کاش توافق‌هسته‌ای 10‌سال قبل امضا می‌شد

مرکز خلع سلاح و عدم گسترش تسلیحات هسته ای دانشگاه ملی استرالیا با همکاری سفارت اوکراین اقدام به برگزاری همایشی با عنوان «حذف تهدیدات هسته ای: درس های آموخته شده از چرنوبیل و فوکوشیما» کرد.

به گزارش ایسنا، در این همایش ده ها نفر از محققان، اساتید دانشگاه و نمایندگان دیپلماتیک کشورها حضور داشتند.

بررسی امنیت نیروگاه های هسته ای، مدیریت پسماندهای هسته ای، آینده کنترل تسلیحات و خلع سلاح و تهدیدات تروریستی هسته ای محورهای این همایش بود. «مایکولا کولینچ»، سفیر اوکراین در استرالیا و «گرث ایونز»، رئیس دانشگاه ملی و وزیر امور خارجه اسبق استرالیا از سخنرانان اصلی این کنفرانس بودند.

در این کنفرانس سفیر اوکراین در سخنانی با مقایسه فاجعه چرنوبیل و فوکوشیما افزود: عامل حادثه آتش سوزی در نیروگاه اتمی چرنوبیل در 26 آوریل 1986 خطای انسانی بود. عدم شفافیت و اطلاع رسانی توسط مقامات دولتی در خصوص این فاجعه حتی بعد از گذشت یک هفته از وقوع آن و عدم توجه به مسایل ایمنی و مقررات بین المللی و عدم همکاری با سازمان های بین المللی نقش مهمی در وقوع آن و گسترش پیامدهای آن داشته است اما عملکرد ژاپن برای کنترل پیامدهای فاجعه فوکوشیما در 2011 که عامل وقوع آن حادثه طبیعی بود، بسیار شفاف و حرفه ای بود.

اوکراین با همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی و اتحادیه اروپا در حال ساخت تاسیسات ایمنی در این نیروگاه است که تا 2017 تکمیل می شود و موافقتنامه ای نیز با ژاپن در سال 2012 برای تبادل اطلاعات در زمینه مدیریت فاجعه احتمالی هسته ای امضا کرده است.

در ادامه این مراسم «گرث ایونز»، رئیس دانشگاه ملی استرالیا نیز اظهار کرد: با سخنرانی اوباما در آوریل 2009 در کنفرانس پراگ امیدها برای امضای پیمان جدید استارت و کاهش تسلیحات هسته ای بین آمریکا و روسیه افزایش یافت اما از پایان سال 2014 و تشدید تنش بین این دو کشور فضای بدبینی نسبت به کنترل تسلیحات هسته ای و کاهش آن در جهان ایجاد شده است.

پیمان قبلی استارت توانست سلاح های هسته ای را به 16 هزار عدد کاهش دهد اما به مواد هسته ای که قادر به تولید 150 هزار سلاح هسته ای است و همچنین بحث موشک های دفاعی هسته ای نپرداخت.

به نظر وی رویکرد کنترل و خلع سلاح هسته ای با گسترش تسلیحات هسته ای در آسیا (چین، هند، پاکستان و کره شمالی) و تشدید تنش در جهان و خاورمیانه و ابهام در چشم انداز بازنگری در معاهده NPT با خطر روبرو شده است.

به اعتقاد ایونز تنها چند خبر امیدوار کننده در این زمینه وجود دارد که عبارتند از: توافق هسته ای با ایران، شکل گیری و تقویت یک جنبش مردمی بعد از فاجعه فوکوشیما که از کنترل و خلع سلاح هسته ای حمایت می کند و خواستار توجه به انرژی های جایگزین به جای انرژی هسته ای است.

وزیر امور خارجه پیشین استرالیا در خصوص استرالیا هم گفت : این کشور مخالف تولید برق از انرژی هسته ای است و به انرژی های دیگر مثل خورشیدی توجه دارد.

به نظر وی استرالیا می تواند در مدیریت پسماندهای هسته ای و خلع سلاح هسته ای در عرصه بین المللی پیشگام باشد.

ایونز ضمن حمایت از توافق هسته ای با ایران گفت: کاش این توافق 10 سال قبل امضاء می شد و فرصت های همکاری در خاورمیانه از بین نمی رفت. رویکرد قبلی غرب و اصرار بر نابودی تاسیسات هسته ای ایران بدون توجه به حقوق ایران اشتباه بود و ایران از سال 2003 با شرایط کنونی آماده توافق بود.

رئیس دانشگاه ملی استرالیا تصریح کرد: در گفت و گو با مقامات عالیرتبه ایرانی به این نتیجه رسیده که ایران به طور جدی تصمیمی برای ساخت سلاح هسته ای نداشته و اصرار آن بر حقوق خود با موضوع غرور ملی مرتبط است و رهبران مذهبی ایران نیز دستیابی به تسلیحات هسته ای را ممنوع کرده اند.

به نظر شرکت کنندگان در این همایش، تشدید تنش در جهان و خطر گسترش تسلیحات هسته ای، مسایل مربوط به ایمنی تاسیسات و سلاح های موجود هسته ای و استفاده احتمالی گروه های ترروریستی از تسلیحات هسته ای امنیت جهانی را تهدید می کند. مهم ترین و محتمل ترین تهدید، احتمال دستیابی و استفاده گروههای تروریستی از بمب های هسته ای است.