روحانی: برای هر وضعیتی پیش‌بینی و برنامه داریم

به گزارش ایسنا، گفت وگوی کریستین امانپور مجری شبکه سی ان ان آمریکا با رییس جمهوری اسلامی ایران با این پرسش آغاز شد که چه اتفاقی رخ خواهد داد اگر رییس جمهور آمریکا، ایالات متحده را از برجام خارج کند؟

رییس جمهور پاسخ داد: برجام یک تعهد چند جانبه بین المللی و مورد تأیید شورای امنیت سازمان ملل است. خروج از این تعهد هزینه بسیار سنگینی برای آمریکا خواهد داشت. فکر نمی کنم آمریکایی ها این هزینه سنگین را تحمل بکنند، برای یک کاری که کاملاً برای آنها بی خاصیت خواهد بود. خروج آنها از برجام هیچ خاصیتی برای آنها ندارد اما در عین حال اعتماد جهانی را نسبت به آمریکا به طور کلی از بین خواهد برد.

از روحانی سوال شد: آیا این توافق بدان معناست که ایران نمی تواند سلاح اتمی تهیه کند و آنچه که در کره شمالی در حال حاضر ایجاد شده بخاطر این است که چنین توافقی وجود ندارد؟ اگر ایالات متحده از برجام خارج شود، ایران چه کار می کند، آیا فروپاشی برجام را مشاهده خواهیم کرد؟

رییس جمهور پاسخ داد: اگر آمریکا از برجام خارج شود ایران عکس العمل لازم را نشان خواهد داد. چون نمی شود آمریکا از یک تعهدی خارج شود و طرف مقابل بخواهد در همان وضعیت اجرای تعهد خودش باقی بماند. بنابراین یک طرف برجام ایجاد اعتماد جهانی است و طرف دیگر برداشته شدن تحریم های ظالمانه و غیرقانونی. این تعادل همیشه باید حفظ شود.

روحانی در جواب این سوال که "رهبر معظم انقلاب ایران گفتند که عکس العمل از طرف ایران خیلی جدی خواهد بود. شما هم گفتید می توانید در طول چند ساعت از برجام خارج شوید؟ کشور شما چه کار خواهد کرد؟"، اظهارداشت: گزینه های مختلفی را در برابر این موضوع در اختیار خواهیم داشت. اگر آمریکا از برجام خارج شود. برای این کار برنامه ریزی و فکر شده که چه اقداماتی انجام خواهیم داد. بنابراین اگر چنین چیزی اتفاق بیفتد به سرعت اقدامات ایران را دنیا شاهد خواهد بود. ایران اگر بخواهد برگردد به شرایط قبل از برجام، در عرض چند روز این کار انجام خواهد شد.

از روحانی سوال شد: ترامپ تحریم ها را مجدداً برپا نکرده، در ماه سپتامبر می توانست این کار را بکند ولی این کار را نکرد و خیلی ها می گویند که ایالات متحده را از برجام خارج نخواهد کرد. آیا آنچه که شما فکر می کنید همین است؟ اطلاعات خودتان را درباره سیاست های آمریکا در این روزها از کجا به دست می آورید؟

رییس جمهور گفت: ما اطلاعات مان را از آمریکا هم از اظهارات علنی آنها و هم از طرق سیاسی به دست می آوریم. البته نمایندگان ایران و آمریکا هم در کمیسیون برجام مشارکت و صحبت می کنند و صحبت های دو جانبه آنها هم علامت های لازم را برای آینده خواهد داد. اینکه آمریکا از برجام خارج می شود یا نه، (مهم نیست) مهم این است که قاعده دیپلماسی این را می گوید که آمریکا به دلیل مضرات زیادی که این کار برای آینده این کشور خواهد داشت و برای ثبات و امنیت جهانی، نباید خارج شود.

روحانی افزود: از آنجایی که فعالیت ها و برنامه های آقای ترامپ تا حدی غیرقابل پیش بینی است، بنابراین ما هم برای آن شرایط پیش بینی های لازم را انجام داده ایم.

رییس جمهور در جواب سوالی درباره "دیپلماسی توییتری آقای ترامپ" ، گفت: این یک روشی است که آقای ترامپ شروع کرده و تبلیغاتی که خودش می خواهد قبل از اینکه رسانه ها وارد شوند، خودش به طور مستقیم و شخصی وارد شود. به نظرم اشکالی ندارد. منتها آنچه که او توئیت می کند با موضع گیری های بعدی مقامات آمریکا خیلی سازگار نیست و این به طور طبیعی یک بهم ریختگی را ایجاد می کند.

