معاون وزیر خارجه اسکاتلند: از توسعه روابط با تهران استقبال می‌کنیم

فارس نوشت:

اسکاتلند در آخرین پنج شنبه ماه جاری شاهد برگزاری همه پرسی ای خواهد بود که بسیاری از مردم این کشور مدت ها انتظار آن را می کشیدند. رأی دهندگان اسکاتلندی 27 شهریور با حضور پای صندوق ها در مورد استقلال از «پادشاهی متحد بریتانیا» و تبدیل اسکاتلند به یک کشور مستقل، تصمیم گیری می کنند.

روزهای ابتدایی که بحث استقلال از انگلیس مطرح شد، این موضوع نه چندان جدی گرفته شد و نه حامیان زیادی داشت. حالا اما اوضاع تغییر کرده و نظرسنجی ها از روند رو به رشد حمایت از کمپین موسوم به «آری» حکایت دارد.

منابع عظیم نفتی، ثروت طبیعی، مساحت زیاد اسکاتلند، حضور ناوگان هسته ای انگلیس در این کشور، به علاوه آثار منفی گسترده ای که استقلال اسکاتلند بر جلوه سیاسی پادشاهی انگلیس دارد، موجب شده تا لندن تمام تلاش خود را برای منصرف کردن اسکاتلندی ها از رأی آری، به کار گیرد.

سه حزب اصلی انگلیس، یعنی محافظه کار، کارگر و لیبرال دموکرات اخیرا به اسکاتلندی ها وعده داده اند که در صورت مخالفت با استقلال، امتیازات اقتصادی به اسکاتلند می دهند. «دیوید کامرون» نخست وزیر انگلیس در تازه ترین موضع گیری در این رابطه، گفته از احتمال استقلال اسکاتلند «مضطرب» شده و امیدوار است که اسکاتلندی ها به استقلال رأی ندهند.

«حزب ملی اسکاتلند» که از سال 2007 با کسب کرسی های لازم دولت محلی را به دست گرفت، اصلی ترین حامی استقلال از لندن است. «الکس سموند» وزیر ارشد اسکاتلند که نقش نخست وزیر دولت محلی را ایفا می کند، تلاش گسترده ای کرده تا حمایت ها از استقلال را افزایش دهد. او هفته گذشته مناظره داغی هم با «آلیستر دارلینگ» عضو حزب کارگر و رهبر جنبش مخالفت با استقلال داشت. مناظره ای که 71درصد اسکاتلندی ها سموند را پیروز آن دانسته اند و موجب شد تا میزان حمایت عمومی از استقلال به رقم بی سابقه 47درصد برسد.

در همین رابطه گفت وگویی داشتم با «حمزه یوسف» معاون وزارت امور خارجی اسکاتلند، که او نیز به شدت از استقلال از لندن حمایت می کند و می گوید این کار منافع اقتصادی بسیاری برای اسکاتلند دارد. از دید او «بزرگترین مزیت استقلال این است که کسانی در مورد اسکاتلند تصمیم می گیرند که بیش از هرچیز به اسکاتلند اهمیت می دهند؛ کسانی که کار و  زندگی شان همین جاست.»

اسکاتلندی های حامی استقلال، تاکنون بارها از دوری سیاستمداران انگلیسی از مشکلات اسکاتلند گله کرده و می گویند سفر اخیر «دیوید کامرون» به اسکاتلند هم از بیم جدایی این منطقه که یک سوم مساحت بریتانیا را تشکیل داده، صورت گرفته است. آقای حمزه سفر کامرون را «توهینی به اسکاتلندی ها» می داند و می گوید: «نخست وزیر تنها وقتی که بحث همه پرسی مطرح شده، به یاد سفر به اسکاتلند افتاده است.»

با وجود آنکه در نظرسنجی ها آرای جنبش آری هنوز اندکی کمتر از حامیان اتحاد با انگلیس است، اما معاون وزیر خارجه اسکاتلند می گوید «اوضاع به نفع کمپین «آری» پیش می رود»، و اگر روند کنونی ادامه یابد، «ما می توانیم و در همه پرسی پیروز می شویم.»

آقای حمزه در بخشی از این مصاحبه در مورد سیاست خارجی اسکاتلند مستقل هم صحبت کرد و گفت تلاش برای استقلال «ریشه های عمیقی در جهان گرایی دارد» و اسکاتلند مستقل «بازیگری متعهد و فعال در جامعه جهانی» خواهد بود. به گفته وی، دولت محلی اسکاتلند در جریان بحران غزه نیز «رویکردی متفاوت از لندن و واشنگتن» اتخاذ و به اقدامات اسرائیل اعتراض کرد.

