سیاست امریکا در قبال حامی و قربانی تروریسم روشن نیست

«هر فرد و ملتی که خواستار صلح و بیزاری از جنگ است و یا مایل به جنگ خوب در برابر دشمن است، امریکا را در کنار خود می بیند که در هر گامی کنارش ایستاده است.»

بیش از پنج دهه قبل، «لیندن بینز جانسون» سی و ششمین رئیس جمهور امریکا، به مجمع عمومی سازمان ملل در مورد این تعهد امریکا نسبت به صلح و ثبات جهانی اطمینان داد.

این در حالی است که با گذشت ۵۲ سال، اکنون این مسئله در افغانستان حس نمی شود، جایی که امریکا بیش از ۱۴ سال عامل جنگ در آن بوده است. 
در حال حاضر نیز عدم تعهد صادقانه امریکا به حکومت کابل مبنی بر انجام «جنگ مؤثر» علیه تروریسم بیش از پیش افغانستان و منطقه را به سوی آشوب و ناامنی سوق میدهد.

اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان در این اواخر از رهبران نظامی و ملکی دولت پاکستان خواست که «همانطور که مبنایی برای تعریف تروریسم در کشور خودشان ایجاد کرده اند؛ در مورد افغانستان نیز همان تعریف را داشته باشند.»

وی در اظهارات اخیرش گفت که «کمپ های آموزشی حملات انتحاری و کارخانه های بمب سازی که عامل کشتار مردم بی گناه افغانستان میباشند، هنوز هم مانند گذشته، در پاکستان فعال هستند.»

یادآوری می شود که در ادامه حملات تروریستی در پایتخت افغانستان که بیش از ۷۰  کشته و صدها زخمی برجا گذاشت، رهبران سیاسی افغانستان انگشت اتهام را به سوی پاکستان نشانه رفتند.

با این حال، وزارت امور خارجه امریکا بلافاصله اظهارات رهبران کابل را رد کرد.

صدای امریکا به نقل از سخنگوی وزارت امور خارجه این کشور اعلام کرد که واشنگتن «اطلاعات دقیقی» مبنی بر دخالت پاکستان در حملات اخیر کابل و دیگر مناطق افغانستان را در اختیار ندارد.

عدم مشارکت امریکا

کابل از سالها بدینسو در خصوص سیاست کلی امریکا در قبال پناهگاه تروریست ها و کمپ های آموزشی آن ها در پاکستان، با واشنگتن در اختلاف بوده است.
حال، پس از صرف هزینه ها و تلفات بسیار امریکا و ناتو، عدم تمایل واشنگتن به مقابله واقعی با پناهگاه های تروریست ها و تروریسم با حمایت دولتی به چه معناست؟ تا چه زمانی دیگر واشنگتن حمایت دولت پاکستان از تروریسم را نادیده خواهد گرفت؟

اشرف غنی یکی از هم پیمانان سرسخت امریکاست که مجوز امضای پیمان امنیتی کابل - واشنگتن را فورا پس از روی کار آمدن صادر کرد، اما اظهارات اخیر رئیس جمهور افغانستان پیام مهمی برای واشنگتن داشت که نباید نادیده گرفته شود؛ «استراتژی مقابله با تروریسم امریکا باعث نابودی پناهگاه های تروریست ها در پاکستان نمی شود.»

تجربه های افغانستان در دهه های گذشته نشان می دهد که پاکستان همچنان به گروه های تروریستی اجازه برنامه ریزی، جذب نیرو، طراحی، آموزش، جذب سرمایه و انجام عملیات از پناهگاه های خود را می دهد که منجر به کشته شدن هزاران شهروند افغان و خارجی ساکن افغانستان از جمله شهروندان امریکایی شده است.

سیاست غیرشفاف واشنگتن در قبال پاکستان شامل اراده سیاسی اسلام آباد برای هدف قرار دادن پناهگاه های تروریست ها و محدود کردن طالبان افغان برای انجام حملات با استفاده از خاک پاکستان از جمله دلایلی بود که به روابط افغانستان و امریکا در زمان ریاست جمهوری حامد کرزی شدیدا آسیب رساند.

بی تفاوتی امریکا در مقابل پاکستان

پس از حدود ده ماه همکاری صادقانه دولت کابل و امتیاز دادن های مختلف با ترغیب واشنگتن به اسلام آباد، اشرف غنی نیز امروز با همان موانعی که حامد کرزی رئیس جمهور سابق افغانستان در مسیر برقراری صلح روبرو شده بود اکنون مواجه شده است: امریکا و پاکستان.

