وزیر خارجه جدید آمریکا چه مواضعی درباره ایران و برجام دارد؟

وزیر خارجه جدید آمریکا در جلسه تأیید صلاحیتش در سنا که دی ماه برگزار شد مواضعش درباره توافق هسته ای ایران و گروه 1+5 را بیان کرده است.

به گزارش فارس، مجلس سنای آمریکا روز چهارشنبه صلاحیت رکس تیلرسون را تأیید کرد تا وی به عنوان شصت و نهمین وزیر خارجه آمریکا انتخاب شود. 

رکس تیلرسون کیست؟

رکس تیلرسون 64 ساله در سال 1952 در ویچیتا فالز واقع در ایالت تگزاس متولد شد. او که از سال 2004 رئیس اکسان موبیل بوده است، کار در این شرکت را در سال 1975 به عنوان مهندس تولید آغاز کرد.

او در سال 1989 مدیرکل بخش تولید اکسان موبیل، دومین شرکت بزرگ نفتی جهان شد و در سال 1995 رئیس شرکت «اکسان یمن» (شرکت زیرمجموعه اکسان موبیل و فعال در زمینه یمن) شد.

پس از گذشت چند سال و ارتقای شغلی در اکسان موبیل، تیلرسون در سال 2004 رئیس و مدیر این غول نفتی شد.

* روسیه

 از جمله موضوعات جنجالی درباره تیلرسون که همزمان با معرفی وی مطرح شد روابط نزدیک او با روسیه بود. این موضوع تا آنجا پیش رفت که قانونگذاران ارشد و شناخته شده ای چون جان مک کین، در این باره اظهارنظر و حتی ابراز نگرانی کردند.

بر همین اساس پایگاه فارین پالیسی گزارش داده است: «تیلرسون هیچ تجربه دولتی یا دیپلماتیک ندارد اما  او تجربه زیادی در ارتباط با روسیه دارد. او نمایندگی منافع اکسون موبیل در روسیه را برعهده داشته و گزارش شده که تعاملات گسترده ای با ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه داشت».

آنچه منشأ نگرانی های بیشتر شد این بود که تیلرسون در مخالفت با تحریم روسیه از سوی اتحادیه اروپا و آمریکا به خاطر بحران اوکراین هم اظهار نظر کرده بود. 

او همچنین در سال 2013 از دست پوتین «نشان دوستی» دریافت کرد؛ نشانی که یکی از نشان های مهم در روسیه برای اتباع خارجی محسوب می شود.

با وجود این، تیلرسون در جلسه تأیید صلاحیتش در سنا که چند هفته قبل برگزار شد با حمایت از تحریم روسیه و ابراز نظرات تند نسبت به این کشور تا اندازه زیادی این نگرانی ها را برطرف کرد. 

او در آن جلسه گه روز 22 دی ماه برگزار شد گفت: «بایستی درباره رابطه مان با روسیه هم کاملا هوشیار باشیم. امروز، روسیه (ما را) با خطر متوجه می کند، اما در پیشبرد منافعش غیرقابل پیش بینی عمل نمی کند.»

تیلرسون روسیه را به حمله به اوکراین و حمایت از «نیروهای سوریه که قوانین جنگ را نقض می کنند» متهم کرد. 

 تیلرسون در پاسخ به سوال یک سناتور درباره اینکه آیا آمادگی تحریم روسیه با استناد به «قانون جامع مسئولیت پذیری حقوق بشری ماگینتسکی» را دارد پاسخ مثبت داد.  

*ایران و توافق هسته ای

او در همین جلسه درباره توافق هسته ای ایران هم مواضعی افراطی اتخاذ کرد. 

تیلرسون گفت که همراستا با نظر ترامپ خواستار بررسی توافق هسته ای ایران و توافقات جانبی آن است.

تیلرسون گفت که توافق فعلی توان ایران برای دست یابی به سلاح هسته ای را متوقف می کند اما در نهایت توان خرید سلاح هسته ای را از ایران سلب نمی کند.

 او بر همین اساس استدلال کرد که هر گونه توافق با ایران بایستی امکان غنی سازی و ذخیره سازی مواد هسته ای در داخل خاک ایران را از این کشور بگیرد. 

تیلرسون گفت: «آنچه در پایان این توافق اتفاق می افتد بایستی ساز و کاری باشد که توان دستیابی به سلاح هسته ای را از ایران سلب می کند و این یعنی: عدم غنی سازی اورانیوم و عدم ذخیره سازی مواد هسته ای در ایران.»

*چین

تیلرسون چین را به ساخت و ساز غیرقانونی در دریای چین جنوبی متهم کرده و از پکن بابت رفتار تهاجمی و توسعه طلبانه در عرصه دیجیتال انتقاد کرده است. او علی رغم این اعتقاد دارد که که اقتصاد پکن و واشنگتن به هم وابسته است و دو کشور به همکاری با یکدیگر نیاز دارند.

* سوریه

وزیر خارجه آمریکا درباره سوریه هم گفته که دو اولویت را در دستور کار دارد: یکی اینکه بشاراسد بایستی از قدرت کنار برود و دوم اینکه بایستی داعش شکست داده شود. تیلرسون البته گفته که انجام همزمان این دو با یکدیگر دشوار است.