ترامپ، سیسی و جهان پیش رو

نویسنده: رعنا عالم

دیپلماسی ایرانی: پس از انتخابات ریاست جمهوری آلوده به نژادپرستی، ترس، شکاف و سخنوری های بی معنی ملی، دونالد ترامپ پیروز شد. مردم روز پس از انتخابات ناراضی و خشمگین از خواب بیدار شدند. بلافاصله حامیان ترامپ در سخنرانی تنفر شرکت کردند. برخی حتی خود دست به کار شده و دیگران را آزار دادند. حکومت، دولت و مجلس نمایندگان حالا همه در دستان اوست. او مشاوران و وزاری خود را از دایره پیروانش انتخاب کرده و هیچ صدایی جز تکرار صدای او شنیده نمی شود. همراهان ترامپ تکرار او هستند، کارهای او را انجام می دهند و از مفاهیم وطن پرستی و شجاعت برای خرد کردن دیگران استفاده می کنند. کل کشور ـ چه آمریکا و چه مصر ـ در حالتی از ناامیدی و انشقاق داخلی گرفتار آمده که تا قبل از این سابقه نداشته است.

نوامبری که گذشت طرفداران دموکراسی در مصر با همتایان خود در ایالات متحده پس از انتخابات ریاست جمهوری همدلی کردند. مصری ها چیزهای زیادی درباره رئیس جمهورهای تفرقه برانگیز می دانند. آنها همواره در نبردی برای آزادی و تکثرگرایی بودند. تحت هدایت محمد مرسی (که به دلایل مذهبی به پیروزی رسید) و چه در زمان عبدالفتاح السیسی (که بر پایه های ملی گرایانه به قدرت رسید)، آنهایی که صدای دموکراسی بودند بهای همه چیز را پرداختند.

مدافعان حقوق بشر در مصر که سال ها در برابر سرکوب جنگیده اند، مدت های طولانی است که از عدم اقدامات درست متوالی دولت های پیشین ایالات متحده در این کشور عذاب می کشند. آنها شاهد بودند که دولت اوباما کمک های تسلیحاتی به سیسی را دو سال پس از رسیدن او به قدرت به صورت نظامی، قطع کرد. دولت اوباما همچنین نقض حقوق بشر در مصر را چندین بار مورد انتقاد قرار داد و خواستار آزادی زندانیان سیاسی شد. دولت اوباما همواره به دفاع از حقوق بشر اشاره می کرد اگرچه عملی در این مورد انجام نمی داد. با این حال، دولت اوباما حداقل دولتی بود که دموکراسی و حقوق طرفداران آزادی برای او یک دلیل به حساب می آمد.

به یاد دارم زمانی عضوی از یک گروه زنان تاثیرگذار صلح در آفریقا، خاورمیانه و آسیا بودم و همچنین در دو سازمان معتبر آمریکایی کار می کردم. ما ملاقات هایی با سه سناتور دموکرات و یک سناتور جمهوری خواه داشتیم. دموکرات ها به ما زمانی برای ابراز نگرانی هایمان درباره سیاست های آمریکا و تاثیر آن بر کشورمان دادند و حتی در طول صحبت های ما یادداشت هایی برمی داشتند و سوال هایی می پرسیدند. سناتور جمهوری خواه اما یکی از کارکنان دون پایه خود را برای ملاقات با ما فرستاد ـ شاید حتی یک کارآموز ـ با این که ملاقات ما با خود سناتور برنامه ریزی شده بود. نه این که دموکرات ها قدرت تغییر چیزی را داشتند، آنها حداقل می خواستند که گوش دهند. جمهوری خواهان یک دستور کار کاملا متفاوت دارند که هیچ ربطی به حقوق بشر و دیکتاتورهای بی رحمی که از آنها حمایت می کنند ندارد. مطمئن نیستم چنین رفتار تحقیرآمیزی به چه علت انجام شده است شاید به خاطر جنسیت یا دین یا رنگ پوست و احتمالا ترکیبی از هرسه این موارد.

ترامپ رئیس جمهور منتخب به ظواهر اهمیت نمی دهد. بسیار شبیه به سیسی ترامپ به حقوق بشر به عنوان یک مانع نگاه می کند یا در بهترین حالت موضوعی که درخور توجه نیست. واضح است که ترامپ دیکتاتورهای بی رحم و اراده آنها به کشتن را تحسین می کند. برای ترامپ صدام حسین «یک آدم واقعا بد اما بسیار خوب و توانا در کشتن تروریست ها» تلقی می شود و عراق «در وضعیت بهتری بود اگر صدام حسین در قدرت باقی می ماند.». کیم جونگ اون و ولادیمیر پوتین از نظر او «رهبرانی قوی» هستند و او در واقع به ستایش از پوتین «افتخار» می کند. از نگاه ترامپ البته که سیسی «مردی فوق العاده» است.

سیسی جایگاهی ویژه در بین جمهوری خواهان دارد. در یکی از بحث های جمهوری خواهان در سال گذشته، سیسی در مرکز ستایش نامزدها قرار داشت. او را «شجاع»، «سخت» و «کسی که باید با او دوستی کرد» معرفی کردند. جای تعجب نیست که بسیاری از حامیان سیسی در مصر سرمست از پیروزی ترامپ در ماه نوامبر هستند. رسانه های دولتی این کشور در تمام طول مبارزات انتخاباتی از ترامپ تعریف کرده و به هیلاری کلینتون حمله می کردند. دوستان و نزدیکان سیسی در رسانه ها، موضع ترامپ علیه مسلمانان را تنها متوجه اخوان المسلمین می دانستند در حالی که کلینتون کسی بود که اجازه داد مرسی به قدرت برسد.

پس از برکسیت، ترزا می در برتیانیا به قدرت رسید. در ماه نوامبر نژادپرستی سفید و ترامپ به برتری رسیدند. ترکیب اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد درحال حاضر از پوتین، ژی، می و شاید چند وقت بعد لوپن تشکیل شود. چه کسی در برابر رژیم های ظالم و وحشی پاسخگو خواهد بود؟ چه کسی به نارضایتی فعالان حقوق بشر گوش فراخواهد داد؟

زمانی که قدرتمندترین کشور جهان طعمه ترس و احساسات ملی می شود، تمام جهان بهای این انتخاب را خواهند پرداخت. زمانی که بزرگترین صادر کننده اسلحه در جهان توسط یک رهبر نژادپرست اداره می شود، زمان فاجعه فرارسیده است. تنها راه خروج از حالت فعلی بسیج جامعه مدنی است. تنها پس از مدتی کوتاه، آمریکایی هایی که گمان می کردند انتخاب ترامپ افزایش رونق اقتصادی است متوجه خواهند شد که تنها طبقه غنی از این انتخاب بهره مند شده است. بسیاری از طرفداران سیسی در حال حاضر فقر را به چشم می بینند و حتی طبقه مرفه هم از فروپاشی اقتصادی رنج می برد. تظاهرات مردم مصر شهادت می دهد که پایین کشیدن یک رئیس جمهور مشکلات را حل نمی کند. چیزی که ترامپ، سیسی و رهبرانی مانند آن به ارمغان می آورند سیستم هایی ناکارآمد است که باید تغییر کنند. راه خروج از بحران فعلی در دستان مردمی است که استوار بایستند.

منبع: لوب لاگ/ مترجم: روزبه آرش