همکاری همه‌جانبه غرب برای محدود کردن برنامه غنی‌سازی ایران

یک هفته پس از انتشار مقاله رابرت آینهورن درباره سقف مجاز برای برنامه غنی سازی ایران، شواهد موجود این گمانه را تأیید می کند که نوشته آینهورن، بخشی از برنامه فنی ـ رسانه ای آمریکا برای فشار بر ایران برای محدود کردن برنامه غنی سازی ایران است.
به گزارش «تابناک»، جمعه هفته گذشته، رابرت آینهورن عضو سابق تیم مذاکره کننده آمریکا که اکنون غیررسمی و در قالب پژوهشگر مؤسسات امریکایی در خدمت تیم مذاکره کننده آمریکاست، با انتشار تحلیلی به مواضع علی اکبر صالحی، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی درباره حدود برنامه غنی سازی ایران حمله کرد.

چندی پیش، صالحی در گفت و گو با العالم گفته بود: نیروگاه اتمی بوشهر برای یک سال فعالیت به سی تن اورانیوم غنی شده نیاز دارد که برای ساخت این مقدار سوخت، باید شمار سانتریفیوژهای نسل اول در تأسیسات غنی سازی نطنز به پنجاه هزار دستگاه افزایش یابد؛ باید سی هزار دستگاه سانتریفیوژ دیگر ساخته شود تا پاسخگو سوخت مورد نیاز تأسیسات نطنز باشد و این در حالی است که برنامه برق هسته ای ایران، ابعادی بسیار بزرگ تر از نیروگاه بوشهر دارد.

آینهورن برای محدود کردن برنامه غنی سازی ایران مدعی شده بود در توافق نهایی مورد قبول از نظر وی، ایران می تواند ظرفیت غنی سازی کافی برای تأمین سوخت راکتورهای مورد نظر در تولید ایزوتوپ های پزشکی، مجتمع های سوخت آزمایشی و تحقیقات هسته ای را داشته باشد و برای فراهم کردن نیاز خود در حوزه تولید الکتریسیته نیز به خرید رآکتور و سوخت مورد نیاز آن از روسیه و یا دیگر کشورهای احتمالی تأمین کننده ادامه دهد. در این شرایط است که ایران می تواند از همکاری دیگر کشور ها برای طراحی، ساخت و سوخت رسانی به راکتورهای قدرت و تحقیقاتی برخوردار شود.

بر پایه همین اظهارات آینهورن و دیگر تحلیلگران نزدیک به وزارت خارجه و کنگره امریکا این گمانه تقویت شده که عدد قابل قبول از نظر آمریکا برای شمار سانتریفیوژها ایران، حدود پنج هزار ماشین خواهد بود.

در همان روزی که آینهورن تحلیل خود در مورد ابعاد برنامه غنی سازی ایران را منتشر کرد، علی واعظ تحلیلگر ارشد گروه بین المللی بحران در پاریس، چهارچوبی مفصل و چهارده تا نوزده ساله برای توافق جامع هسته ای با ایران را منتشر کرد که راه حل مطرح در آن برای مسأله غنی سازی اظهار می داشت: «در یک یا دو سال آغازین، ظرفیت غنی سازی ایران باید حدود هشت هزار سانتریفیوژ کنونی محدود بماند. پس از چند سال اعتمادسازی که اقدامات اعتمادساز سخت گیرانه و تهاجمی و نیز تبدیل فوری ذخایر اورانیوم به سوخت هسته ای برای صفر شدن ذخایر اورانیوم غنی شده ایران را در بر می گیرد، به ایران اجازه داده شود که ظرفیت غنی سازی خود را به سه برابر میزان فعلی (معادل ۲۴هزار سانتریفیوژ نسل اول) افزایش دهد».

در جریان دور جدید مذاکرات هسته ای در وین روشن شد که بنا بر پیش بینی ها، برنامه غنی سازی ایران، یکی از مسائلی است که احتمالا توافق بر سر آن سخت خواهد بود. هرچند شاید خبر تأیید نشده رویترز درباره فاصله چند ده هزار ماشین بین انتظارات دو طرف در موضوع سانتریفیوژ ها، دور از واقعیت نباشد، نوع انتشار آن از سوی رویترز با ابهاماتی روبه روست.

آخرین روز از این دور از مذاکرات شاهد انتشار تحلیل ها و اخباری از سوی تحلیلگران و خبرنگاران نزدیک به هیأت آمریکایی بود که نشان می دهد، فضاسازی رسانه ای برای تأثیرگذاری توافق نهایی در انتشار تحلیل یک هفته پیش آینهورن در مورد برنامه غنی سازی ایران نقش حتمی داشته است.

در حالی که این خبرنگاران و تحلیلگران غربی، نوشته آینهورن را پایه چانه زنی آمریکا و پیشنهاد واعظ را موضع اولیه ایران برای چانه زنی می دانستند، واعظ تأکید کرده که پیشنهاد وی از موضعی بی طرفانه ارائه شده است. این نظر واعظ نشان می دهد که ایران به پیشنهاد وی رضایت نخواهد داد.

پس از این اظهارات واعظ بود که سوزان مالونی، همکار آینهورن در م<سسه بروکینگز به طور ضمنی اعتراف کرد که انتشار نظر آینهورن در مورد برنامه غنی سازی ایران برای شروع یک جریان رسانه ای و مجبور کردن طرف ایرانی به اظهار نظر علنی در این باره است.

این در حالی است که به نظر می رسد، سخنان صالحی در گفت و گو با العالم، نظر واقعی ایران در مورد تعیین حدود نیاز خود به غنی سازی هسته ای باشد.