کمالوندی: آژانس تضمین کند حاکمیت ملی کشورهای عضو به خطر نمی‌افتد

سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: در حالی که ایران از اجرای پادمان آژانس و فعالیت های راستی آزمایی آن حمایت می کند، از آژانس نیز انتظار دارد تضمین کند حاکمیت ملی کشورهای عضو به خطر نمی افتد.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، بهروز کمالوندی، معاون سازمان انرژی اتمی ایران و رییس هیات نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در پنجاه و هشتمین نشست عادی کنفرانس عمومی آژانس بین المللی انرژی اتمی که در وین در حال برگزاری است گفت: جمهوری اسلامی ایران برنامه صلح آمیز هسته ای خود را تحت نظارت پادمان آژانس ادامه می دهد و در این زمینه امیدواریم از طریق مذاکرات منطقی و حسن نیت تمام طرف ها، افق جدیدی از همکاری بیش تر پدیدار شود.

متن کامل سخنرانی سخنگوی سازمان انرژی اتمی به این شرح است:

«بسم اله الرحمن الرحیم

آقای رییس،

حضار محترم،

در آغاز، از این فرصت بهره می گیرم تا انتصاب جناب عالی را به ریاست این کنفرانس صمیمانه تبریک بگویم. به شما نسبت به پشتیبانی کامل هیأت خود جهت نیل به نتایج موفقیت آمیز این کنفرانس تحت هدایت جناب عالی اطمینان می دهم. هم چنین، به اتحادیه کومور، جمهوری جیبوتی، اتحاد جماهیر گویان و جمهوری وانواتو به عنوان کشورهای عضو جدید آژانس بین المللی انرژی اتمی خوشامد می گویم.

آقای رییس،

ما به منظور توسعه استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای و نیز مقابله با چالش ها در این زمینه در یک کنفرانس سالانه مهم آژانس شرکت کرده ایم. همان طور که می دانیم، جمعیت جهان ظرف سی سال آینده دو میلیارد نفر افزایش خواهد یافت و به منظور تأمین تقاضای رو به رشد انرژی و مقابله با پیامدهای تغییرات اقلیمی، کشور من مانند برخی دیگر از کشورهای عضو آژانس، انرژی هسته ای را برای تحقق تقاضاهای فوق الذکر برگزیده است.

جمهوری اسلامی ایران با صرف سرمایه گذاری کلان در زمینه آموزش، علوم و تکنولوژی پیشرفت های شگرفی داشته است. در این راستا، کشور من مدت ها پیش یک برنامه هسته ای غیرنظامی را با همکاری آژانس آغاز کرده است. در نتیجه یک برنامه ملی جامع، کشور من به دستاوردهای بزرگی در کاربردهای هسته ای غیرنظامی گوناگون رسیده که هم اکنون در زمینه های پزشکی، کشاورزی و صنعت مورد استفاده قرار می گیرند. ایران آماده است دستاوردهای خود را با کشورهای عضو، به ویژه کشورهای در حال توسعه، طبق اساسنامه آژانس اشتراک بگذارد.

آقای رییس،

در پیگیری خط مشی بلند مدت ایران، نیروگاه هسته ای بوشهر در سپتامبر 2011 با موفقیت به شبکه ملی متصل شد و دو سال بعد، مدیریت این نیروگاه رسماً به ایران تحویل داده شد. این نیروگاه که تحت نظارت مسوولان نظام ایمنی ایران قرار دارد، اکنون بوسیله کارکنان ایرانی و با کمک متخصصان روسی بهره برداری می شود. سال آینده، اپراتور ایرانی به تنهایی کنترل نیروگاه را در اختیار خواهد گرفت. نخستین تجدید سوخت راکتور در جولای 2014 با موفقیت انجام گرفت و از آن پس علیرغم تنگناهای تحمیلی بر کشورم، این نیروگاه به طور پیوسته با ظرفیت کامل مورد بهره برداری قرار گرفته است و کلیه جوانب ایمنی نیروگاه بوشهر با دقت و تحت نظارت نظام ایمنی هسته ای ایران رعایت گشته اند.

