اتفاقات مسابقات پیونگ چانگ و موفقیت دیپلماتیک ایران

دیپلماسی ایرانی: بهاره سلطانپور- کمیته ملی المپیک ایران سازمانی ورزشی و غیرانتفاعی است که در سال ۱۳۲۵ تأسیس شد و در سال ۱۳۲۶ به عضویت کمیته بین المللی المپیک در آمد. علاوه بر مسئولیت های مختلف یکی از این مسیولیتها آماده سازی و اعزام ورزشکاران به مسابقات المپیک و بازی های آسیایی است. در حال حاضر بازیهای المپیک زمستانی امسال در پیونگ چانگ کره جنوبی در حال برگزاری است، در این بازی ها مشکلاتی برای ورزشکاران کشورمان به وجود آمد که کمیته بین الملی المپیک، کمیته برگزاری مسابقات المپیک زمستانی پیونگ چانگ و شرکت سامسونگ در فضای رسانه ای هر کدام نامشان بعنوان نهادهایی که از دادن گوشی های سامسونگ به ورزشکاران کشورمان امتناع کردند مطرح شد. مساله ای که مورد اعتراض ایران قرار گرفت و افکار عمومی نسبت به آن واکنش نشان دادند. در همین راستا دیپلماسی ایرانی مصاحبه ای را با آقای شاهرخ شهنازی، دبیر کل کمیته ملی المپیک ایران برای روشن شدن ابعاد مختلف این رویداد انجام داده است که در ادامه می خوانید:

درباره کمیته ملی المپیک و وظایف آن اگر امکان دارد توضیحاتی ارائه دهید؟

کمیته ملی المپیک به عنوان یک نهاد مسئولیت ارتباطات بین المللی ورزش هر کشور در تمام رشته های ورزشی و به خصوص رشته هایی است که حق شرکت در مسابقات المپیک تابستانی و زمستانی را دارند، بر عهده دارد. یک گروه در المپیک شرکت می کند کمیته بین المللی المپیک به این رشته ها اجازه  شرکت داده است. گروه دوم رشته هایی است که خارج از المپیک فعالیت می کنند. ما در کمیته ملی  المپیک جمهوری اسلامی ایران متولی هر دو گروه هستیم.

منظورتان از متولی چیست؟

متولی به این معنا که وظیفه کمک و آماده سازی تیم های ملی کشور مان را در مسابقات  زیر مجموعه کمیته بین الملی المپیک مانند مسابقات  المپیک تابستانی و زمستانی، بازیهای های آسیایی که شورای المپیک آسیا متولی این مسابقات است، مسابقات داخل سالن، مسابقات ساحلی و ورزش های رزمی و همچنین مسابقات کشور های اسلامی (که در این مسابقات ۵۵ کشور عضو سازمان کنفرانس اسلامی حضور می یابند) و نیز  المپیک جوانان و نوجوانان که با توجه به بودجه ای که در  اختیار کمیته ملی المپیک قرار می گیرد  به فدراسیون ها در جهت حمایت مالی – اداری و تشکیلاتی می پردازیم که این امر شامل حمایت از تیم های ملی آنها در داخل برای تشکیل اردو ها و اعزام برای کسب سهمه المپیک می شود. در کنار وظیفه اصلی کمیته بین المللی المپیک وظیفه آموزش داوران و مربیان و آموزش مدیران ورزشی نیز انجام می شود که تمام اینها در برنامه ای با نام همبستگی المپیک است و وظیفه آموزشی المپیک به حساب  می آید. علاوه بر وظیفه آموزشی در کمیته بین المللی المپیک، وظیفه نشر و گسترش منشور المپیک و آرمان ها و شعارهای المپیک نیز در یک دامنه وسیعی در کشور انجام می شود.

