صالحی: 3 پیشنهاد ایران برای سایت فردو

به گزارش خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری فارس، علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی امشب (سه شنبه) در گفت وگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما در خصوص اظهارات روز گذشته مقام معظم رهبری درباره برنامه هسته ای ایران این اظهارات را تاریخی خواند و گفت: ایشان خطوط را برای ما روشن کردند. صحبتی که ایشان فرمودند نقطه عطفی داشت و آن استفاده از واژه «سو» معیار اندازه گیری قدرت و توان ماشین های سانتریفیوژ بود.

وی در خصوص اظهارات مقام معظم رهبری درباره نیاز ما به 190 هزار سو غنی سازی گفت: ما به آنها اعلام کرده ایم که نیاز عملی ما تامین سوخت نیروگاه بوشهر، راکتور اراک و راکتور تحقیقاتی تهران است. اگر آنها بخواهند ان قلتی بگذارند باید استدلالی بیاورند.

صالحی همچنین گفت که زنجیره ۱۶۴ تایی سانتریفیوژ نسل سوم IR6 که ۱۰ سو است هنوز راه اندازی نشده است و الان زنجیره میانی آن که ۱۰ ماشین است بر پاست و به سمت ۱۶۴ تایی حرکت می کنیم.

*پیشنهاد پلکانی در زمینه غنی سازی

وی خاطرنشان کرد: پیشنهاد ما در زمینه غنی سازی، پلکانی است. ما می گوییم 190 هزار سو می خواهیم و تامین این نیاز بستگی به نوع ماشینی دارد که استفاده می کنیم. ما برای چند سال همین تعداد ماشین هایی که نصب شده گاز دهی کرده و استفاده کنیم و زمانی توانستیم نواقص ماشین های نسل جدید را رفع کرده و به مرحله تولید انبوه برسانیم، یکی دو سال قبل از هشت سال بتوانیم ماشین های جدید را نصب کنیم که به ۱۹۰ هزار سو برسیم.

صالحی اضافه کرد: ما همانطور که در آب سنگین اراک انعطاف از خودمان نشان دادیم در بحث غنی سازی هم این انعطاف را از خود نشان دادیم که به صورت پلکانی کار را به جلو ببریم و این فاصله چند ساله را زمان اعتمادسازی بگذاریم که به همان مقداری که داریم بسنده کنیم و به جلو برویم.

وی در ادامه اظهاراتش گفت: ما حدود ۲۰ هزار ماشین نصب شده داریم که این را برای چند سال همین عدد را نگهداریم، ولی در زمینه تحقیق و توسعه روی ماشین هایمان کار می کنیم. ما دو زنجیره شاهد IR2M و IR4 را  و یک زنجیره میانی IR6 را داریم که این زنجیره ها در مرکز تحقیقات ما بیش از یک سال است دارند کار می کنند. 

رئیس سازمان انرژی اتمی ادامه داد: همه اینها زیر نظر آژانس است و نسل جدید سانتریفیوژ چند سال زمان خواهد برد که به تولید انبوه برسیم.

*پیشنهادهای متعددی در رابطه با سایت «فردو» مطرح است

صالحی در پاسخ به سؤالی در خصوص سایت غنی سازی فردو عنوان کرد: فردو یک مرکز تحقیقاتی و مکمل نطنز است و به خاطر تهدیداتی که کردند و ملت ایران ملت هوشیار و هوشمندی است و نمی نشیند به انتظار کاری که دیگران انجام دهند و به همین خاطر سایت فردو را ساخت که مصون از حملات هوایی است و از کل فناوری غنی سازی کشورمان صیانت می کند.

وی افزود: در این سایت قریب به 2 هزار و چند صد ماشین سانتریفیوژ نصب شده داریم ۶۰۰ ماشین نصب شده دیگر داریم که ۵ درصد تولید می کند و در حال حاضر در فردو اورانیوم 5 درصد تولید می کنیم.

رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه پیشنهاد آنها تعطیلی این سایت بود، خاطرنشان کرد: این پیشنهاد آنها مضحک بوده است. پیشنهادهای مختلفی برای آینده فردو است که هم مرکز تحقیق و توسعه باشد به اضافه اینکه بتواند ایزوتوپ های پایدار تولید کند که این پیشنهاد روس ها بوده که این نیاز به سانتریفیوژ دارد. الان پیشنهادهای متعددی در رابطه با فردو مطرح است، ولی مطلبی که رهبری هم فرمودند این مرکز باید به عنوان مرکز تحقیق و توسعه و پشتیبان نطنز مدنظر قرار گیرد، به اضافه فعالیت های دیگری که می توان در فردو انجام داد. منطقه وسیعی است و آنها هم پیشنهاد دادند که می توان آزمایشات فیزیکی را انجام دهیم و با توجه به اینکه بیش از ۸۰ متر زیر زمین است تشعشات کیهانی از آنجا عبور می کند و ما آنجا می توانیم آشکارساز بگذاریم. ما گفته ایم آمادگی داریم با طرف های مقابل همکاری کنیم.

وی درباره همکاری ایران و آژانس گفت: این همکاری در وضعیت خوبی است و اگر بتوانیم دیوار بی اعتمادی را برطرف و آژانس با انصاف و بدون سمت گیری قضاوت کند می توانیم به نتایج مورد نظر برسیم. ما مشکل جدی نداریم و پنج مورد دیگر باقی مانده که با آژانس بررسی می کنیم.

معاون رئیس جمهور با بیان اینکه ما به خود اطمینان داریم، یادآور شد: اگر ضرورت ایجاب کند که نرمشی نشان دهیم حاضریم انجام دهیم. بازدید آنها از آب سنگین اراک و ... در پروتکل پادمانی ما نیست، ولی از باب اینکه فضای شفاف و مقبول و منعطفی باشد چنین کردیم. ما مشکلی نداریم، اما این بدان معنا نیست که هر تقاضایی کنند ما پاسخ دهیم، این گونه نیست. تقاضای آژانس باید در چارچوب ماموریت های آنها باشد.