آقای رییس،

ما از نقش آژانس در حوزه همکاری های فنی مطابق با ماده 4 اساسنامه قدردانی می نماییم و در این رابطه نقش آژانس در ظرفیت افزایی کشورهای عضو از طریق همکاری فنی به ویژه ارتقاء و تسهیل همکاری های ملی، منطقه یی و بین منطقه یی را حیاتی می دانیم. روشن است که برای اجرای موفق پروژه های همکاری فنی کشورهای عضو، به ویژه کشورهای در حال توسعه، لازم است از طریق امکانات فنی و کارشناسان واجد صلاحیت آژانس پشتیبانی گردند. از آژانس انتظار می رود تهیه مواد و تجهیزات لازم توسط کشورهای عضو، به ویژه در زمینه ایمنی هسته ای را تسهیل کند.

حضار محترم،

آقای رییس،

ما بر اهمیت توسعه استانداردهای ایمنی و انتشار مجموعه های امنیت هسته ای در سال های اخیر تأکید می کنیم. در این رابطه، به دلیل نقش محوری این دو کمیته، کشورهای عضو می بایست به نحوی در این کمیته ها مشارکت داده شوند و از آژانس انتظار می رود تا مشارکت و شرکت گسترده تر کشورهای عضو در نشست های مربوط را تسهیل کند. از آژانس انتظار داریم تا بدون تبعیض و با فرصت برابر، موجبات شرکت کارشناسان کلیه کشورهای عضو در نشست های مربوط را فراهم سازد.

مهم است تا آژانس فعالیت های لازم برای مشارکت بیشتر جهت ارتقای ایمنی، تبادل دانش، ظرفیت افزایی و بهبود همکاری میان کشورهای عضو را تسهیل کند.

قطعنامه های قبلی کنفرانس عمومی شامل GC(57)/RES/10 بر نیاز به مشارکت کلیه کشورهای عضو آژانس در هر ابتکار مرتبط با امنیت هسته ای به روشی فراگیر تاکید می کنند. متاسفانه کشورهای میزبان همایش های امنیت هسته ای، با اتخاذ رویکردی گزینشی برخلاف قطعنامه های مذکور، این تعهد را رعایت نکرده اند. جمهوری اسلامی ایران ضمن اظهار نگرانی جدی از این بابت، انعکاس هیچ یک از اسناد یا نتایج این همایش ها را در نشست های آژانس به رسمیت نمی شناسد.

آقای رییس،

جمهوری اسلامی ایران شدیداً اقدامات خرابکاری صنعتی علیه تأسیسات هسته ای که می تواند پیامدهای خطرناکی بر ایمنی تاسیسات هسته ای داشته و احتمالاً منجر به انتشار فرامرزی مواد پرتوزا شود را محکوم می کند.

ما اخیراً نمایشگاهی از اقدامات و تلاش های ناکام خرابکاری، حملات سایبری و جاسوسی مکشوفه در صنایع هسته ای خود را در تهران برگزار کردیم. جمهوری اسلامی ایران هم چنین کلیه فعالیت های تروریستی شامل ترور وحشیانه دانشمندان هسته ای ایران را محکوم می کند.

نفوذ خصمانه اخیر پهباد جاسوسی رژیم صهیونیستی به حریم هوایی تأسیسات هسته ای غیرنظامی نطنز در واقع نقض کامل حاکمیت ملی کشورم به شمار می رود. این امر تخلف از قوانین بین المللی بوده و لازم است به شدت محکوم شود.

حضار محترم،

آقای رییس،

در مفهوم سطح ملی (SLC)، در حالی که ایران از اجرای پادمان آژانس و فعالیت های راستی آزمایی آن حمایت می کند، از آژانس نیز انتظار دارد تضمین کند حاکمیت ملی کشورهای عضو به خطر نمی افتد. در این خصوص، هیات نمایندگی من اعتقاد دارد توسعه و اجرای SLC برای یک کشور می بایست صرفاً بر اساس موافقت آن کشور و نیز با مشورت نزدیک کشور عضو مربوط و لحاظ نمودن نظرات و ملاحظاتش باشد.