کشور ما از چه زمانی به عضویت کمیته بین المللی جهانی در آمده و ورزش های ما در  این کمیته به چه صورت است؟ تا به حال میزبانی این بازی ها بر عهده ایران بوده است؟ 

ایران از ۷۰ سال پیش عضو کمیته بین المللی المپیک بوده است و از آن تاریخ تا کنون ایران در المپیک حضور داشته است. اولین حضور ما در این بازی ها با حضور دو ورزشکار در رشته شمشیر بازی به سال ۱۹۴۸ باز می گردد. امروزه بین ۲۶ تا ۳۰ ورزش است که ایران در المپیک تابستانی و در المپیک زمستانی با تعداد کمتری حضور دارد. ایران قبل از انقلاب بازی های آسیایی را در سال ۱۳۵۳میزبانی کرد که بازی های آسیایی هم از جنس المپیک است اما در سطح کشور های قاره آسیا برگزار می شود.

آیا می توانید درباره اتفاقاتی که در چند روز اخیر برای ورزشکارانمان در المپیک زمستانی پیونگ چانگ کره جنوبی  اتفاق افتاد، توضیحاتی بدهید؟

چند شب پیش یکی از خبرگزاری های فرانسوی خبری را منتشر کرد مبنی بر این که یکی از مسئولین کمیته برگزاری المپیک اعلام کرده است که هدایایی که قرار بود به تمام ورزشکاران کمیته بین المللی المپیک داده شود به دلیل تحریم های سازمان ملل به کشور های ایران و کره شمالی اهدا نخواهد شد. البته یک موضوع مهم که باید در این جا به آن اشاره شود این است که گوشی هایی که با برند سامسونگ قرار بود به ورزشکاران داده شود مورد نیاز آنهاست و تمام ورزشکاران دنیا در صحنه المپیک باید از این گوشی ها استفاده کنند. برای این که برنامه ای در این گوشی ها نصب شده که ورزشکاران از حوادثی که ممکن است در این بازی ها رخ دهد می توانند از طریق این گوشی ها مطلع بشوند. با توجه به اختلاف ساعتی که ما با کشور کره جنوبی داشتیم تا صبح صبر کردیم و بعد از هماهنگی با دکتر صالحی امیری، رییس کمیته المپیک فورا با سرپرست کاروان ایران در پیونگ چانگ تماس گرفتیم تا مطمن شویم این موضوع صحت دارد یا خیر. سرپرست کاروان اعلام کرد بعد از اینکه اعضای کاروان ورزشی ایران خود را در محل این بازی ها معرفی کردند، بعد از پر کردن فرم توسط ورزشکاران ایرانی و دادن فرم ها به کانتری که قرار بود گوشی های ورزشکاران را به آنها تحویل دهد، کسانی که پشت آن کانترها نشسته بودند به جای تحویل دادن گوشی موبایل به ورزشکاران ایرانی از دادن آن سر با زدند. بعد از اطمینان از این حرکت غیرعادی تصمیم گرفته شد موضوع به طور جدی و با قدرت دنبال شود.

اقدامات عملی شما چه بود؟

 چند نامه به صورت اعتراض آمیز به چند سازمانی که با این موضوع مرتبط است نوشتیم و ارسال شد. اولین نامه به کمیته بین المللی المپیک (ioc) ارسال شد. با توجه به اینکه کمیته بین المللی المپیک نقشی همانند سازمان ملل برای کشورها در ورزش را دارد و تمام کشورهای دنیا عضو کمیته بین المللی المپیک هستند، در منشور کمیته بین المللی المپیک نوشته و مورد تصویب شده است که در بازی های المپیک نژاد – مذهب – رنگ و سیاست حق دخالت ندارند. علاوه بر نامه ای که به کمیته بین المللی المپیک نوشتیم – همان شب نامه ای به کمیته برگزاری مسابقات المپیک زمستانی کره جنوبی هم ارسال شد. خلاصه نامه به کمیته بین المللی کره جنوبی این بود که با توجه به اینکه کل کشورهای دنیا از جمله ایران و کره جنوبی زیر مجموعه ioc   هستند و ما به عنوان کشورهای عضو وظیفه داریم منادی و محافظ شعارهای این سازمان باشیم، چطور در کشور شما مسئولین مسابقات به خود اجازه می دهند بدون توجه به شعارهای این کمیته از جمله برابری و آزادی این اقدام را علیه کشور ما انجام دهند؟ در همان شب یک نامه اعتراض آمیزی نیز به سفیر کره جنوبی در ایران فرستادیم.

