ایران برای اجرای توافق شتاب نمی‌کند

دیپلماسی ایرانی: در شب پذیرش توافق هسته ای با ایران (18 اکتبر) دو مقاله مشابه یکی توسط مایکل کراولی در پولیتیکو و دیگری توسط دیوید سینگر و ویلیام برود در نیویورک تایمز منتشر شد. هر دو مقاله بر روی این موضوع تاکید کرده اند که ایران ممکن است برای رسیدن به روز اجرای توافق یک سری اقدامات شتاب زده انجام دهد. روزنامه نگاران همچنین به این خطر پرداخته اند که ایران در اولین فرصتی که بتواند در اجرای توافق تقلب خواهد کرد.

برای توضیح این مسئله کراولی نظر دو نفر از کارشناسان خلع سلاح که در دورانی که میان دولت آمریکا و ایران ارتباط چندانی وجود نداشت و در دولت اوباما در زمینه برنامه هسته ای حضور داشتند را جویا شده است: رابرت آینهورن و گری سیمور.

رابرت آینهورن، عضو سابق مذاکرات هسته ای با ایران که هم اکنون در موسسه بروکینگز حضور دارد می گوید: «هیچ راهی وجود ندارد که این اقدامات به طور موثری در عرض چند هفته انجام شود. می توانیم امیدوار باشیم که این مسئله به معنای شتاب زدگی در زمینه اجرای تعهدات نباشد.»

گری سیمور عضو سابق دولت اوباما و عضو کنونی مرکز بلفر دانشگاه هاروارد می گوید: «ایرانی ها ممکن است از این فرآیند برای کمک سیاسی به روحانی سوءاستفاده کنند.»

سینگر و برود هم در این رابطه می گویند که «اقدامات ایران به چند ماه زمان نیاز دارد چون این پروژه یکی از بزرگترین و پیچیده ترین پروژه های تخریب هسته ای در تاریخ است.»

ارزیابی احتمالات

من در اشتباه هستم اگر بگویم مطمئنم که ایران اقدام شتاب زده یا تقلب نمی کند. اما قضاوت من در این رابطه که هنوز در مراحل اولیه است چندان قوی نخواهد بود. هیات بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی ممکن است توانمندی چندانی در مقابل مسئولیت های جهانی شان نداشته باشند، اما ما می توانیم مطمئن باشیم که تلاش های بازرسی در ایران از منابع کافی برخوردار است.

نظارت بر اجرای توافق 14 جولای ایران یکی از مهمترین و حساس ترین وظایفی است که تاکنون به آژانس بین المللی انرژی اتمی واگذار شده است. این اقدام می تواند یا موجب افزایش و یا موجب شکست اعتبار آژانس شود. با این اقدام کشورهای عضو انتظارات بالایی از دبیرخانه آژانس خواهند داشت. برای اختصاص منابع لازم در رابطه با ایران، ممکن است به طور موقت تلاش های بازرسی در اروپا، ژاپن و کانادا کاهش یابد.

این وضعیت به خوبی توسط علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران که خودش چهار سال نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی بوده، درک شده است. وی می داند این تلقی که بازرسان آژانس نمی توانند اقدامات شتاب زده در روند اجرای برجام را متوجه شوند، گمراه کننده است و می تواند منجر به شکست توافق 14 جولای شود. علاوه بر این وی چنین آدمی نیست که اجازه دهد اقدام شتاب زده و تقلب در مجموعه تحت مدیریت وی صورت بگیرد.

غرق شدن در بدترین عقاید

من در برابر وسوسه های کراولی، سینگر و برود مقاومت می کنم. من تصور می کنم که مخالفان آمریکایی توافق خواستار تعویق روز اجرای توافق تا آنجا که ممکن است، هستند. چون تنها در روز اجرای توافق است که تحریم های اتحادیه اروپا لغو و تحریم های ایالات متحده تعلیق می شود. البته این ناعادلانه است که بگوییم این سه نفر در نوشته هایشان به دنبال این مسئله بوده اند.

غرق شدن در اشتهای خوانندگانی که معتقدند ایران و ایرانی ها جزء بدترین ها هستند، احتمالاً هدف اصلی این نوشته ها است. سال های بسیاری گذشته است و من می ترسم که بدترین عقاید ممکن است موجب باقی ماندن بحث های شیطانی در ایالات متحده بر سر ایران شود. من احساس می کنم که خوش شانس هستم که در اروپا زندگی می کنم، جایی که بدترین عقاید ممکن هم اکنون به ندرت شنیده می شود و بازار ضد ایرانی خریداری ندارد.

منبع: لوب لاگ/ مترجم: حسین هوشمند