کدام شرکت‌های هواپیمایی برای ورود به ایران صف شده‌اند؟

حضور مکرر شرکت های بزرگ هواپیمایی در ایران برای انجام مذاکرات و به دست آوردن بازار احتمالی پس از تحریم ها؛ این جدید ترین تصویری است که رییس سازمان هواپیمایی از اوضاع این صنعت در ایران ارائه کرده است. تصویری که اگر نخواهیم آن را دور از ذهن به حساب آوریم شاید لفظ بسیار خوشبینانه برای آن مناسب باشد.

در شرایطی که به نظر می رسید پس از توافق ابتدایی ایران با کشور های بزرگ جهان در ژنو و کنار رفتن بخشی از تحریم ها صنعت هواپیمایی ایران نیز بار دیگر به روز های خوش خود برگردد اما محدودیت های گسترده در فضای بازار های مالی و البته ترس شرکت های بزرگ از تحریم در صورت ارتباط گرفتن با ایران باعث شد در ماه های گذشته صنعت هوایی نتواند استفاده چندانی از این فرصت تاریخی بکند.

البته در طول این ایام قرار دادهای ابتدایی ایران ایر با شرکت بویینگ در زمینه ی دریافت مستقیم اطلاعات قطعات و اطلاعات این کشور هرچند پس از سال ها توانست پای یکی از غول های صنعت هوایی را به ایران باز کند اما تا خرید هواپیماهای جدید و قطعات مربوط به آنها فاصله زیادی باقی ماند.

حالا و در شرایطی که بحث توافق قطعی و دائمی ایران و 1+5 مطرح شده و احتمال رسیدن به طرحی جامع در تیرماه سال جاری وجود دارد رییس سازمان هواپیمایی اعلام کرده که در طول همین فاصله شرکت های بزرگ هواپیمایی خارجی بارها به ایران نماینده فرستاده و برای به دست آوردن بازار هوایی کشور رقابت خود را آغاز کند.

هرچند این صحبت ها تا رسیدن به توافق جامع و عملی شدن فضای پس از تحریم قابلیت تجربه و آزمایش پذیری ندارد، اما به نظر می رسد حداقل در آینده نزدیک چندان عملی نباشد.

یکی از اصلی ترین دلایل این تردید بحث تحریم صنایع هوایی ایران از سوی آمریکا در طی یک برنامه یک جانبه و قبل از تحریم های هسته ای است .

این موضوع که آمریکایی ها قبلا هم اعلام کردند که در صورت رسیدن به توافق تنها تحریم های هسته ای علیه ایران را لغو می کنند این ابهام را به وجود آورده که شاید صنعت هوایی ایران مانند تمام سال های پس از انقلاب همچنان از سوی چند شرکت بزرگ آمریکایی در تحریم باقی بماند.

در کنار آن نیز وضعیت نه چندان مطلوب ناوگان هوایی کشور و زمین گیری نزدیک به 40 درصد از کل ناوگان مسافرتی نشان از آن دارد که حتی در صورت لغو تحریم ها نیز به سرمایه گذاری و اعتبارات کلان اقتصادی نیاز خواهد بود تا بتوان ناوگان ایران را بار دیگر برای رقابت با کشور های همسایه آماده کرد.

هرچند بکر بودن صنعت هوایی ایران و بازار مربوط به آن در سال های گذشته باعث شده در صورت لغو احتمالی تحریم ها گشایش مخصوصی در روابط شرکت های هواپیمایی ایران با طرف های خارجی به وجود آید، اما تا نهایی نشدن این توافقات و کنار رفتن ابرهای تیره از آسمان ایران شاید ساختن تصویرهای رویایی تنها توقعات را سنگین تر کند.