بعد از آن چه اتفاقی افتاد؟

 بعد از ارسال نامه هایی که عرض کردم تماس های ما با مقامات بلند پایه ioc   شروع شد و ما گلایه های خود را مطرح کردیم. در مقابل این اقدامات با سرپرست کاروان با توجه به اختلاف ساعت بین دو کشور تماس های بی وقفه ای داشتیم. همچنین از مجاری دیپلماتیک نیز اعتراض رسمی کشورمان به سفیر کره جنوبی در تهران ابلاغ شد و از طریق برخی مسئولین وزارت امور خارجه این موضوع را پیگیری کردیم. موضع گیری و حساسیت به موقع  وزیر امور خارجه کشورمان جناب آقای دکتر ظریف نیز بسیار حائز اهمیت بود. علاوه بر ایشان  وزیر صنعت و معدن، وزیر ارتباطات و وزیر ورزش و جوانان موضع گیری هایی در خصوص  این اقدام نابخردانه انجام دادند. علاوه بر وزرا نمایندگان مجلس هم حمایت خود را از ورزشکاران کشورمان اعلام و نسبت به این اقدام اعتراض کردند. همچنین ورزشکاران المپیک که در گذشته مدال به دست آورده بودند در کمیسیون ورزشکاران بیانیه ای صادر کردند. به عنوان مثال کیمیا علیزاده، قهرمان تکواندو در صحفه مجازی خود یادداشت جالبی نوشت که باعث شد این مطالب کم کم در بین مردم منتشر شود. با توجه به آماری که به بنده داده اند حدود ۱ میلیون و پانصد هزار نفر ظرف ۴۸ ساعت در فضای مجازی این موضوع را دنبال می کردند. به دنبال این فضا و فشار های پی در پی ما  - نماینده سامسونگ در ایران نیز با ابراز تاسف شدید  اعلام کرد اگر سامسونگ نقشی در این اقدام داشته باشد همکاری خود را با این شرکت قطع خواهد کرد. با بالا گرفتن اعتراض مردم و مقامات کشورمان سخنگوی این شرکت  با ابراز تاسف اعلام کرد شرکت سامسونگ در این موضوع مقصر نیست و گوشی هایی که قرار بود در اختیار بازیکنان قرار بگیرد در اختیار کمیته ملی المپیک قرار داده است و قرار بود آنها مسئولیت توزیع آنها را بر عهده بگیرند. به هرحال با قاطیعت کمیته ملی المپیک و همکاری نزدیک اداره سیاسی وزارت امور خارجه از مجموعه شرکت سامسونگ، کمیته بین المللی المپیک و کمیته برگزاری مسابقات المپیک پیونگ چانگ قاطعانه درخواست شد از این اقدام خود عذرخواهی کنند و نهایتا در بالاترین سطوح یعنی کمیته بین المللی المپیک، ریاست کمیته برگزاری مسابقات المپیک زمستانی و شرکت سامسونگ عذر خواهی و ابراز تاسف شد که این موضوع به اتمام رسید. باید بگویم با تلاشهای فراوان و عنایت خداوند بزرگ که همواره حامی ملت ایران است پیروزی بزرگی در دیپلماسی ورزشی در آستانه چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی نصیب کشورمان شد. با توجه به اینکه کاروان ایران در این بازی ها حدود ۸ ورزشکار  دارد اما این موضوع و عذرخواهی های سازمان های ورزشی از ایران باعث شد ورزشکاران ایرانی در دنیا بیشتر شناخته شوند.