پاکستان از نفوذ هند در افغانستان نگران است

عاشق حسین طوری، تحلیلگر مسایل افغانستان و مدیر رادیو پشتو

دیپلماسی ایرانی: نخست وزیر هند می گوید که کشورش یک میلیارد دلار به افغانستان در بخش های آموزش و پرورش، حکومتداری الکترونیکی، زیربناها و غیره کمک می کند. بر اساس اعلامیه ای که از سوی دفتر مطبوعاتی ریاست جمهوری منتشر شده، رئیس جمهور محمد اشرف غنی  در راس یک هیت عالی رتبه دولتی با ناریندرا مودی، نخست وزیر آن کشور ملاقات کرد. رهبران دو کشور در این ملاقات بر همکاری های اقتصادی، صلح و ثبات در منطقه، نحوه کمک های انکشافی هندوستان با افغانستان و بهتر شدن روابط میان دو کشور بحث کردند. رییس جمهوری افغانستان از کمک های کشور هندوستان قدردانی کرد و به عنوان مثال از احداث سد سلما، جاده  دلارام –زرنج، ساختمان شورای ملی، کاخ ستوری در وزارت امور خارجه و ایجاد بندر چابهار یاد کرد. رییس جمهور افغانستان کمک های هندوستان را موثر خوانده و گفته است که این کمک ها در زندگی مردم تغییرات مثبتی خواهند داشت. نخست وزیر هند  نیز گفته است کشورش یک میلیارد دلار در بخش های آموزش و پرورش، بهداشت، زراعت، انرژی و حکومت داری الکترونیکی به افغانستان کمک می کند. این کمک نه به شکل پروژه بلکه بر اساس برنامه های انکشافی در افغانستان به بهره برداری خواهد رسید و وزرا در مورد مصرف شدن موثر آن کار خواهند کرد.

رییس جمهور غنی و صدراعظم هند تروریسم را خطر مشترک منطقه خواندند و تاکید کردند که کشور های منطقه بدون استثنا علاوه بر مبارزه مشترک علیه تروریسم به منظور تامین امنیت، ثبات و همکاری های اقتصادی منطقه ای همکاری کنند. محمد اشرف غنی هندوستان را دوست خوب افغانستان خوانده و گفته که دوستی افغانستان و هند دوام دار است، زیرا تعهدات آن بر اساس منافع و روابط دو کشور استوار است. وی گفت دوستی افغانستان با هند واقعی وعملی است. بر اساس معلومات منبع سه تفاهم نامه در بخش استرداد مجرمین میان دو کشور، همکاری دو جانبه در استفاده صلح آمیز از فضای بیرونی و همکاری های قضایی نیز در حضور نارندرا مودی، نخست وزیر هند ومحمد اشرف غنی، رییس جمهوری کشور در دهلی نو میان اکلیل حکیمی، وزیر مالیه و سوشما سواراج، وزیر امور خارجه هند امضا شد. در این سفر صلاح الدین ربانی، وزیر امور خارجه، محمد حنیف اتمر، مشاور امنیت ملی، اکلیل حکیمی وزیر مالیه، عبدالستار مراد، وزیر اقتصاد، محمدالله بتاش وزیر حمل نقل، نادر نادری مشاور ارشد رئیس جمهور و محمد هارون چخانسوری سخنگوی مقام عالی ریاست جمهوری، رئیس جمهور را همراهی می کنند.

نادری مشاور ارشد رئیس جمهور اشرف غنی نیز می گوید هند در مرحله دوم، کمک یک میلیارد دلاری را به افغانستان وعده داده است که در بخش اقتصادی این کشور سرمایه گذاری کند و به گفته این مقام افغان کمک جدید اقتصادی یک میلیارد دلاری هند در زمینه های اقتصادی، زیربنایی، بازسازی هزینه خواهند شد نه در بخش نظامی. علاوه بر آن هم زمان با سفر رئیس جمهور غنی به هندوستان، سفیر این کشور در کابل نیز طی اعلامیه ای سهمیه بورس تحصیلی برای هزار جوان افغان برای تحصیل در دانشگاه های هند را نیز اعلام کرد.

نزدیک شدن افغانستان به هند و کمک های فراوان این کشور به افغانستان این پرسش را نیز مطرح می کند که با توجه به دشمنی پاکستان با هندوستان، این کمک ها چه پیامدها و تاثیراتی بر روند امنیتی این کشور در کنار روند اقتصادی و بارسازی خواهد داشت؟ اگرچه افغانستان یک کشور مستقل است و با هر کشوری که بخواهد می تواند روابط سیاسی و اقتصادی داشته باشد ولی از آنجائی که پاکستان هند را نه فقط به عنوان یک کشور رقیب، بلکه به عنوان یک دشمن نگاه می کند و مقامات ارشد دولتی و نظامی پاکستان مکررا می گویند که هند با استفاده از خاک افغانستان در بلوچستان دخالت و به گروه های آزادیخواه بلوچ کمک مالی و نظامی می کند. چنانچه ناریندرا مودی، نخست وزیر هند طی سخنرانی در مراسم روز استقلال هند در تاریخ 15 ماه اوت به صراحت گفت که هند حاضر است به قوم های محروم بلوچستان کمک کند. بنابراین پاکستان این نزدیکی هند به افغانستان را در جهت دشمنی با خود می پندارد. پس طبیعی است که پاکستان ساکت از کنار این نفوذ هند در افغانستان نگذرد.

به گفته کارشناسان، پاکستان پاسخ این نزدیکی را از طریق تشدید کمک ها به طالبان خواهد داد. چنان چه هم اکنون حملات طالبان نسبت به سال های گذشته دراین فصل خیلی تشدید شده است. اگرچه برخی براین باورند که رئیس جمهور اشرف غنی که در آغاز دوره ریاست جمهوری اش خود را بیشتر به پاکستان نزدیک کرد و می خواست از باب دوستی با این کشور، ریشه تروریسم را بخشکاند، ولی با گذشت دو سال نتیجه ای نگرفت، اکنون می خواهد با نزدیک شدن به هند از یک سو به کمک های اقتصادی هند نیاز دارد و از سوی دیگر می خواهد با نزدیک شدن به هند، پاکستان را تحت فشار قرار دهد تا شاید سیاست خود را در قبال افغانستان تغییر دهد. ولی به گفته کارشناسان، پاکستان که چند دهه است سرمایه گذارای کلان در افغانستان برای رسیدن به اهداف خود کرده است، نمی تواند به این آسانی آن را تغییر دهد که اگر چنین باشد پس جنگ در افغانستان حالا حالا ادامه خواهد یافت که این خواسته امریکا نیز است چون بدون چراغ سبز این کشور، پاکستان نمی تواند به تنهایی باعث ادامه جنگ در افغاستان باشد. ناگفته نماند که هند در طول اشغال افغانستان توسط شوروی، حامی این کشور بلوک شرق آن زمان بود.

انتشار اولیه: دوشنبه 29 شهریور 1395 / انتشار مجدد: دوشنبه 12 مهر 1395