از روحانی سوال  شد: یکی دو سال پیش که برجام امضاء شده بود گفتید که شما معتقدید که مردم ایران می خواهند تنش کمتر و رابطه بهتری را ببینند بین ایالات متحده و جمهوری اسلامی ایران، آیا الان با این دولت جدید فکر می کنید که چنین چیزی امکان پذیر است؟

 رییس جمهور با بیان اینکه  نظر ایران همواره کاهش تنش بوده، الان هم کاهش تنش است، گفت: منتها این کاهش تنش وابسته به این است که طرف آمریکایی هم در این زمینه همین نظر را داشته باشد. اگر طرف مقابل خواهان تشدید تنش باشد، به طور طبیعی با عکس العمل مناسب ایران مواجه می شود. آنچه که دیده می شود اینکه امروز این اراده در دولت جدید آمریکا برای رفع تنش کمتر از دولت گذشته آمریکاست.

روحانی در جواب این سوال که "سیاست تغییر رژیم دوباره وارد سیاست خارجی آمریکا شده و یا نه. در سفری که ترامپ به عربستان سعودی داشت آمریکا را متحد آنها اعلام کرد بر علیه ایران، آیا این نگران کننده است برای ایران؟"، اظهارداشت: آمریکایی ها همیشه متحد کشورهایی نظیر عربستان بوده اند و این حرف تازه و موضوع تازه ای نیست. نگرانی در منطقه نداریم، برای اینکه ایران یک قدرت بزرگ در منطقه است و مردم ما مردمی هستند که پای نظام و کشور خودشان به خوبی ایستادند و همین انتخابات، همزمان بود با ایامی که ترامپ در عربستان بود و حضور بیش از ۴۱ میلیون مردم پای صندوق آراء پاسخ قاطعی بود که مردم به عربستان و ترامپ دادند و گفتند ما پای نظام سیاسی و کشورمان تا آخر ایستاده ایم. بالاترین قدرت ما، مردم ما هستند.

روحانی در جواب سوالی درباره انتخابات ۲۹ اردیبهشت و مواضع رقبا و برخی نهادهای نظامی و بویژه نقش آنها در اقتصاد کشور گفت: طبق قانون اساسی ما، نیروهای مسلح در زمان صلح از امکانات خودشان برای برخی از فعالیت های اجتماعی و اقتصادی می توانند استفاده کنند. منتها این فعالیت شان نباید رقابت آزاد را در کشور دچار مشکل بکند و انحصاری را در کشور بوجود بیاورد. آنچه که در دوره انتخابات و بعد از انتخابات گفتم اینکه باید شرایطی را فراهم کنیم که بخش خصوصی ما بتواند در کشور آزادانه فعالیت بکند و احساس رقیب هایی نکند که دارای پشتوانه سیاسی هستند. فکر می کنم این روند را می توانیم قدم به قدم به پیش ببریم.

خبرنگار سی ان ان از روحانی سوال کرد: می خواهم در مورد سوریه صحبت کنم. بعد از این همه سال های جنگ و پشتیبانی شما از سوریه به نظر می رسد در نتیجه سوریه برنده شده و سفیر قبلی آمریکا در سوریه آقای رابرت فورد هم گفته که سوریه پیروزی نظامی دارد.

رییس جمهور پاسخ داد: در مسأله سوریه برای ما مهم این بود که تروریسم در کشور سوریه حاکم نشود. اگر ما به دعوت دولت اسد و مردم سوریه پاسخ مثبتی نمی دادیم و آنها را یاری و کمک نمی کردیم، ممکن بود تروریست ها امروز بر دمشق مسلط باشند، فکر نمی کنم به نفع هیچ کس باشد که تروریست هایی مثل داعش دارای یک حکومت و یک دولت در سوریه یا عراق باشند و به همین دلیل به کمک مردم سوریه و عراق شتافتیم و مسیر ما مسیر موفقیت آمیزی بود. امروز شکست داعش دوره پایانی خودش را دارد طی می کند.

رییس جمهور افزود: آینده سوریه را مذاکرات تعیین می کند و در نهایت باید معارضین دولت، با خود دولت به توافق برسند. پایان کار در سوریه باید آراء مردم و صندوق رأی و دمکراسی باشد. بنابراین آنچه خواست مردم سوریه است آینده سوریه را خواهد ساخت.

