جنگ گازی روسیه و اوکراین

نویسنده: نولن پترسون

دیپلماسی ایرانی: پس از یک هفته بارش برف و آسمان خاکستری رنگ، صبح روز دوشنبه آسمان پایتخت صاف شد. به همین ترتیب در همان روز ابرهایی نیز از رابطه گازی میان روسیه و اوکراین کنار رفت تا اوضاع تا حدودی مشخص شود. رئیس جمهور اوکراین، پترو پوروشنگو روز جمعه در اوکراین گفت: «دوره اخاذی روس ها از کشور ما با گاز به پایان رسیده است. هیچ کس نمی تواند اوکراین را به زانو دربیاورد.» با رسیدن به تعطیلات آخر هفته شرکت ملی انرژی روسیه گازپروم از تامین گاز مورد نیاز اوکراین به ارزش 125میلیون دلار که برای ماه مارچ خریداری شده بود سرباز زد.

گازپروم اعلام کرده که پیش پرداخت را بازگردانده است درحالی که لغو این معامله به طور مستقیم تامین 10درصد از گاز مورد نیاز اوکراین را دچار مختل خواهد کرد و این می تواند تاثیری بسزا به خصوص در اواخر فصل سرما داشته باشد. چرا که اکثر مناطق اوکراین با بحران یخ زدگی روبروست. در نتیجه این معضل، مهدکودک ها، مدارس و دانشگاه های اوکراین روز جمعه تعطیل شد و بسیاری از آنها تا روز دوشنبه نیز تعطیل باقی خواهند ماند. میانگین دما در برخی مناطق کشور روز یکشنبه به منفی 21درجه سانتیگراد رسید. گازپروم همچنین فشار خط لوله انتقال گاز روسیه به اوکراین را کاسته که این مساله نگرانی هایی را در میان مشتریان گاز روسیه در اتحادیه اروپا ایجاد کرده است. آنها معتقدند که ورسیه از کارت گاز برای تهدید و اعمال فشار بر اتحادیه اروپا استفاده می کند.

وزیر انرژی روسیه گفت که تصمیم غول گازی این کشور، گازپروم، برای پایان دادن به قراردادهای خود با اوکراین هیچ تهدیدی علیه عرضه گاز به اروپا نیست. پس از این که دادگاهی در استکهلم گازپروم را ملزم به پرداخت جریمه ای بیش از ۲.۵ میلیارد دلار به شرکت نفت وگاز اوکراین کرد این شرکت قراردادهای خود با اوکراین را لغو کرد و همین امر نگرانی هایی را بابت تامین گاز اروپا از سوی روسیه به دنبال داشته است. الکساندر نواک، در گفت وگوی تلفنی خود با ماروس سفکوویک، قائم مقام کمسیون اروپا گفته است که انتقال گاز به اروپا حتی با وجود قطع کامل توافقات گازپروم و نفت وگاز تهدید نخواهد شد. اکساندر مدودف، رییس گازپروم روسیه، روز شنبه گفته بود که این شرکت در همان دادگاه لغو قراردادها با اوکراین را پیگیری خواهد کرد.

اما اوکرترنس گاز، بهره بردار خطوط لوله گاز اوکراین روز شنبه اعلام کرده بود که برای اطمینان از ادامه انتقال گاز به اروپا باید اقدامات دیگری در جریان باشد. این شرکت گفته که شرایط بسیار وخیم است چون روسیه اصرار دارد با تخفیف ۲۰ درصد کمتر از مقدار هزینه ای که باید برای انتقال گاز از طریق خطوط لوله اوکراین پرداخت کند، از این خطوط استفاده کند. روز شنبه، پترو پتروشنکو، رییس جمهور اوکراین گفته بود که عرضه گاز از طریق لهستان، اسلواکی و مجارستان بیشتر شده و تصمیمات گازپروم را بی اثر خواهد کرد. گازپروم از سال ۲۰۱۵ عرضه گاز به اوکراین را از سر گرفت چون کیِف خرید گاز از اروپا را آغاز کرده بود تا وابستگی خود به روسیه را کاهش دهد.

درگذشته، مواردی وجود داشت که اوکراین به دزدی گاز متهم شد و روسیه سعی دارد دوباره روی این بدنامی شرکت های اوکراینی مانور دهد. معاون رئیس شرکت روسی گازپروم دولت اوکراین را به دزدیدن روزانه 35 میلیون مترمکعب از گاز انتقالی به اروپا متهم و خواستار پرداخت بهای آن شد. معاون شرکت گازپروم روسیه در پراگ گفت: «بهای تمامی گازی که اوکراین به طور غیرقانونی برداشت کرده، باید گرفته شود.» این درحالی است که از روز اول ژانویه گاز ارسالی گازپروم به اوکراین قطع شده است. مدودف گاز دزدیده شده از سوی اوکراین را روزانه 35 میلیون مترمکعب گاز دانست. در همین حال، مقامات اوکراینی اعلام کردند که روس ها مقدار پیش بینی شده گاز برای کشورهای اروپایی را تحویل نداده اند.

منبع: دیلی سیگنال/ مترجم: روزبه آرش