تکرار انتخابات 2002 فرانسه در 2017

نویسنده: یاسمین سِرهان

دیپلماسی ایرانی: پیروزی «فرانسوا فیون»، نخست وزیر پیشین فرانسه در انتخابات درون حزبی جمهوری خواهان آن هم در برابر رقبایی چون «نیکولا سارکوزی»، رئیس جمهور پیشین فرانسه و «آلن ژوپه»، نخست وزیر اسبق این کشور موجی از حیرت را در فرانسه به وجود آورد. فیون اکنون پرچمدار جدید جناح راست میانه و نامزد این حزب در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده این کشور است و احتمالاً باید با نامزد حزب سوسیالیت فرانسه (که هنوز نامشخص است) و نیز «مارین لوپن»، رهبر حزب راست گرای جبهه ملی فرانسه رقابت کند.

پیروزی فیون در انتخابات درون حزبی جمهوری خواهان فرانسه برای بسیاری موجب تعجب و شگفتی بود. در مقایسه با شخصیت هایی همچون سارکوزی و ژوپه که در مرکز توجهات رسانه ای قرار داشتند، فیونِ 62 ساله چهره ای ناشناخته قلمداد می شد، آن قدر ناشناخته که حتی روزنامه فرانسوی «لوموند» در مطلبی وی را "آقای هیچ کس" نامید.

اما فرانسوا فیون نسبت به سیاست بیگانه و ناآشنا نیست و بیش از سی سال از عمر خود را در عرصه سیاسی فرانسه صرف کرده است. وی طی سال های 2002 تا 2004 به عنوان وزیر کار و امور اجتماعی فرانسه فعالیت داشته و از سال 2004 تا 2005 نیز در سمت وزیر آموزش این کشور خدمت کرده است. مهم تر از همه این که، فیون نخست وزیر پیشین فرانسه نیز بوده است که توسط نیکولا سارکوزی، رئیس جمهور سابق این کشور در سال 2007 به این سمت گمارده شد و به مدت پنج سال یعنی در طول مدتی که سارکوزی رئیس جمهور بود، سمت نخست وزیری فرانسه را حفظ کرد. دکتر «دیوید لیز»، محقق و پژوهشگر مسائل فرانسه در دانشگاه «وارویک» بریتانیا بر این باور است که شاید نقش و حضور فیون در پشت صحنه سیاست فرانسه، وی را به سوی این پیروزی سوق داده است، زیرا بسیاری از نظرسنجی های اولیه در فرانسه از شکست وی در این انتخابات خبر داده بودند.

این کارشناس و پژوهشگر مسائل سیاسی فرانسه در ادامه می گوید: "بسیاری از مردم فرانسه در طول یک سال گذشته همواره حمایت و پشتیبانی خود را از آلن ژوپه نشان داده اند و وی را ناجی جناح راست فرانسه می دانستند. طیف بسیار وسیعی از مردم شمال فرانسه نیز چنین دیدگاهی را در مورد سارکوزی داشتند و وی را رهبر بعدی این جناج تصور می کردند. سارکوزی و ژوپه در طی یک سال گذشته هم در کانون توجهات و هم زیر ذره بین مردم و رسانه ها قرار گرفته بودند. شاید تنها تفاوتی که در این زمینه میان فیون و دو رقیب دیگرش وجود داشت این بود که فیون از سال 2014 به بعد چندان در معرض توجهات عمومی و رسانه ای قرار نگرفته بود."

اگرچه فرانسوا فیون، توانست در انتخابات درون حزبی جناح راست میانه فرانسه، پیروزی را از آنِ خود کند اما عقاید و سیاست های به شدت محافظه کارانه ای دارد. از نظر اقتصادی، بسیاری از فیون به عنوان "مارگارت تاچر فرانسه" یاد می کنند، چرا که فیون در بسیاری از مسائل و موضوعات اقتصادی از بانوی آهنین بریتانیا الهام گرفته است. به عنوان مثال فیون در نظر دارد پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده فرانسه به قانون 35 ساعت کار در هفته پایان دهد، از حجم و اندازه بخش دولتی بکاهد، در حدود نیم میلیون شغل مدنی فرانسه را حذف کند و هزینه های عمومی را نیز در حدود 110 میلیارد یورو (معادل 116 میلیارد دلار) کاهش دهد.

