مالک الخظمی استخدام کننده اصلی داعش در لیبی است

فردریک وهری

دیپلماسی ایرانی: همچنان که نیروی های نظامی ایالات متحده به دنبال شکار بقایای داعش در سوریه و عراق هستند، کارزار نظامی بی سر و صدا تری نیز در کشور پاره پاره لیبی به راه انداخته اند. عملیات عمدتا به صورت هوایی و از طریق پرسنل عملیات ویژه که در شهر غربی میسراتا مستقر هستند انجام می شود و هدف شان پاکسازی سلول های جنگجویانی است که از مقر اصلی گروه در شهر مرکزی سرت گریخته اند، شهری که دسامبر 2016 توسط نیروهای ارتش لیبی سقوط کرد.

به گفته مقامات لیبیایی که من با آنها سخن گفتم حدودا 500 سلول جنگجویان وجود دارد. این سلول ها شامل رهبران و برنامه ریزانی است که آنچه داعش " تیپ صحرا" و " دفتر مهاجرت" می نامد را تشکیل می دهند، قسمتی که مسئول عملیات خارجی، لجستیک و استخدام نیروهای تازه است. شبکه آنها در امتداد دره های نه چندان عمیق جنوب سرت در حرکت است و تاکنون شماری حمله علیه پست های بازرسی، کاروان های نظامی و در آخرین مورد میدانی نفتی انجام داده اند. این شبکه در حال بازسازی خود است. بر اساس گزارش ها یک جهادی 38 ساله به نام مالک الخظمی، از شهر بنی ولید روند استخدام نیروها را هدایت می کند. مقامات لیبی معتقدند که او نقشی محوری در خیزش داعش در لیبی ایفا کرده است.

یکی از افراد لیبیایی که او استخدام کرده و من نامش را احمد می گذارم در سال 2016 ملاقات کردم. راه احمد به سوی جهادی ها همزمان با فروپاشی کشور پس از سقوط دیکتاتور معمر قدافی باز شد. وقتی او را با جهادی دیگری که 20 سال از او بزرگ تر بود مقایسه کردم معلوم شد این فاکتور نقش مهمی در استخدام نسل جوان به سوی نظامی گری دارد.

احمد متولد 1996 بود، در کودکی و نوجوانی روزگار آرامی را در شهر ساحلی جنزور در غرب طرابلس سپری می کند، بعد قیمت نفت بالا می گیرد و در امتداد آن مهاجران به سرزمین خود هجوم می آورند و جنزور خیلی زود به حومه پایتخت بدل می شود و با "روستاهای توریستی" و مدرسه آمریکایی ها که دلخواه دیپلمات ها بود رونق بیشتری پیدا می کند.

در سال 2013 احمد برای تحصیل در رشته مهندسی وارد دانشگاه طرابلس می شود. در آن زمان او خیلی پایبند به مذهب نبوده است. سیگار می کشید و "بخا" نوشیدنی الکلی دست ساز متعلق به آن دیار را می نوشید. اولین ترم او در دانشگاه، زمان پرسش گری و آوارگی بود که ناشی از آشفتگی در لیبی و تمام منطقه بود. خیزش در سوریه او را به خود جلب می کند، همخوانی آن با نبرد علیه قذافی آشکار بود. او به من گفت: "ما رنج می کشیدیم و می دانستیم که سوری ها هم دارند رنج می کشند."

احمد جنگ سوریه را از دور تماشا می کرد، در اینترنت و ماهواره. او به خاطر می آورد که یک روحانی سرشناس سعودی از مخاطبان برنامه می خواست از انقلاب سوریه حمایت کنند.

رسیدن به سوریه کار سختی نبود. مردی سوری در طرابلس به احمد شماره تماس مردی را در ترکیه را می دهد و به او می گوید: "با این شخص تماس بگیر. به تو می گوید کجا بروی." احمد به محض اینکه به حلب می رسد به گروه شبه نظامی کوچکی از جنگجویان لیبی که به گروه های سلفی پیوسته بودند ملحق می شود. برخی از این گروه ها مثل جبهه النصره به القاعده متصل بودند. آنها در مزارعی که مملو از سیلوی دانه بود کمپ برگزار کردند و احمد با تفنگ 14.5 میلی متری آموزش دید.

اکتبر سال 2013 ارتش سوریه عملیاتی نظامی با هدف محاصره حلب و قطع راه تدارکاتی شورشیان به ترکیه انجام داد. در این زمان احمد وظیفه دفاع از کارخانه ای قدیمی که شورشیان تصاحب کرده بودند را برعهده داشت. این کارخانه درست در غرب تپه هایی بود که تک تیراندازان حزب الله و سربازان سوری از آنجا ارتفاعات را کنترل می کردند. روزی یکی از جنگجویان لیبیایی – از دوستان بچگی او در جنزور – گلوله ای به سرش اصابت کرد و کنار او مرد. از این رو دسامبر 2013، احمد که منقلب شده بود تصمیم به ترک جبهه سوریه گرفت و به لیبی بازگشت. یک روز در اکتبر 2014، در میانه جنگ داخلی لیبی، هفت لیبیایی که در میان آنها کسانی بودند که در جنگ سوریه حضور داشتند به ایستگاه های متروکه تلویزیون طرابلس که احمد و هم قطاران اش به عنوان کمپ استفاده می کردند پا گذاشتند. یکی از آنها خود را مالک الخظمی معرفی کرد و آنها را دعوت کرد به داعش بپیوندند. احمد گفت که الخظمی به آنها گفته است "دولت (داعش) دارد به لیبی می آید. نمی خواهید اولین افراد باشید؟ هسته اصلی باشید؟ "احمد پاسخ می دهد: چرا"

منبع : آتلانتیک / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33