در طول عملیات رژیم صهیونیستی در نوار غزه که به شهادت بیش از 2100 فلسطینی منجر شد، انگلیس از جمله کشورهایی بود که از محکومیت اقدامات تل آویو خودداری کرد. همین امر موجب شد تا «حمزه یوسف» که اولین مسلمانی است که در اسکاتلند به پست وزارتی رسیده، در تماس تلفنی با «ویلیام هیگ» وزیر خارجه وقت، به موضع خنثی لندن اعتراض کرده و خواستار توقف ارسال سلاح به فلسطین اشغالی شود.

آقای یوسف در این رابطه هم از لندن انتقاد کرده و می گوید: «انگلستان نتوانسته وظیفه خود را انجام دهد و به اسرائیل فشار آورد تا رفتاری متناسب داشته باشد. سازمان ملل باید به طور کامل در مورد جرایمی که علیه کودکان و مردم بی گناه صورت گرفته، تحقیق کند. انگلستان هم باید از این امر حمایت کرده و خواستار انجام چنین تحقیقاتی شود.»

معاون وزیر امور خارجه اسکاتلند در مورد روابط دیپلماتیک با تهران هم می گوید ادینبورو از گام های برداشته شده برای بهبود روابط با ایران استقبال می کند. وی همچنین با بیان اینکه «ایران می تواند نقشی سازنده در خاورمیانه ایفا کند»، می گوید ایران اراده خود برای مذاکره در راستای حل مسئله هسته ای را نشان داده است.

در ادامه متن کامل مصاحبه با معاون وزیر امور خارجی اسکاتلند آمده است:

ابتدا می خواهم در رابطه با کمپین «آری» از شما سوال بپرسم. فکر می کنم این جریان در هفته های اخیر حمایت های بیشتری را جلب کرده است. شما نتیجه همه پرسی استقلال را چطور پیش بینی می کنید؟

اوضاع به نفع کمپین «آری» پیش می رود، به خصوص بعد از مناظره ای که روز دوشنبه انجام شد. نظرسنجی که «آی سی ام» برای «گاردین» انجام داد، معلوم کرد که 71درصد مردم «الکس سموند» را پیروز مناظره می دانند. مهم این است که فعالان و طرفداران جنبش «آری» آرامش خود را حفظ کرده و روحیه مثبت داشته باشند. هنوز کارهای بسیار زیادی مانده که باید انجام دهیم، اما فکر می کنم که ما می توانیم و در همه پرسی پیروز می شویم.

استقلال از انگلستان چه مزیتی برای اسکاتلند دارد؟ آیا این کار اوضاع اقتصادی اسکاتلندی ها را بهبود می بخشد؟

استقلال، سرنوشت اسکاتلند را در دستان اسکاتلندی ها قرار می دهد. یعنی این پارلمان و دولت اسکاتلند خواهند بود که اختیارات گسترده ای می یابند تا سیاست هایی را اتخاذ کنند که مناسب اسکاتلند است. بزرگترین مزیت استقلال این است که کسانی در مورد اسکاتلند تصمیم می گیرند که بیش از هرچیز به اسکاتلند اهمیت می دهند؛ کسانی که کار و  زندگی شان همین جاست. هیچ کس بهتر از این افراد نمی تواند این کار را انجام دهد.

اسکاتلند اگر مستقل شود، چهاردهمین کشور ثروتمند دنیا خواهد بود. با سرانه ثروتی بیشتر از ژاپن، فرانسه، انگلستان و اغلب کشورهای توسعه یافته. و این یعنی اسکاتلند می تواند بدون نگرانی مستقل شود.  استقلال موجب می شود تا اسکاتلند خود بر نظام مالیاتی خود کنترل داشته باشد و به این واسطه ما می توانیم فرصت های شغلی بهتر و بیشتری را ایجاد کنیم. از این طریق ما همین طور می توانیم با تلاش در راستای معکوس کردن روند کاهشی تعداد مشاغل صنعتی پردرآمد، بار دیگر اسکاتلند را صنعتی کنیم. ما همچنین با سرمایه گذاری بخشی از ثروت های عظیم نفتی خود در یک صندوق برای نسل های آینده، می توانیم آینده فرزندنمان را تأمین کنیم.

لندن وعده داده است که اگر اسکاتلندی ها به استقلال رأی منفی بدهند، امتیازات اقتصادی را برای این منطقه در نظر می گیرد. آیا این وعده ها آنقدر موثر هستند که رأی دهندگان را از استقلال منصرف کنند؟

هیچ تضمینی وجود ندارد که اختیارات اضافه وعده داده شده، پس از رأی منفی به استقلال، تحقق یابد. احزاب مخالف استقلال در بیانیه های انتخاباتی خود تنها وعده داده اند که طرح هایی را مورد بررسی قرار دهند. می دانیم که این وعده ها می تواند بعدا به فراموشی سپرده شود، درست مثل وعده لیبرال دموکرات ها برای کاهش شهریه دانشگاه ها در انگلیس. اینکه نخست وزیر تنها وقتی که بحث همه پرسی مطرح شده، به یاد سفر به اسکاتلند می افتد، توهینی به اسکاتلندی ها است. همین یک نمونه نشان می دهد مشکل دولت انگلیس چیست.

