خروج انگلیس از اتحادیه اروپا؛ گزینه‌ای نامطلوب برای آمریکا

دیپلماسی ایرانی: بدون شک تصمیم گیری در مورد باقی ماندن انگلیس در اتحادیه اروپا به عهده مردم انگلیس و نمایندگان بر حق آنها است. اما نتیجه این تصمیم تنها بر انگلیس و اتحادیه اروپا تاثیر نخواهد داشت بلکه عواقب بین المللی و فراقاره ای دارد. بنابراین بحث و بررسی در مورد آن برای سایر طرف ها نیز موجه است.

از نگاه آمریکا تصمیم انگلیس برای خروج از اتحادیه اروپا بسیار غیرمطلوب است. ممکن است این دیدگاه در وهله اول عجیب به نظر برسد، چرا که آمریکا نیز استقلال خود را مرهون جدا شدن از بریتانیای کبیر می داند. اما شرایط حاضر کاملا با شرایط دوران استقلال امریکا فرق دارد. خروج انگلیس از اتحادیه اروپا می تواند موجب نگرانی متحدین نزدیک این کشور شود. دلایل چندی را می توان برای این نگرانی ذکر کرد.

یکی از مهمترین دلایلی که آمریکا پیوند خود با انگلیس را بسیار ارزشمند می بیند، عضویت آن در اتحادیه اروپا است. رابطه با انگلیس تنها در چارچوب روابط دو جانبه نگریسته نمی شود. انگلیس برای آمریکا مهم است زیرا می تواند در اتحادیه اروپا از مواضعی دفاع کند که به مواضع واشنگتن نزدیک باشد.

«روابط ویژه» میان لندن و واشنگتن پس از تصمیم پارلمان این کشور مبنی بر عدم حمایت از اقدام نظامی در سوریه (تا دسامبر پیشین) به شکل قابل توجهی تحت تاثیر قرار گرفته بود. انگلیس طی چند سال اخیر به متحدی کمتر قابل اعتماد و کمتر توانمند تبدیل شده و تصمیم به خروج از اتحادیه اروپا و به حاشیه رانده شدن نقش آن در اروپا می تواند این روند را تشدید کند. خروج از این اتحادیه می تواند نفوذ بریتانیا را به مراتب محدودتر کند.

علاوه بر این، اتحادیه اروپا بدون انگلیس به معنای افزایش بیش از پیش نفوذ آلمان است. افزایش نفوذ این بازیگر نمی تواند نتایج مثبتی به دنبال داشته باشد و احتمال دارد کشورهای دیگری را مقابل آلمان قرار دهد. در این فضا، اتحادیه اروپا توانایی خود را برای عملکرد یکپارچه در صحنه جهانی از دست می دهد. نتیجه نهایی تضعیف اروپا خواهد بود، در شرایطی که آمریکا به متحدی قوی تر نیاز دارد. این احتمال نیز وجود دارد که افکار عمومی آمریکا که خواهان کاهش نقش آمریکا در صحنه جهانی هستند، خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا را به مثابه شاهدی بگیرند دال بر اینکه متحدان سنتی آمریکا سهم خود را به درستی ایفا نمی کنند.

یک واقعیت را نباید از ذهن دور داشت: پروژه همگرایی اتحادیه اروپا که پس از جنگ جهانی دوم کلید خورد، توانست ثبات و توسعه بی سابقه ای را برای نزدیک به 75 سال در اکثر نقاط این قاره به وجود بیاورد. خروج انگلیس از اتحادیه اروپا می تواند نیروهای گریز از مرکز را در این اتحادیه فعال کند. ناسیونالیسم و پوپولیسمی که هم اکنون به دلایل اجتماعی و اقتصادی در اروپا ایجاد شده است، می تواند فرصت مناسبی برای شکوفایی بیشتر پیدا کند.

تصمیم مردم انگلیس مبنی بر خروج از اتحادیه اروپا همچنین بار دیگر موضوع استقلال اسکاتلند را نیز مطرح می کند. بسیاری در اسکاتلند بار دیگر شعار استقلال را برای باقی ماندن در اتحادیه اروپا سر خواهند داد. بدون شک آمریکا خواهان مباحثات طولانی و دشوار با رهبران اسکاتلند بر سر احداث پایگاه های تسلیحات هسته ای و استقرار زیردریایی در سرزمین اسکاتلند نخواهد بود، آن هم در شرایطی که به روسیه بار دیگر به عنوان تهدیدی علیه اروپا نگریسته می شود. واگرایی در این شرایط اجتناب ناپذیر خواهد بود. هر آنچه در اسکاتلند اتفاق بیفتد، بر سایر قسمت های بریتانیا نیز تاثیر خواهد گذاشت. جدایی انگلیس از اتحادیه اروپا و اسکاتلند از بریتانیا می تواند تنش ها را در شمال ایرلند میان حامیان اتحاد با بریتانیا و جمهوری خواهانی که به دنبال پیوستن به ایرلند هستند، افزایش دهد.

در نهایت، تصمیم انگلیس در مورد رابطه خود با اتحادیه اروپا در خلاء صورت نخواهد گرفت. در حال حاضر، اروپا در مشکلات مالی و اقتصادی گسترده ای  فرو ورفته است، موج مهاجرت و اقدامات روسیه نیز تهدیدات دیگری است که متوجه اروپا است. به همه این موارد می توان مشکل تروریسم، تحولات آب و هوایی، آشوب در خاورمیانه و اشاعه ویروس زیکا را نیز اضافه کرد.

در سال جاری آمریکا رئیس جمهوری جدید خود را انتخاب خواهد کرد و بدون شک آخرین چیزی که رئیس جمهور آتی آمریکا به دنبال آن است، خارج شدن نزدیکترین متحد آمریکا از اتحادیه اروپا است.

منبع:  پراجکت سیندیکیت/ ترجمه: تحریریه دیپلماسی ایرانی / 25

انتشار اولیه: جمعه 30 بهمن 1394 / انتشار مجدد: سه شنبه 11 اسفند 1394