یورش داعش به شبکه‌های اجتماعی ناشناخته

آیا طرفداران داعش از شبکه های اجتماعی رایج بیرون رانده می شوند؟

 

ماریوژ ژوراویک در عرض یک هفته در خانه اش در لهستان یک شبکه اجتماعی ساخت. می خواست با این کار فرستادن عکس و ویدیو را خیلی آسان کند. برای همین سایت او، 'جاست پیست ایت' (justpasteit.com) احتیاجی به ثبت نام یا گشودن حساب ندارد. سایت یک شبه معروف شد و مدتی نگذشت که ترکیب جمعیتی جالب کاربران، صاحب سایت ژوراویک را غافلگیر کرد.

 

او به بی بی سی گفت که "۶۰ درصد بازدیدکنندگان از کشورهای عرب زبان می آیند و چنین آماری برای یک وبسایت اروپایی خیلی غیرعادی است."

 

اوایل سال ۲۰۱۴ بود که بعضی از کاربران برایش مشکل زا شدند. عکس ها و ویدیوهای مربوط به سوریه که بعضی خیلی هم تکان دهنده بودند، در سایت سبز شدند و عاقبت مشخص شد که این جنگجویان داعش بودند که داشتند از سایت استفاده می کردند.

 

'مخفی شدن در گوشه و کنار'

یک مساله بسیار مهم در جریان مبارزه جامعه بین المللی علیه داعش، استفاده این گروه و طرفدارانش از شبکه های اجتماعی برای انتشار تبلیغات سیاسی بوده است. فعالیت های اینترنتی داعش هم توجه دولت ها را به خود جلب کرده و هم توجه هکرهایی مانند گروه انانیموس (بی نام) را که ماه گذشته به تعدادی از حساب های شبکه های اجتماعی که گفته می شود با داعش ارتباط دارند حمله کرد. مقامات بریتانیایی می گویند تمرکزشان بر شبکه های اجتماعی معروف باعث شده اعضای داعش بیشتر و بیشتر به سایت های کوچک و ناشناخته گرایش پیدا کنند.

 

یکی از بازرسان بخش مبارزه با تروریسم پلیس لندن به بی بی سی گفت که "ما می بینیم که سر و کله وبسایت های جدیدی پیدا می شود و به شکل هفتگی با آن ها تماس می گیریم. نتایجی که گرفته ایم خیلی خوب بوده چون چند گروه مشخص هستند که ما آن ها را از یک وبسایت به وبسایتی دیگر تعقیب می کنیم، و از آن جایی که می بینیم با قرار دادن یک پیام روی یک شبکه اجتماعی می گویند که دارند به جای دیگر می روند می فهمیم که کارمان ثمربخش بوده. داریم تلاش می کنیم تا آن ها را از شبکه های اجتماعی رایج بیرون کنیم تا مجبور شوند در گوشه و کنار مخفی شوند."

 

مخفی شدن در گوشه و کنار به معنی استفاده از سایت هایی چون 'جاست پیست ایت' است. 

 

ژوراویک می گوید که در ابتدا از این که مردم برای انتشار عکس های سوریه از وبسایت او استفاده می کردند احساس غرور می کرد. اما ورود داعش به سایت و انتشار محتوای ترسناک از جمله کشتار و بریدن سر نظرش را عوض کرد.

 

به گفته او "از دیدن آن عکس ها خیلی ناراحت شدم؛ بعضی هایشان مثل بریدن سر و غیره خیلی تکان دهنده بودند. اتفاقی که می افتاد به نظرم واقعا ناگوار آمد."

 

"پیش خودم فکر می کردم که شاید بهتر باشد بعضی از این عکس ها را پاک کنم. در همین فکر بودم که روز بعد پلیس لندن از من خواست که آن ها را پاک کنم چون به داعش مربوط بود."

 

با این که پلیس لندن در لهستان صلاحیت قضایی ندارد ولی ژوراویک قبول کرد دستوراتشان را اجرا کند.

 

او می گوید "ارتباط ما دائمی است و مرتب برایم درخواست حذف می فرستند" و تخمین می زند که دو هزار مطلب مرتبط با تروریسم را به درخواست پلیس لندن از روی سایت پاک کرده است.

 

فضای بی محدودیت

آلبرتو فرناندز که تا چند وقت پیش فعالیت های دفتر ارتباطات استراتژیک ضدتروریسم وزارت خارجه آمریکا (واحدی که مسئول مبارزه با جنگجویان داعش در شبکه های اجتماعی است) را هماهنگ می کرد، می گوید "شبکه های اجتماعی نوعی فضای بی محدودیت در اختیار داعش و القاعده قرار می دهند که برایشان به اندازه بخش هایی از سوریه، عراق و یمن مفید است."

 

او می گوید "به زبان ساده ما سعی می کنیم دشمن را در فضایی که حضور دارد تعقیب کنیم. حالا می خواهد توییتر باشد، یا فیسبوک، یا یوتیوب، یا هر جای دیگر، سعی می کنیم که شکلی از مخالفت و انتقاد در فضایی که آن ها هستند وجود داشته باشد."

 

اوایل هفته، یک وبسایت ویژه توجه رسانه های خبری را جلب کرد. خلافت بوک (5elafabook) شبکه ای است مشابه فیسبوک که در ابتدای هفته راه اندازی شد ولی تنها ظرف یک روز از دسترس خارج شد و حساب های توییتری و فیسبوکی مرتبط با آن هم بسته شد.

 

اما به گفته واحد مانیتورینگ بی بی سی، قطعا نمی توان گفت که این وبسایت با حمایت خود داعش راه اندازی شده است، چون هیچ کدام از فعالان رسانه ای مهم داعش آن را تبلیغ نکرده اند. این نشان می دهد که راه اندازی این سایت اینترنتی احتمالا کار عده ای از طرفداران رده پایین داعش بوده است. از طرف دیگر این امکان هم وجود دارد که طعمه ای بوده باشد برای شناسایی افراد این گروه.

 

ژوراویک می گوید که مشکلاتش نشانه سختی حذف مطالب آزاردهنده از اینترنت است.

 

به گفته او "همه می توانند در اینترنت ناشناس باشند. داعش حتی برای شرکت های بزرگی چون توییتر، یوتیوب و فیسبوک هم مشکل زا است و آن ها امکانات کافی برای مسدود کردن مطالبشان را ندارند. مشکل از ساختار اینترنت است."