رییس جمهوری در جواب سوالی درباره وضعیت غمبار مسلمانان روهینگیا میانمار و اثرات احتمالی آن بر فعالیت تندروها برای آغاز فعالیت های تروریستی جدید در عرصه جهان، گفت: ما در شبه قاره هند به طور کلی همواره شاهد مشکلات و خشونت هایی بین مسلمانان و غیرمسلمان ها بودیم. در میانمار هم در گذشته شاهد اینگونه تنش ها بودیم اما حوادث اخیر، کم سابقه است که حدود ۴۰۰ هزار نفر از خانه هایشان آواره شوند و خانه هایشان را ارتش میانمار آتش بزند. بنابراین یک فاجعه بزرگ انسانی رخ داده و یک نسل کشی در حال تحقق است. معتقدم نه تنها مسلمان ها، بلکه همه کشورهای جهان در برابر ارتش میانمار و دولت میانمار باید بایستند و ایستادگی کنند و از طرف دیگر به مردم آواره ای که الان به کشور بنگلادش وارد شدند، کمک کنند. ما در هر دو زمینه اقدام خواهیم کرد هم در زمینه کمک به مردم آواره و هم در زمینه فشار به دولت میانمار.

مجری سی ان ان پرسید: "آیا نگران این هستید که القاعده ممکن است الان به همه تروریست های خودش گفته باشد که همگی انتقال مکان بدهید و جهاد کنید بر علیه سیستم سلطه در دنیا  و در مجموع این اقدامات باعث تشدید فعالیت های تروریستی شود؟"

رییس جمهور اظهارداشت: همیشه اینگونه اقدامات یعنی ظلم به مردم، آواره کردن مردم و نسل کشی ها، زمینه ای را برای افراط و خشونت آماده می کند و ممکن است تروریست ها بخواهند از این فضاها استفاده کنند، این ما هستیم که نباید بگذاریم چنین فضاهایی برای تروریست ها بوجود بیاید. بعد از اینکه تروریست ها در عراق و سوریه شکست کامل بخورند، حتماً نقل مکان می کنند از این دو کشور به کشورهای دیگر و این خطری برای کل منطقه ما و حتی اروپا خواهد بود.

از رییس جمهور سوال شد: "عکس العمل جناب عالی در رابطه با آزمایش های موشکی دوربرد کره شمالی، آزمایشات سلاح های هسته ای، تهدید سرزمین آمریکا، شلیک موشک به روی آسمان ژاپن چیست؟"

رییس جمهور اظهار داشت: موضع ما راجع به سلاح هسته ای روشن است. اصولاً با سلاح هسته ای و سلاح کشتار جمعی کاملاً مخالفیم و معتقدیم کل سلاح هسته ای در دنیا باید امحاء شود و از بین برود. بنابراین نظرات ما در این زمینه روشن است. مسابقات تسلیحاتی را در هیچ منطقه ای نمی پسندیم و آن را خطرناک می بینیم اما از طرف دیگر موضع گیری ها و اقدامات آمریکا و برخی از کشورها نسبت به کره شمالی اقدامات مناسبی نیست. تهدید نمی تواند این مسأله را حل و فصل کند. مقابله نظامی هم نمی تواند این مسأله را حل کند. تنها از طریق دیپلماسی و مذاکره باید این مسأله حل و فصل شود.

مجری سی ان ان سوال کرد: "یکی از مشاورین امنیتی به رییس جمهور کره جنوبی گفته است که اگر دولت اوباما یک پنجم وقتی که با جناب عالی و ایران صرف کرد، متوجه کره شمالی کرده بود، در برنامه هسته ای آن شاید تا الان موفقیتی به دست می آمد، هیچ وقتی صرف نکردند بر سر کره شمالی؟"

رییس جمهور گفت: کره شمالی از قبل هم در مسیر مذاکره بود و مذاکرات متوقف شد و راه های غیرمذاکراتی را دو طرف انتخاب کردند. به نظرم آنچه راجع به ایران تحقق پیدا کرد تجربه خوبی است که در جای دیگر هم اجرا شود. اما شما این را هم در نظر بگیرید، اگر آمریکا بخواهد از برجام خارج شود، برای چه کره شمالی وقت خود را تلف کند برای اینکه با آمریکا مذاکره کند؟ به دلیل اینکه بعد از سال ها مذاکره ممکن است رییس جمهور بعدی در آمریکا روی کار بیاید و آن توافقات را زیر پا بگذارد. بنابراین کار ترامپ در رابطه با برجام دارد مسیر مذاکرات را نسبت به همه مشکلات منطقه ای می بندد.