احزابی که از اتحاد حمایت می کنند، قبلا هم چنین قول هایی دادند، اما سر حرف خود نماندند. اسکاتلندی ها چرا باید دوباره به آن ها اعتماد کنند؟ 13 فوریه 1979، دو هفته قبل از همه پرسی تفویض اختیار، سر «الک داگلاس هوم» (نخست وزیر وقت) گفت اگر نتیجه همه پرسی منفی باشد، طرح بهتری برای تفویض اختیار با ارائه اختیارات مالیاتی و سیستم نمایندگی تناسبی ارائه می شود. اما به جای آن، اسکاتلندی ها تحت حکومت دولتی محافظه کار قرار گرفتند که به آن رأی نداده بودند.

یکی از سوالاتی که در مورد اسکاتلند وجود دارد، بحث واحد پولی است. آیا اسکاتلند به یورو می پیوندد؟

اسکاتلند بعد از استقلال نیز پوند را به عنوان واحد پولی خود باقی نگه می دارد. کارگروه کمیسیون مالی استقلال در فوریه 2013 گزارشی را منتشر کرد که در آن چندین گزینه برای واحد پولی مورد ارزیابی قرار گرفته بود، اما نهایتا به این جمع بندی رسید که اتحاد بر سر واحد پولی با دیگر بخش های انگلستان به نفع اسکاتلند است و مجموعا به نفع اقتصاد انگلستان هم خواهد بود.

اسکاتلند کشوری بزرگ است و اگر مستقل شود، می تواند بازیگری مهم باشد. استقلال چه تأثیری بر سیاست خارجی اسکاتلند می گذارد؟ آیا اسکاتلند در موضوعات مختلف مثل غزه، خاورمیانه، مسئله هسته ای ایران و غیره، همچنان دنباله رو مواضع لندن و واشنگتن خواهد بود؟

ایده دولت اسکاتلند برای استقلال ریشه های عمیقی در جهان گرایی دارد و بر این عقیده استوار است که اسکاتلند به عنوان یک کشور مستقل، می تواند نقشی برجسته و ارزشمند در امور جهانی داشته باشد. اسکاتلند بازیگری متعهد و فعال در جامعه جهانی خواهد بود.

اسکاتلند تصمیم گرفت در قبال مناقشه کنونی در غزه، رویکردی متفاوت از انگلستان و ایالات متحده اتخاذ کند. دولت اسکاتلند از نخست وزیر انگلستان خواست تا موضعی قاطعانه تر و سریع تر در قبال بحران غزه گرفته و از تحقیقات سازمان ملل در مورد اینکه حملات صورت گرفته بین غیرنظامیان و افراد مسلح تفاوتی قائل نشده ، حمایت کند. اسکاتلند از پاسخ اسرائیل انتقاد کرده و آن را نامتناسب خوانده است، کاری که لندن از آن سر باز زد.

می خواهم در مورد مناقشه غزه نیز سوالی بپرسم. شما ماه گذشته با «ویلیام هیگ» که هنوز وزیر خارجه بود تماس گرفتید، تا به لندن توصیه کنید که ارسال سلاح به اسرائیل را متوقف کند. نظر شما در مورد این درگیری و آمار بالای تلفات غیرنظامیان چیست؟

دولت اسکاتلند به شدت نسبت به خشونت در غزه نگران است و بارها خواستار رفع محاصره غزه شده است. دولت اسکاتلند محاصره غزه را یک مجازات جمعی می داند. دولت اسکاتلند خواستار پایان فوری مخاصمات، هم توقف شلیک راکت ها و هم حملات هوایی، شده بود. انگلستان نتوانسته وظیفه خود را انجام دهد و به اسرائیل فشار آورد تا رفتاری متناسب داشته باشد. سازمان ملل باید به طور کامل در مورد جرایمی که علیه کودکان و مردم بی گناه صورت گرفته، تحقیق کند. انگلستان هم باید از این امر حمایت کرده و خواستار انجام چنین تحقیقاتی شود.

در پایان می خواهم در مورد روابط اسکاتلند با ایران در صورت استقلال سوال کنم. موضع اسکاتلند در قبال مسائل مرتبط با ایران از جمله مذاکرات هسته ای، تحریم ها و روابط اقتصادی چیست؟

ما با اظهارات «ویلیام هیگ» وزیر خارجه سابق موافقیم که گفت ایران می تواند نقشی سازنده در خاورمیانه ایفا کند. ما از گام هایی که انگلستان برای ایجاد روابط نزدیک تر با ایران برداشته، استقبال می کنیم. نگرانی های موجود نیز باید از طریق مذاکره برطرف شود. دولت ایران هم اراده خود برای مذاکره را نشان داده است.