سرچشمه علاقه پوتین به طلا از کجاست؟

نویسنده: جی سرموپلوس

دیپلماسی ایرانی: بانک مرکز روسیه میزان سرعت خرید طلای خود را حتی بیشتر از دو برابر کرده و ذخایر طلای این کشور سه برابر شده و از 600 تن به 1800 تن رسیده است. روسیه ذخایر بین المللی طلای خود را به بالاترین حد رسانده و روسیه به گزارش شورای جهانی طلا از زمان به ریاست جمهوری رسیدن پوتین در 17 سال گذشته به بیشترین میزان ذخیره طلای خود رسیده است. به گفته جیکز ریکاردز، نویسنده کتاب جنگ ارز، انگیزه اصلی افزایش عظیم ذخایر طلای روسیه تمایل آنها برای از بین بردن هژمونی ایالات متحده و مقابله با سیستم پایه پرداخت بر اساس دلار است. در حال حاضر 60 درصد از ذخایر جهان به دلار و 80 درصد از پرداخت های بین المللی با دلار است.

علاوه بر این، ایالات تحده تنها کشوری است که در صندوق بین المللی پول حق وتو دارد و به عنوان بزرگ ترین وام دهنده جهانی شناخته می شود. بنابراین یکی از حیاتی ترین سلاح هایی که روسیه در برابر جنگش برای آزاد شدن از هژمونی دلار نفتی از آن استفاده می کند طلاست. دلیل اینکه طلا بسیار حیاتی است این است که در جنگ اقتصادی ایالات متحده نمی تواند آن را به عمد دستکاری کند زیرا طلا واقعی است و اشکال دیجیتالی و کاغذی آن وجود ندارد. طلا را به راحتی می توان بارگیری و به کشوری دیگر منتقل کرد. در نتیجه دور زدن تحریم های ایالات متحده هدف دیگری است که روس ها را به جمع آوری طلا و تلاش برای مقابله با این هژمونی ترغیب کرده است. اهمیت استراتژیک طلا بسیار بالاست حتی در دورانی که قیمت نفت و ذخایر مالی روسیه در سال 2015 سقوط کرده بود آنها همچنان به خرید طلا ادامه می دادند. در واقع در سه ماهه دوم سال 2017، روسیه 38 درصد از طلای خریداری شده جهان توسط بانک مرکزی روسیه انجام شد. افزایش ذخایر طلای روسیه درحالی انجام می شود که این کشور همزمان از خرید ارز خارجی برای مدت بیش از دو سال خودداری کرده است. حتی در شرایطی که تقاضای جهانی طلا در سه ماهه دوم سال جاری به پایین ترین سطح در دو سال اخیر رسیده بود، روسیه موضع قوی خود را حفظ کرد چرا که طلا یکی از محسوس ترین سرمایه گذاری های ژئوپولتیک آنها در جهان است. در زمان افزایش جنگ های اقتصادی، درحالی که ایالات متحده از دلارهای نفتی به عنوان یک سلاح بهره می برد، طلا وسیله ای برای روسیه است تا تحریم های ایالات متحده را دور بزند. علاوه براین روسیه بزرگ ترین خریدار بین المللی طلاست و یکی از سه تولیدکننده بزرگ طلا در جهان. روسیه در بانک مرکزی خود از معادن طلای داخلی خود بهره می برد یا از بانک های تجاری خریداری می کند و به سراغ بازار آزاد نمی رود. سرعت بخشیدن روسیه در خرید طلا از سال 2007 آغاز شد درحالی که در اواخر ژوئن میزان ذخایر طلای این کشور به 1556 تن رسیده بود. رقیب روسیه در مجموع ذخایر چین است و پشت سر این دو کشور هند، مکزیک و ترکیه قرار دارند که مجموع ذخایر آنها 427 میلیارد دلار است.

جدا از این مسائل، روسیه به طور همزمان سایر گزینه ها را برای رقابت استراتژیک با دلار دنبال می کند. روسیه و چین یک سیستم پرداخت غیردلاری را به عنوان شرکای تجاری منطقه ای ایجاد کرده اند. استفاده از سیستم سوئیفت به عنوان مرکز کنترل ترافیک انتقال های پولی و مالی جهان یکی از اهرم های فشار و تهدید برای ایجاد تاثیر مالی از سوی ایالات متحده است. تهدید به اخراج کشورها از این سیستم جزء تندروی های هژمونیک ایالات متحده است. روسیه به وضوح این تهدید را درک کرده و به مقابله با آسیب پذیری خود در برابر سلطه ایالات متحده برخاسته تا این تهدید را کاهش دهد. روسیه یک جایگزین برای سوئیفت پیدا کرده است. الویرا نابیولینا، رئیس بانک مرکزی روسیه در گزارش خود به ولادیمیر پوتین گفته است: «تهدید اخراج شدن از سوئیفت وجود داشت. در نتیجه ما سیستم مبادلاتی خود را به روز کردیم و اگر اتفاقی بیفتد تمام عملیاتی که با فرمت سوئیفت انجام می شد بدون اشکال ادامه خواهند یافت چراکه ما سیستمی مشابه و جایگزین را ایجاد کرده ایم.» روسیه بخشی از طرح چینی ها برای ایجاد نظم جدید بین المللی پولی است که دلار آمریکا را حذف می کند. با این طرح چین می تواند نفت روسیه را با یوان خریداری کند و روسیه می تواند آن یوان را در بورس شانگهای با طلا مبادله کند.

منبع: پروژه تفکر آزاد/ مترجم: روزبه آرش

انتشار اولیه: شنبه 6 آبان 1396 / انتشار مجدد: شنبه 20 آبان 1396