وی همچنین تصریح کرد: کلاهک های موشکی ربطی به آژانس ندارد.

صالحی اضافه کرد: این گونه نیست که ما جلو جلو حرکت کنیم و بگوییم هر جا می خواهید بازدید کنید. اگر ایران انعطافی نشان می دهد در چارچوب مشخص و معینی است و از این چارچوب خارج نمی شود. این گونه نیست که بدون حساب و کتاب این بازرسی ها انجام شود.

رئیس سازمان انرژی اتمی درباره گریز هسته ای Breakout نیز عنوان گفت: گریز هسته ای عبارت ساختگی است که برای بهانه جویی ساخته اند، مثلا در مورد آب سنگین این عبارت را به کار بردند که من چندین ماه قبل اعلام کردم که اگر آب سنگین برای شما مایه نگرانی است حاضریم بازطراحی کنیم که میزان پلوتونیوم را از ۱۰ کیلو در سال به یک کیلو در سال کاهش دهیم. بعد از اینکه استقبال اولیه عجیبی شد طرف مقابل واژه جدیدی را اختراع کرد تحت عنوان سوء استفاده Misuse، گفت درست است بازفرآوری می کنید ممکن است سوء استفاده کنید. آنها از هر عبارتی استفاده می کنند.

صالحی ادامه داد: کاری که ایران کرده به خصوص در ارتباط با موضوعات دوجانبه با آمریکا، اتمام حجت بود. در این فاصله زمانی اتمام حجت کردیم که ایران کشوری هوشمند و هوشیار و به دنبال دیپلماسی عقلانی در چارچوب عزت، حکمت و مصلحت است.

وی خاطرنشان کرد: ما گفتیم حاضریم راکتور اراک را بازفرآوری کنیم ولی ماهیت آن آب سنگین باقی بماند. گفتیم حاضریم ماشین های سانتریفیوژ کنونی را برای چند سال حفظ کنیم و پس از هشت سال آینده میزان ماشین ها را اضافه کنیم. اینها انعطاف های بزرگی است که ما صورت دادیم. ما توافق کردیم حدود ۱۵ مسئله را با آژانس به گفت و شنود بگذاریم و سوالات آنها را پاسخ دهیم.

صالحی اضافه کرد: الان رفتار ایران در اذهان عمومی جهان رفتاری عقلانی و مبتنی بر حکمت و منطق بوده است و آنها باید از این فرصت طلایی استفاده کنند، ما چیزی را از دست نمی دهیم.

رئیس سازمان انرژی اتمی اضافه کرد: ما غنی سازی ۲۰ درصد را تعلیق کردیم که به جای ۲۰ درصد ۵ درصد تولید می کنیم که اگر توافق نشد و نظام تصمیم گرفت شیرها را عوض می کنیم و به ۲۰ درصد باز می گردیم.

صالحی در خصوص ظرفیت علمی جمهوری اسلامی ایران در عرصه هسته ای، گفت: فعالیت هسته ای ما عامل محرکی برای صنعت و خوداتکایی و خودباوری ما شد و بعد از آن صنایع موشکی و ماهواره ای و علوم سلولی جان گرفت. بحث تحقیق و توسعه بحثی است که هیچ قیدی روی آن نمی پذیریم، کما اینکه در توافقنامه ژنو هیچ قیدی روی تحقیق و توسعه نیست، مگر آنجایی که به مواد هسته ای سر و کار پیدا می کند باید زیر نظر آژانس باشد که ما قبول کرده ایم.

معاون رئیس جمهور تصریح کرد: الان تحقیق و توسعه ما دارد به بار می نشیند. الان این نوید را می دهیم که سازمان انرژی اتمی به سمت خوداتکایی در بعد مالی و فناوری می رود. یکی دو ماه پیش سامانه پرتودهی با گاما در بناب را افتتاح کردیم و چندین استان در نوبت هستند که چنین سامانه ای برای آنها ایجاد شود.

رئیس سازمان انرژی اتمی در خصوص چشم انداز آینده صنعت هسته ای نیز گفت: من چشم انداز را بسیار روشن می بینم. ما در زمینه اکتشاف، طراحی راکتورهای تحقیقاتی و ... پیشرفت های قابل توجهی داشته ایم. ما زبده ترین کارشناسان را برای اداره یک نیروگاه هسته ای (نیروگاه بوشهر) داریم. در بعد اکتشاف و استخراج پیشرفت ها بسیار امیدوار کننده است. با اکتشاف های اخیری که انجام شده امیدهای فراوانی برای ما ایجاد شده در زمینه تامین این ماده اولیه در داخل کشور.

معاون رئیس جمهور یادآور شد: ما در شرف انعقاد یک قرارداد با روس ها برای ایجاد دو نیروگاه هسته ای هستیم و در تلاشیم در یک افق ۱۰ الی ۱۵ ساله ۵ نیروگاه را در کشور ایجاد کنیم.

صالحی در خصوص اینکه چه زمانی شاهد عملیات اجرایی دومین نیروگاه هسته ای خواهیم بود؟ گفت: امیدواریم دولت به زودی مصوبه بدهد که شاهد انعقاد قرارداد برای دو نیروگاه باشیم. البته دو نیروگاه را همزمان شروع نمی کنیم. امیدواریم اولین نیروگاه را در سال جاری در بوشهر کلنگ زنی کنیم و کلنگ نیروگاه بعد دو سال بعد از نیروگاه اول به زمین زده خواهد شد.