چرا روحانی برجام را به مجلس نمی‎فرستد؟!

فرارو: صابر مجیدی؛ تقریباً یک هفته بعد از توافق هسته ای بود که سید عباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای ایران در برنامه گفتگوی ویژه خبری حاضر شد و برخلاف رسم سری جدید این برنامه در گفتگویی یک ساعته با کامران نجف زاده، مدیر جدید "تولید خبر سیما" روبرو شد.

در این برنامه عراقچی صراحتاً اعلام کرد، دوستانی که معترض برجام هستند پیش خود ما بیایند تا خلأها و نقاط ضعف بیشتر و مهم تری از برجام برایشان بگوییم، اما خواهشمان این است که مجموعه ی کار را ببینند که چه اتفاق عظیمی در حال افتادن است.

اما واقعیت در مورد برجام چیست؟ در یک تحلیل جامع به نظر می رسد که باید برجام حداقل در دو سطح تحلیل شده و مورد بررسی قرار گیرد:

1.    برجام به عنوان برنامه جامع اقدام مشترک ایران و غرب حاوی چه نکات مثبت و منفی و دستاوردهای خوب و بدی برای ایران است؟

این بدان معناست که ما با بررسی دقیق برجام پی به نقاط قوت و ضعف سند برجام برده و شرایط آینده کشور را برای مقابله با تهدیدات احتمالی و البته استفاده از ظرفیت های پیش رو هماهنگ کنیم.

2.    سطح دوم باز می گردد به تهدیدات و فرصت هایی که به واسطه ی برجام در کشور و محیط بین المللی برای ایران به وجود می آید.

این یعنی به واسطه برجام ایران چقدر در پیشبرد اهداف خود در سطح بین الملل دست گشاده تر و یا تنگ تری خواهد داشت؟! این اهداف نیز می توانند اعم از اهداف علمی، ایدئولوژیک، سیاسی، نظامی، امنیتی، اقتصادی، فرهنگی و . . . باشند.

در سطح اول تحلیل آنچه که بیش از همه مهم است بررسی دقیق خود سند برجام و البته فعالیت های هسته ای ایران و مسائل وابسته به آن می باشد و در سطح دوم امتیازات مثبت و منفی که در ساحت های دیگر برجام برای ما به ارمغان خواهد آورد، می باشد که بارزترین مسأله افزایش ضریب قدرت نرم ایران در منطقه و جهان خواهد بود که احتمالاً منجر به اتفاقات خوشایندی برای کشور خواهد شد.

اما چرا عده ای تحت هر شرایطی با برجام مخالفت می کنند؟! نگاهی هر چند اجمالی به بحث های این طیف نشان از آن دارد که غالب انتقادات و حمله هایی که به برجام صورت می گیرد معطوف به قسم اول از تحلیل هاست و تقریباً بخش عظیمی از منتقدین نیز قائلند که صرف توافق با قدرت های امروز جهان منجر به قدرت بیشتر ایران در منطقه و پیشبرد بسیاری از اهداف انقلاب اسلامی خواهد شد.

این عده معتقدند که فعالیت حدود 30 ساله کشور در صنعت هسته ای با این توافق از بین رفته است و هر روز دست به هر کاری می زنند که جلوی اجرای برجام گرفته شود! ولو آنکه خود متوجه نشوند که در حال ضد و نقیض گویی هستند!

نگاه به یادداشت روز روزنامه کیهان در تاریخ 6 شهریور با عنوان "مجلس منتظر نماند" و تیتر کیهان در روز 16 شهریور "کمیسیون ویژه گره گشا نیست، دولت لایحه بدهد" خود حاکی از سردرگمی این جریان به عنوان مشتی نمونه خروار است.

چه اینکه در نوشته اول عنوان شده بود مجلس نباید منتظر لایجه دولت بماند و برجام را به صورت طرح در مجلس مطرح کند و در نوشته دوم آمده بود که برای به صحنه مجلس آمدن برجام و الزام آور شدن آن دولت باید لایحه بدهد و روند فعلی حاکی نتیجه نخواهد بود!

اما واقعیت چیست؟! آیا تلاش های جناح تندرو در کشور صرفاً به خاطر شرایط خاصی است که برجام بر ایران تحمیل می کند؟ نگاه کلان تر به وضعیت این جریان در شرایط فعلی کشور می تواند حاکی از نتایج دیگری باشد.

تقریباً همه می دانند! که انتخابات مجلس نزدیک است و جناح حاکم بر مجلس فعلی همچون گذشته از بخت زیادی برای حضور در مجلس دهم برخوردار نیست و یا در بهترین شرایط توانایی تصاحب این تعداد کرسی را ندارد و باز بر همه روشن است که تعدادی از نمایندگان فعلی مجلس زاویه ی بسیار زیادی با رییس جمهور و جناح های حامی او دارند.

این پازل زمانی تکمیل می شود که به استناد نظرسنجی ها محبوبیت حسن روحانی پس از توافق هسته ای به میزان قابل توجهی افزایش یافته باشد. پس راه چیست و باید چه کرد؟!

شاید بهترین راه برای کم کردن این محبوبیت و به در کردن جناح رقیب در انتخابات پیش رو، متوصل شدن به هر چیزی، دقت کنید تأکید می کنم به هر چیزی برای رد و یا تخطئه برجام باشد.

هر روز که می گذرد جریان جالب تر هم می شود؛ از سیاه چاله ای به نام برجام برای کشور بگیرید تا اینکه ظریف و همکاران او کاری نکرده اند؛ غرب در زمان تیم مذاکره کننده قبلی هم حاضر شده بود تمام این امتیازات را به ایران بدهد و این همه! بدون امتیازی از طرف ما بود، فقط متأسفانه فرصت نشد که آن ها را بنویسیم!

با این حساب شاید نوع برخورد حسن روحانی با عدم ارائه لایحه برجام به مجلس را بتوان درک کرد که او نگرانی هایی فراتر از بررسی فنی و حقوقی برجام دارد.

اما آیا مجلس می تواند تضمین کند که بدون در نظر گرفتن نگاه حزبی و جناحی و شرایط خود در مجلس پیش رو، برجام را از هر حیثی بررسی کند؟

نگاهی گذرا به بحث ها و مهمانان این روزهای کمیسیون ویژه به عنوان نماینده مجلس در این موضوع، حاکی از همه چیز خواهد بود.