بر این باوریم که اگر در جریان توسعه یا اجرای SLC، اثبات شود که هرگونه تعهدات جدیدی برای کشورهای عضو دارای CSA اجرایی یا برای آژانس، فراتر از تعهدات

موجود در موافقت نامه های مربوطه پادمان، و یا هرگونه تغییری در تفسییر حقوق و تعهدات موجود در موافقتنامه های مربوطه پادمان، یا هرگونه تغییری در تفسیر حقوق و تعهدات کنونی ببار می آید، این امر مساوی با یک موافقتنامه جدید بین آژانس و کشورهای عضو دارای CSA اجرایی به شمار می رود که باید مورد مذاکره و توافق قرار گرفته و سپس در معرض تصویب قوه مقننه هر کشور عضو بر طبق مراحل قانون گذاری مربوطه آن کشور واقع گردد. علاوه بر این، SLC نمی باید منجر به اجرای تبعیض آمیز فعالیت های آژانس در کشوهای عضو شود. این موضوع برجسته در SLC در واقع اطلاعات مرتبط با پادمان است. در این رابطه، استفاده از اطلاعات منابع آزاد در گذشته، به برخی نتیجه گیری ها بر مبنای اطلاعات گمراه کننده و غلط انجامیده است. هم چنین بایستی تأکید نمود که با توجه به پرسش ها و نگرانی های برخی کشورهای عضو، به نظر می رسد که برای نیل به هرگونه نتیجه گیری در مورد این موضوع هنوز کارهای بیشتری باید صورت گیرد و بنابراین ما دبیرخانه را به ادامه مشورت هایش با کشورهای عضو جهت روشن سازی و رفع ابهامات و نگرانی های باقی مانده ترغیب می کنیم.

آقای رییس،

بی تردید، وجود مستمر هزاران سلاح هسته ای خطر بزرگی برای بشر و بشریت محسوب می شوند. یک چارچوب زمانی روشن با یک تاریخ هدف برای اجرای کامل ماده 6 ان.پی.تی، مثلاً سال 2025 که بوسیله جنبش غیرمتعهدها در کنفرانس بازنگری NPT در سال 2010 پیشنهاد شد، یک نیاز عاجل است. در این رابطه، ما از آمریکا و دیگر کشورهای دارنده سلاح هسته ای می خواهیم فوراً اقدامات لازم برای حذف صریح و قطعی نقش سلاح های هسته ای در کلیه مفاهیم، دکترین ها و خط مشی های نظامی و امنیتی را اتخاذ و اجراء نمایند. جامعه بین المللی نمی تواند تا ابد منتظر بماند تا حذف کامل سلاح های هسته ای را ببیند.

آقای رییس،

ایجاد «منطقه عاری از سلاح هسته ای» در خاورمیانه، یعنی ابتکار ایران در سال 1974 به عنوان گامی به سوی جهانی عاری از سلاح های هسته ای به دلیل نپیوستن رژیم صهیونیستی اسراییل به NPT، تاکنون محقق نگشته است. متاسفانه، کنفرانس ایجاد یک ناحیه عاری از سلاح هسته ای و تمامی دیگر سلاح های کشتار جمعی در خاورمیانه که قرار بود در سال 2012 برگزار شود، با وجود تصمیم متفق کنفرانس بازنگری NPT در سال 2010 ، هنوز بوسیله بانیان امر با نیت پلید رهایی رژیم اسراییل از محکومیت بین المللی سازماندهی نشده است. این مسئله یقیناً به اعتبار NPT و هم چنین فرایند بازنگری 2015 آسیب می زند.

برخلاف نگرانی های جهانی در خصوص توانائی های هسته ای رژیم صهیونیستی و درخواست های متعدد جامعه بین المللی که در قطعنامه کنفرانس بازنگری NPT ، در سال 1995 قطعنامه های مربوطه مجمع عمومی سازمان ملل، آژانس و سازمان همکاری کشورهای اسلامی نمود یافته است، این رژیم نه به پیمان NPT پیوسته است و نه مؤسسات هسته ای مخفی خود را تحت پادمان جامع آژانس قرار داده است.