از روحانی سوال شد: "رییس جمهور ترامپ اولین سخنرانی اش را در مجمع عمومی سازمان ملل فردا انجام خواهد داد، انتظار می رود مدت زیادی وقتش را صرف ایران بکند. چه انتظار دارید بشنوید و اگر شما قرار می بود، دیداری داشته باشید به ایشان چه می گفتید؟"

روحانی پاسخ داد: شیوه ای که تاکنون دولت جدید آمریکا نسبت به ایران و برجام انتخاب کرده شیوه نادرستی است. نادرست بودن این راه را دولت های قبلی آمریکا تجربه کردند و به این نتیجه رسیدند. کاری که اوباما انجام می داد در دوره خودش برای مذاکره با ایران، در واقع استفاده از تجربه دولت های گذشته در طول سی و چند سال گذشته بود و امروز متأسفانه مسیری که دولت جدید آمریکا آغاز و شروع کرده بازگشت به گذشته است. بازگشت به گذشته دور در دوران بوش پدر و بوش پسر. بنابراین این راه، راه ناموفقی بود، قبلاً تجربه شده و باز هم آقای ترامپ به زودی خواهد دید که این مسیر، مسیر اشتباهی است.

رییس جمهور در جواب سوالی درباره آنچه که زندانی شدن تعدادی از روزنامه نگاران و افراد دو تابعیتی در ایران عنوان شد، گفت: قوه قضائیه ایران مستقل است و دولت نسبت به فعالیت های قضایی نمی تواند مداخله ای داشته باشد. آنچه که برای برای رییس جمهور مهم است این است که روند قضایی، مسیر قانونی و عادلانه خودش را طی کند و متهمین بتوانند وکیل داشته باشند و در یک فضای آزاد بتوانند از خودشان دفاع کنند و مسیر قضایی در چارچوب قانون اساسی ما انجام گیرد. در این زمینه حساسیت های لازم را دارم. مکاتباتی با قوه قضائیه همیشه داشته و خواهم داشت اما در عین حال در روند فعالیت قضایی و قاضی پرونده، دستگاه اجرایی نمی تواند مداخله ای داشته باشد.

روحانی افزود: از طرف دیگر اگر نگرانی نسبت به افراد زندانی در ایران وجود دارد، افراد فراوانی هم هستند که در آمریکا زندانی هستند به همان نسبت نگرانی وجود دارد و ایرانیان فراوانی هستند که در آمریکا زندانی هستند و یا تحت تعقیب آمریکا در کشورهای دیگر هستند که از نظر ما کاملاً بی گناه هستند و فعالیت آمریکا در این زمینه کاملاً سیاسی است. بنابراین اگر می خواهیم از حقوق انسان ها صحبت کنیم و آنهایی که در زندان ها هستند، دو طرف داستان را باید با هم ببینیم.

رییس جمهور در جواب سوال خبرنگار سی ان ان که بازداشت این افراد را به سرمایه گذاری های آتی در ایران مرتبط کرده بود، گفت: اولاً فعالیت های اقتصادی و علمی در ایران کاملاً آزاد و با امنیت است و شما می بینید که هم سرمایه گذاران از کشورهای مختلف به ایران می آیند و هم تحصیلکردگان ایرانی و غیرایرانی که در خارج از کشور و از جمله آمریکا بودند، دارند به ایران برمی گردند.

روحانی افزود: در سال گذشته ۵۰۰ نفر از تحصیلکردگانی که در اروپا و آمریکا بودند و ۸۰ درصد آنها افرادی بودند که در آمریکا تحصیل می کردند به ایران برگشتند، بنابراین، این فضای امن وجود دارد. اما نسبت به اینکه یک فردی اتهامی داشته باشد و پرونده اش در قوه قضائیه بررسی شود، ربطی به سازمان ملل ندارد. موضوع قضایی در هر کشور توسط دستگاه قضایی آن کشور رسیدگی می شود و به عنوان رییس جمهور هم در کار قضایی یک قاضی نمی توانم مداخله کنم اما در روند اجرای قانون تذکراتی اگر لازم باشد، خواهم داد. اگر مقصود این است که افکار عمومی دنیا و جامعه جهانی نسبت به برخی از زندانیان حساس هستند، شما راجع به گوآنتانامو و ابوغریب چه می گویید که این همه شکنجه ها توسط آمریکا صورت گرفت و این همه جامعه جهانی و سازمان های بین المللی به آمریکا اعتراض کردند؛ اما در عین حال آمریکا توجهی نکرد.