انتقامی که اوباما در ایپک از نتانیاهو می گیرد

دیپلماسی ایرانی: کنفرانس سیاسی سالیانه کمیته امور عمومی آمریکا و اسرائیل موسوم به ایپک روزهای 1 تا 3 مارس در واشینگتن برگزار خواهد شد. در این نشست قرار است اعضای این لابی و مقامات اسرائیلی، اعضای کنگره آمریکا و کارشناسان سیاست خارجی حضور داشته باشند.

تاریخچه تشکیل ایپک

ایپک یک گروه لابی گر حامی اسرائیل است که در سال 1951 توسط اشعیا ال. کنن ایجاد شد. این لابی در زمینه سیاست های مربوط به اسرائیل در کنگره و دولت آمریکا اعمال نفوذ می کند و از طریق کمک های مالی ای به نامزدهای انتخاباتی در سراسر آمریکا می کند قصد پیشبرد اهداف خودش را دارد.

امروزه این لابی حدود 100 هزار عضو، 17 دفتر منطقه ای و حامیان مالی بسیاری دارد. این گروه مهمترین لابی اسرائیل در آمریکا و یکی از قدرتمندترین لابی های ایالات متحده است. عده ای از کارشناسان معتقدند که این لابی تبدیل به دژ مستحکم اسرائیل در کنگره ایالات متحده شده است و با نفوذ و قدرتی که دارد به دنبال منافع تمام عیار اسرائیل است. ایپک به صورت کلی نزدیک به حزب لیکود اسرائیل و حزب جمهوری خواه آمریکا است. رئیس کنونی ایپک، رابرت کوهن است.

کنفرانس سیاسی 2015

کنفرانس سیاسی یا نشست سالیانه هر ساله در واشینگتن برگزار می شود و اعضای لابی و تعدادی از مقامات شامل مسئولین اسرائیلی و آمریکایی، نمایندگان و سناتورهای کنگره و کارشناسان سیاست خارجی در آن شرکت می کنند. در نشست امسال که امشب شروع به کار می کند، قرار است بیش از 14 هزار طرفدار اسرائیل، حدود دو سوم اعضای کنگره، بیش از 2300 دانشجو از 490 دانشگاه و 275 نماینده اعزامی از سوی کنیسه ها، شرکت کنند.

اتفاق مهمی که در نشست امسال افتاده است عدم حضور مقامات بلندپایه دولت آمریکا در آن است. امسال با توجه به اختلاف نظری که میان دولت اوباما و نتانیاهو بر سر مذاکرات هسته ای با ایران رخ داده است و سخنرانی جنجالی نتانیاهو در کنگره موجب شده است تا دولت آمریکا در اقدامی زیرکانه سوزان رایس، مشاور امنیت ملی و سامانتا پاور، نماینده آمریکا در سازمان ملل را به این نشست بفرستد.

این درحالی است که رسانه های اسرائیلی از انتخاب این دو نفر برای سخنرانی در این نشست انتقاد کرده اند و آن را تو دهنی دولت اوباما به اسرائیل و نتانیاهو نامیده اند. دلیل انتقاد آنها به مواضع و سخنان رایس و پاور است. آنها معتقدند که رایس و پاور جزء ضد اسرائیلی ترین مقامات دولت اوباما هستند. رایس هفته گذشته در مصاحبه با شبکه پی بی اس با انتقاد از سخنرانی نتانیاهو در کنگره گفته بود این سخنرانی تاثیری مخرب بر روابط آمریکا و اسرائیل خواهد داشت. سامانتا پاور هم چند سال پیش گفته بود ایالات متحده برای اعمال برقرای صلح میان اسرائیل و فلسطین باید نیروی نظامی اعزام کند.

روابط میان آمریکا و اسرائیل در حالی به پایین ترین حد خود رسیده است که روابط شخصی میان اوباما و نتانیاهو بسیار بد پیش می رود. روند اختلاف میان این دو از انتخابات سال 2012 ریاست جمهوری آمریکا رو به فزونی گرفت، یعنی زمانی که نتانیاهو رسماً از میت رامنی رقیب اوباما حمایت کرد. پیش از آن هم تلاش های اوباما برای برقراری روند صلح میان اسرائیل و فلسطین و انتقاداتی که از دولت نتانیاهو و شهرک سازی های اسرائیل صورت داده بود، خشم نتانیاهو را برانگیخته بود.

مذاکرات هسته ای با ایران، توافق ژنو و توافق قریب الوقوع جامع، موجب افزایش تنش ها میان این دو شده است. نتانیاهو در تمام مدت مذاکرات با انجام هرگونه مذاکره و توافق با ایران مخالفت کرده است و اوباما هم با این توضیح که اقدامی را که به نفع منافع ملی آمریکا باشد انجام خواهد داد، با این درخواست ها مخالفت کرده است.

در این میان دعوت جان بینر، رئیس جمهوری خواه مجلس نمایندگان پس از سخنرانی سالیانه اوباما در کنگره و تهدید به وتو کردن لایحه تحریم های جدید، به نشانه دهن کجی به وی، در اقدامی غیرعادی از نتانیاهو برای سخنرانی در کنگره و صحبت درباره توافق با ایران، دعوت کرد، اقدامی که خشم مقامات دولت اوباما را برانگیخت. این مسئله موجب شد تا مقامات ارشد دولت اوباما شامل رئیس جمهور، جو بایدن، معاون رئیس جمهور و جان کری، وزیر خارجه، اعلام کنند که در هنگام حضور وی در واشینگتن با وی دیدار نخواهند داشت. همچنین تعدادی از نمایندگان و سناتورهای دموکرات هم در اعتراض به سخنرانی نتانیاهو اعلام کرده اند که در جلسه سخنرانی وی شرکت نخواهند کرد. به همین دلیل بینر اعلام کرده است که صندلی های خالی دموکرات ها را با کارمندان کنگره پرخواهد کرد.