اشرف غنی، دوشنبه ۱۰ اگوست گفت که «پاکستان محل تجمع مزدورانی است که برای افغانستان پیام جنگ ارسال می کنند». هدف رییس جمهور اشاره ای به برگزاری نشست عمومی طالبان در پاکستان پس از اعلام مرگ ملاعمر رهبر سابق این گروه بود.

باتوجه به همسویی و توافق کلی رهبران سیاسی افغانستان از رئیس جمهور سابق گرفته تا رئیس جمهور کنونی در برابر پاکستان، وزارت امور خارجه امریکا از هر دو کشور تقاضا کرده که «در نابودی پناهگاه های تروریست ها» در پاکستان و افغانستان با یکدیگر همکاری کنند.

سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا اظهار داشت که «افغانستان و پاکستان نیاز به نابود کردن پناهگاه های تروریست ها و کاستن ظرفیت عملیاتی طالبان در خاک دو کشور دارند.»

این درخواست واشنگتن از اسلام آباد و کابل خیلی جالب است و هم قابل توجه. تا سال گذشته امریکا قویترین حضور نظامی خود در افغانستان را تجربه کرد، تاجایی که تمام مناطق این کشور را از لحاظ زمینی و هوایی تحت کنترل داشت، بنابراین در صورت وجود پناهگاهی از تروریست های ضد پاکستان در خاک افغانستان، امریکا باید راجع به چرایی و چگونگی به وجود آمدن این پناهگاه ها معلومات داشته باشد و پاسخ دهد.

پس از یک دهه از تزریق پول به پاکستان از سوی امریکا برای مقابله با تروریسم، واشنگتن هنوز از اسلام آباد می خواهد که پناهگاه های تروریست ها در این کشور را نابود کند.

از سال ۲۰۰۱ میلادی، پاکستان تحت برنامه «حمایت مالی ائتلاف» ۱۳ میلیارد دالر تنها از امریکا برای نقش خود در مبارزه علیه طالبان در افغانستان گرفته است.

بانک مرکزی پاکستان گزارش کرد که اسلام آباد ماه گذشته تحت این برنامه «حدود ۳۳۶.۸ میلیون دالر» دریافت کرده است.

رفتار دوگانه امریکا

براساس پیمان امنیتی و دفاعی کابل - واشنگتن، امریکا متعهد شده که با «تروریسم و پناهگاهای آن » مقابله کند. اما این پیمان در عمل چه سودی دارد؟
البته برخی ها، بشمول مشاور امنیت ملی رییس جمهور غنی، ممکن است در پاسخ بگویند که هدف این پیمان بهبود امنیت و یا پیشبرد روند صلح نیست بلکه هدف آن، فراهم کردن حدود «روزانه ۱۲.۵میلیون دالر» برای تمویل نهادهای امنیتی و دفاعی است.

اما به اساس متن توافقنامه امنیتی و دفاعی، هدف امریکا «تقویت ثبات و امنیت افغانستان» و همچنان «کمک به برقراری صلح منطقه ای» است. به اساس این توافقنامه، نیت امریکا «مبارزه با ترویسم» و تحقق رسیدن به یک منطقه ای است که دیگر مکان برای پناهگاهای القاعده و هم پیمانانش نباشد.

افغان ها از پیمان امنیتی و دفاعی افغانستان و امریکا استقبال کردند زیرا تصور می کردند که امنیت در این کشور بهبود خواهد یافت و امریکا از آن ها در برابر جنگ تحمیل شده از بیرون بالای شان محافظت خواهد کرد.

مردم افغانستان میدانستند، همانطور که اشرف غنی اخیراً اظهار داشت که «جنگ افغانستان توسط دیگران و برای دیگران پیش برده می شود و احتمال می رود که ملاعمر ای که ظاهرا رهبری طالبان افغان و جنگ را میکند، شاید هیچ وجود نداشته باشد.»

در افغانستان، «جنگ خوب» امریکا به سرعت بسیاری در حال تبدیل شدن به اختلافات عمومی است. واشنگتن باید رفتار دوگانه اش در خصوص پاکستان را متوقف کند زیرا تروریست ها و میزبان آن ها دشمن مشترک بشریت است. واشنگتن باید با متوقف کردن پاکستان در حمایت از تروریسم، زندگی افراد بیگناه در افغانستان و پاکستان را نجات دهد.