مسکو ناچار است از میان متحدان منطقه‌ای دست به انتخاب بزند

► سفر نتانیاهو به مسکو با توجه به تلاش های رژیم صهیونیستی برای تغییر ذهنیت روسیه علیه ایران چه تاثیری بر روابط دوجانبه خواهد گذاشت؟

ایران و روسیه در میدان سوریه همکاری های تاکتیکی را با یکدیگر پیش می برند. همکاری تاکتیکی تا زمانی امکان تداوم دارد که هدف مشترک میان دو یا چند کشور همچنان وجود داشته باشد، اما همکاری های روسیه و رژیم صهیونیستی همکاری های استراتژیک است. ولادیمیر پوتین نیز تاکنون بارها اعلام کرده هربار مسکو عملیات خاصی را در سوریه آغاز می کند، پیش از شروع، جزئیات آن را در اختیار دوستان صهیونیستش قرار می دهد. علاوه بر سفر کنونی در سفر قبلی نیز بنیامین نتانیاهو تلاش کرده بود روسیه را مجاب کند درباره روابط با ایران تجدیدنظر کند.

همزمان با سفر نتانیاهو به روسیه، سفیر رژیم صهیونیستی در یادداشتی نوشت که در کنار گسترش روابط میان مسکو – تل آویو، انتظار می رود روسیه در مناسباتش با ایران تجدیدنظر کند. روسیه همکاری های تجاری اقتصادی گسترده ای با رژیم صهیونیستی دارد. سفیر این رژیم با اشاره به حجم مبادلات اقتصادی تلاش کرد به مقام های روس یادآوری کند منافع ملی آن ها در تعامل بیشتر با رژیم صهیونیستی تعریف خواهد شد.


► آیا همکاری های مشترک ایران و روسیه در آینده نیز تداوم پیدا خواهد کرد؟

در حال حاضر، بخش عظیمی از سیاست های روسیه در میدان سوریه با سیاست های ایران اشتراک دارد. این اشتراکات براساس مسائل ایدئولوژیک نیست، بلکه منطق واقع گرایی موجود در سیاست خارجی روسیه و فعالیت های ایران در سوریه زمینه ساز این اشتراک است؛ البته به گمان من، این اشتراک چندان پایدار نخواهد بود. روس ها ناچار خواهند بود که در نهایت از میان شرکای موجود در ابعاد مختلف تاکتیکی و استراتژیکی دست به انتخاب بزنند. ممکن است نزدیکی مسکو و تهران در چنین شرایطی به پایان برسد.


► رژیم صهیونیستی متحد اصلی آمریکا در منطقه است. نزدیکی این رژیم به آمریکا می تواند عاملی برای دوری تل آویو از مسکو تلقی شود؟

این موضوع که رژیم صهیونیستی هم پیمان نزدیک ایالات متحده است و نزدیکی آمریکا به این رژیم مانع از نزدیکی روسیه به صهیونیست ها می شود، ذهنیتی است که در ایران رایج است. اساسا شکاف میان روسیه و آمریکا برخاسته از تفکری داخلی در ایران است؛ چراکه نشانه های موجود از اختلاف ریشه دار میان واشنگتن و مسکو خبر نمی دهد.

ممکن است روس ها در حوزه ای مشخص با آمریکایی ها اختلاف داشته باشند، اما این دو قدرت جهانی در حوزه های متعددی با یکدیگر همکاری مشترک را دنبال می کنند؛ برای نمونه درزمینه میزان و حجم مبادلات اقتصادی، تعداد شعب بانک های روسی در آمریکا و بالعکس، همکاری های فضایی دو کشور و بحث مبارزه با تروریسم، واشنگتن و مسکو با یکدیگر تا حدودی همسو عمل کرده اند، اما در ایران تفکر رایج از شکاف های موجود میان آمریکا و روسیه حکایت می کند. در این میان، نباید فراموش کرد عمده جمعیت ساکن در سرزمین های اشغالی از روسیه به این اراضی مهاجرت کرده اند.

در دهه ۱۹۷۰، میزان مهاجرت از روسیه به سرزمین های اشغالی گسترش پیدا کرد. در آن سال ها، کسانی که از روسیه مهاجرت می کردند تابعیت روسی آن ها لغو می شد و تنها با تابعیت رژیم صهیونیستی زندگی می کردند تا آن که در دوران گورباچف، این قانون اصلاح شد و مهاجران می توانستند دو تابعیتی باشند؛ در نتیجه، این قانون زمینه ساز افزایش مهاجرت شد. لابی اقتصادی- بازرگانی یهودیان ساکن سرزمین های اشغالی در روسیه نفوذ فراوانی دارند.

این مسئله برای کرملین نیز فرصتی مناسب به حساب می آید. همه این ها نشان دهنده نزدیکی روسیه و رژیم صهیونیستی به یکدیگر است، درحالی که رئیس جمهوری ایران و همتای روسش تاکنون ۱۰بار با یکدیگر دیدار داشته اند که ۹دیدار در حاشیه نشست های منطقه ای انجام شده و تنها یک دیدار به صورت دو جانبه در مسکو صورت گرفته است، اما در مقابل، نخست وزیر رژیم صهیونیستی بارها با پوتین دیدار دوجانبه داشته که نشان دهنده روابط استراتژیک نزدیک میان مسکو – تل آویو است.


► آینده حضور روسیه در سوریه را چگونه ارزیابی می کنید؟

ممکن است که حضور بشار اسد در رأس قدرت دولتی در سوریه دیگر به عنوان خط قرمز این کشور مطرح نباشد. روس ها در ماه های اخیر توجه خود را به بازسازی سوریه معطوف کرده اند. کشورهای اروپایی نیز در همین راستا در سوریه فعال شده اند. روسیه تلاش می کند با اجرای بازسازی سوریه، جایگاه خود را برای سال های آینده در این کشور تضمین کند.