آقای رییس،

از زمان انتخاب آقای روحانی به ریاست جمهوری، سیاست خارجی ایران بر مبنای تعامل سازنده و احترام متقابل فرصت های تازه ای پدید آورده و دستاوردهای عمده ای را در زمانی نسبتاً کوتاه حاصل نموده است. همکاری کامل با آژانس که گاهی حتی فراتر از موافقت نامه پادمان و همراه با اجرای اقدامات داوطلبانه تحت «برنامه اقدام مشترک» و «چارچوب همکاری» بوده است، نشانگر حسن نیت و تلاش های واقعی ایران جهت روشن سازی برخی ابهامات ساختگی و مورد تردید درباره فعالیت های هسته ای ایران است.

ایران با برداشتن چنین گام هایی از آژانس انتظار دارد تا به این گونه اقدامات داوطلبانه ارج نهاده و و حق اعمال بهره مندی کامل از انرژی هسته ای را تسهیل کند. « برنامه اقدام مشترک» مورد توافق میان جمهوری اسلامی ایران و کشورهای E3/EU+3 در ژنو یک فرصت همکاری برای ایجاد دوباره اعتماد متقابل است. گزارش های مدیرکل در بسیاری موارد، از جمله گزارش اخیر اجرای پادمان (GOV/2014/43)، نشان داده اند فعالیت های هسته ای ایران که تحت پادمان همه جانبه آژانس قرار دارند، صلح آمیز مانده اند. ایران هم چنین پیرو «چارچوب همکاری» سه مجموعه از اقدامات عملی داوطلبانه را به طوری که در آخرین گزارش های مدیرکل بیان گشته اند (GOV/2014/43 & GOV/INF/2014/14)، به انجام رسانده است. کشور من به همکاری با آژانس برای اجرای تمام اقدامات توافق شده ادامه می دهد.

امروز پنجره ای از فرصت برای رسیدن به راه کار جامع گشوده شده است و در تعهد ما برای رسیدن به این هدف شک و تردیدی وجود ندارد. با این حال، اقداماتی مانند تحریم ها و استانداردهای دوگانه قطعاً به روند مذاکره آسیب زده و موجب سلب اعتماد می گردد. ما از همتایان خود انتظار داریم در این مذاکرات رویکردهای سازنده و واقع بینانه اتخاذ نمایند و کاملاً به حقوق غیرقابل سلب ایران در زمینه بهره مندی از انرژی صلح آمیز هسته ای و فعالیت های تحقیق و توسعه احترام بگذارند که امید است به بحرانی غیرضروری خاتمه دهد.

اصولاً موضع جمهوری اسلامی ایران درباره ممنوعیت سلاح های کشتارجمعی با صدور حکم شرعی یا فتوا توسط رهبر ایران حضرت آیت الله علی خامنه ای اظهار شده است. ایشان در سخنرانی شانزدهمین اجلاس کشورهای غیرمتعهد در تهران در 30 آگوست 2012 یک بار دیگر بیان کردند: "جمهوری اسلامی ایران استفاده از سلاح هسته ای و شیمیایی و نظایر آن را گناهی بزرگ و نابخشودنی می داند". ایشان افزودند "شعار ما «انرژی هسته ای برای همه، و سلاح هسته ای برای هیچکس» است".

آقای رییس،

در انتها، مایلم دوباره تأکید نمایم جمهوری اسلامی ایران برنامه صلح آمیز هسته ای خود را تحت نظارت پادمان آژانس ادامه می دهد و در این زمینه امیدواریم از طریق مذاکرات منطقی و حسن نیت تمام طرف ها، افق جدیدی از همکاری بیشتر پدیدار گردد.

مایلم بر اهمیت همکاری گسترده تر میان کشورهای عضو در زمینه های گوناگون به ویژه ایمنی هسته ای و همکاری فنی تأکید کنم که نهایتاً می تواند در خدمت سعادت ملت های ما قرار گیرد.

بار دیگر هیأت نمایندگی من پایانی پرنتیجه و موفقیت آمیز را برای این کنفرانس مهم آرزو می کند.

از توجه شما سپاسگزارم»