شمالی و نتایج حاصل از آن تا حدود زیادی الگوی مورد نظر از نخستین تجربه دیپلماسی بین المللی او را به دست خواهد داد.