بهانه اعضای دولت اوباما برای عدم دیدار با نتانیاهو مخالفت و دخالت بیجای وی در روند مذاکرات و توافق احتمالی و جلوگیری از به وجود آمدن این شائبه که دولت آمریکا از کاندیدایی در انتخابات پارلمانی اسرائیل حمایت می کند، است. انتخابات پیش روی اسرائیل در 17 مارس برگزار خواهد شد.

بایدن و کری هم اعلام کرده اند که در زمان سخنرانی نتانیاهو در آمریکا حضور ندارند و در سفر خارجی به سر می برند. این درحالی است که بایدن به عنوان رئیس سنا باید در هنگام سخنرانی نتانیاهو در کنار بینر و پشت سر نتانیاهو حضور می داشت. بر این اساس اعضای دولت با بایکوت کردن سخنرانی نتانیاهو در کنگره دست به راضی کردن قانون گذاران دموکرات برای عدم حضور در این سخنرانی هم زده اند.

در کنار این تحرکات، دولت اوباما در ادامه روندی که در چند سال اخیر طی نموده است، مقامات ارشد خود را هم به نشست امسال ایپک نمی فرستد. این درحالی است که آخرین حضور اوباما درنشست ایپک مربوط به سال 2012 می شد که پس از آن نحوه حضور مقامات بلندپایه دولت در این نشست سیری نزولی داشته است. در سال 2013 بایدن به این نشست رفت و در سال 2014 هم کری به نمایندگی از دولت به این کنفرانس سالیانه رفت.

براساس تحلیل هایی که منتشر شده و نظر اسرائیلی ها مبنی بر انتخاب تحریک آمیز و معنا دار دولت برای نمایندگانش دراین نشست، انتظار می رود که همانند سالیان گذشته اعتراض هایی در هنگام برگزاری این دو سخنرانی صورت بگیرد. در سال های پیش و در هنگام سخنرانی اوباما در این نشست، تعدادی از معترضین اسرائیلی برای این که اختلالی در نشست ایجاد نشود، سالن را ترک می کردند.

اساس نشست سالیانه ایپک به عنوان کمیته امور عمومی آمریکا و اسرائیل بر سخنرانی نخست وزیر اسرائیل و رئیس جمهور آمریکا استوار است، امری که در سال های اخیر و در دولت اوباما مورد نقض قرار گرفته است. نتانیاهو که پای ثابت نشست ایپک است، روز دوشنبه 2 مارس در این نشست و سه شنبه 3 مارس در کنگره سخنرانی خواهد کرد.

از دیگر سخنرانان اصلی این نشست می توان به الیوت آبرامز، عضو ارشد شورای روابط خارجی و معاون مشاور امنیت ملی در دولت جورج دبلیو بوش، غیث العمری، عضو ارشد موسسه واشینگتن برای سیاست های خاورنزدیک، خوزه ماریا آزنار، نخست وزیر سابق اسپانیا در سال های 1996 تا 2004، پل بگالا، تحلیلگر سیاسی سی ان ان و مشاور سابق بیل کلینتون، اریک کنتر، نماینده سابق و رهبر اکثریت مجلس نمایندگان ایالات متحده، وندی چمبرلین، رئیس موسسه خاورمیانه، اروین کاتلر، عضو پارلمان کانادا، تام دانیلون، مشاور امنیت ملی سابق، مارک دابوویتز، مدیر اجرایی بنیاد دفاع از دموکراسی ها، رابرت آینهورن، عضو ارشد موسسه بروکینگز، رابرت فورد، عضو ارشد موسسه خاورمیانه و سفیر سابق آمریکا در سوریه، لیام فاکس، وزیر دفاع سابق بریتانیا، جین هارمن، رئیس مرکز وودرو ویلسون، ویلیام کریستول، موسس و سردبیر نشریه ویکلی استاندارد، دیوید ماکوفسکی، عضو موسسه واشینگتن برای سیاست های خاورنزدیک، سناتور جو مانچین، والتر راسل مید، سردبیر نشریه آمریکن اینترست، آرون دیوید میلر، معاون موسسه وودرو ویلسون، مایکل اوهانلون، عضو ارشد موسسه بروکینگز، نماینده ایلیانا رز لتینن، رئیس کمیته فرعی خاورمیانه کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان، دنیس راس، عضو موسسه واشینگتن برای سیاست های خاورنزدیک، نماینده اد رویس، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان، سناتور لیندسی گراهام، سناتور رابرت منندز و گری سیمور، رئیس گروه اتحاد علیه ایران هسته ای، اشاره کرد.

در صورت پیروزی نتانیاهو در انتخابات پارلمانی، شکاف به وجود آمده میان آمریکا و اسرائیل عمیق تر خواهد شد. باید منتظر ماند و دید چه بر سر روابط دو جانبه آمریکا و اسرائیل در دولت اوباما و نتانیاهو خواهد آمد.