از نقطه نظر روابط بین الملل و سیاست خارجی، فیون خواهان برقراری دوباره روابط دوستانه با روسیه است و باور دارد که قدرت های غربی در روابط خود با روسیه و پس از سقوط اتحاد جماهیر شوروی مرتکب خطاهای بزرگی شده اند. همچنین وی در خصوص مسئله سوریه، امکان همکاری با «بشار اسد»، رئیس جمهور سوریه را رد نکرده و معتقد است که فرانسه در مسیر مبارزه با گروه تروریستی داعش باید تمامی شرکا را مدنظر قرار دهد. چنین مواضع و رویکردهایی نه تنها موجب محبوبیت هر چه بیشتر فیون در نظر مقامات مسکو و دمشق خواهد شد، بلکه باعث افزایش محبوبیت وی نزد دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب آمریکا نیز می شود؛ چراکه فیون و ترامپ در موضوع مقابله با گروه تروریستی داعش هر دو رویکرد و دیدگاه مشترکی دارند.

از نقطه نظر مسائل و موضوعات اجتماعی، فرانسوا فیون یکی از طرفداران پایگاه محافظه کاران کاتولیک فرانسه است. فیون یکی از مخالفان سرسخت قانون ازدواج همجنس گرایان و قوانین مربوط به فرزندخواندگی اطفال توسط زوج های همجنس گرا است، اما با این حال اعلام کرده که در قانون ازدواج همجنسگرایان تغییری اعمال نخواهد کرد. فیون که در کتاب جدیدش با عنوان «مبارزه با توتالیترسیم اسلامی» بر ضرورت مبارزه با افراط گرایی تأکید بسیاری کرده است، در مصاحبه اخیرش با نشریه «لو فیگارو» عنوان کرده که از قانون منع استفاده از علائم مذهبی در اماکن عمومی فرانسه حمایت می کند و باور ندارد که در این کشور مشکل مذهبی خاصی به ویژه در مورد اسلام وجود داشته باشد. همچنین وی در ماه اوت از برنامه های درسی تبعیض آمیز در مدارس فرانسه به شدت انتقاد کرد و گفت این که مسئولان و معلمان مدارس تلاش می کنند تا به دانش آموزان یاد دهند که از کشور و ملیت خود شرم کنند، امری ناپسند و نکوهیده است.

پیروزی فیون در انتخابات درون حزبی جمهوری خواهان فرانسه نه تنها از رویکرد جدید این جناح خبر می دهد بلکه به صورت کلی نشان دهنده رویکرد و نگرش به وجود آمده در میان رای دهندگان فرانسوی است. پیروزی یک چهره محافظه کار در انتخابات درون حزبی جمهوری خواهان فرانسه، نشان می دهد که مردم و شهروندان این کشور قادرند بدون در نظر گرفتن گرایش های سیاسی موجود، فرد مورد نظر خود را برگزینند. دکتر لیز در این باره می گوید: "حمایت 44 درصدی مردم از فرانسوا فیون به خوبی گویای نظر و عقیده مردم نسبت به وی است. کسب این درصد از آراء نشان می دهد که مردم فرانسه لزوماً به دنبال جهت گیری به سوی جناح راست فرانسه نبوده بلکه فیون را بهترین گزینه موجود برای حفظ سیاست های فرانسه می دانند؛ سیاست هایی که مورد توافق تمامی احزاب و جناح های فرانسه باشد.

برخی از نظرسنجی ها نشان می دهند که برخی از رای دهندگان لیبرال فرانسوی برای جلوگیری از پیروزی نیکولا سارکوزی در این انتخابات به چهره محافظه کاری همچون فرانسوا فیون رای داده اند، چرا که آنها معتقدند سارکوزی از توانایی لازم برای شکست «مارین لوپن»، رهبر حزب راست گرای جبهه ملی فرانسه برخوردار نیست. در حقیقت آن چه امروز در فرانسه در حال اتفاق است را در سال 2002 نیز شاهد بودیم؛ زمانی که بسیاری از شهروندان فرانسوی برای جلوگیری از پیروزی «ژان ماری لوپن»، پدر مارین لوپن در انتخابات ریاست جمهوری به ژاک شیراک رای دادند. بنابراین به نظر می رسد که سرنوشت انتخابات آتی ریاست جمهوری فرانسه نه سال آینده بلکه اکنون در حال رقم خوردن است.

منبع: نشریه آتلانتیک / مترجم: زهره شهریاری

انتشار اولیه: شنبه 13 آذر 1395 / انتشار مجدد: یکشنبه 28 آذر 1395