عربستان از ایران شیعی کلافه است

دیپلماسی ایرانی: مقام عالی رتبه سابق در کاخ سفید که مسئولیت های مهمی بر عهده داشته و اکنون بدون سمت رسمی فعالیت های جاری در خاورمیانه را به دقت دنبال می کند، در گفت وگو با روزنامه لبنانی النهار درباره این که گفته می شود توافقی ایرانی – عربستانی به دست آمده است تا ژنرال میشل عون، رهبر جریان آزاد ملی رئیس جمهور شود و سعد حریری به پست نخست وزیری باز گردد و ارتباط لبنان با جنگ جاری در سوریه قطع شود، گفت: «اینها فقط در حد آرزو و خواهش است. در حال حاضر چنین فکری اصلا مطرح نیست. حزب الله وظیفه خود می داند برای دفاع از اوضاع داخلی لبنان در سوریه بجنگد، اسرائیل خطوط قرمزی تعریف کرده است اما اگر لازم باشد حزب الله از آن خطوط هم عبور می کند.»

نویسنده روزنامه النهار سپس به این مقام امریکایی یادآور می شود: «حزب الله آماده رویارویی با اسرائیل در هر زمانی را دارد. نیروهای خود را نیز از سوریه بیرون نمی آورد. هزاران نیروی نظامی آماده به رزم دارد و همیشه برای رویارویی با اسرائیل آماده است. حزب الله تلاش کرده است به همه بفهماند که جنگش در سوریه هیچ ربطی به مقاومت در برابر اسرائیل ندارد.»

این مقام امریکایی که روزنامه النهار نامی از او به میان نیاورده اما بر مهم بودن جایگاه او تاکید کرده است، چیزی درباره این اظهار نظر نویسنده روزنامه النهار نمی گوید. سپس بحث را به عربستان می کشاند و می گوید: «امیر مقرن بن عبدالعزیز که اخیرا قائم مقام ولیعهد شد و امیر متعب بن عبدالله بن عبدالعزیز که به وزارت گارد ملی منصوب شد در آینده نزدیک به طور رسمی کار خود را آغاز خواهند کرد. عربستانی ها چاره ای ندارند جز این که نوه های جوان عبدالعزیز اوضاع جاری در عربستان را به دست بگیرند و برای آینده سیاسی و استراتژی عربستان برای مواجهه با مشکلات و بحران ها که ضروری است فورا کاری برای آنها شود، برنامه ریزی کنند.»

خبرنگار روزنامه النهار از این مقام می پرسد که شنیده شده است که سفر اخیر باراک اوباما به عربستان موفق نبوده است. طرف امریکایی در ابتدا می پرسد، منظورت Unsuccessful یا Notsuccesful است؟ و درباره تفاوت این دو کلمه می گوید: «un.. یعنی این که کاملا شکست خورده است اما not.. یعنی این که شکست نخورده اما موفق هم نبوده است.» و در ادامه می افزاید: «اوباما و ملک عبدالله بر سر سیاست های کلی و استراتژیک کلان از جمله هم پیمانی های دو جانبه و ادامه همکاری ها میان دو کشور توافق کردند. اما بر سر جزئیات به توافق نرسیدند. قطعا این مساله باعث نمی شود ابدا میان آنها جدایی بیفتد. عربستان می گوید که خطر ایران و شیعه بر عربستان و دیگر کشورهای منطقه واقعا بزرگ است و باید فکری برای آن اندیشید. به اعتقاد او ایران کشور عربی نیست و می خواهد بر اعراب و خلیج فارس و خاورمیانه مسلط شود و این غیر قابل قبول است.»

در این جا خبرنگار النهار صحبت های این مقام امریکایی را قطع می کند و می گوید: «اما کشورهای عربی و در راس آنها کشورهای عربی حوزه خلیج فارس آمادگی رویارویی با ایران را نه تنها ندارند بلکه در این زمینه کوتاهی هم می کنند. در حالی که ایران برای حفظ موقعیت و جایگاه خود در حال مبارزه است. کشورهای عربی باید اول مشکلات داخلی خود و سپس مشکلاتشان با یکدیگر را حل کنند.» در پاسخ به این اظهار نظر، مقام سابق امریکایی می گوید: «این صحیح اما کشورهای عربی و در راس آنها اعراب خلیج فارس باید فکری برای حل این مشکل بکنند. عربستان می خواهد از ایران شیعه و نفوذ آن در منطقه و از هر نقش سیاسی شیعیان در منطقه خلاص شود. یکی از دوستان امریکایی ام یک بار از من خواست که ریاست نشستی درباره تحولات جاری در سوریه را بر عهده بگیرم. به او گفتم، الآن وقت این نشست نیست، در این مرحله نظامی بشار اسد پیروز خواهد شد. قطعا پیروزی وی نهایی نخواهد بود. این مرحله هم به پایان نمی رسد. و به او و به غیر از او هم اجازه پیروزی نمی دهند. هر کدام از دو طرف جنگ که احساس شود در حال شکست است، به او پول و سلاح می دهند تا موازنه فعلی برقرار باشد و کشتار ادامه یابد. بعد از این که همه اینها تمام شد حاضرم ریاست نشستی درباره سوریه را بر عهده بگیرم. وقتی که سوریه واقعا در شرف تجزیه واقعی باشد (De facto partition).»

این مقام سابق امریکایی در ادامه به تمایل کردها برای رسیدن به استقلال اشاره می کند و می گوید: «تشکیل کشور بزرگ برای کردها بسیار سخت و چه بسا غیر ممکن است. ترکیه و ایران و شاید هم امریکا چنین چیزی را نمی پذیرند. شاید کردستان عراق در صورتی که عراق به سمت تجزیه رفت یک کشور رسمی شود اما اگر واقعا بنا شد این کشور تجزیه شود، چنین چیزی هم در صورتی امکان پذیر خواهد بود که کل منطقه غرق خون شود. این کردستان روابط خوبی با ترکیه دارد. و این به آن معنا است که اقدام به اذیت آن نمی کند. اما کردهای سوریه از لحاظ جغرافیایی به هم متصل نیستند آنها در سه منطقه پخش شده اند. شاید در آینده چیزی شبیه دولت غیر مرکزی با حفظ تمام حقوق مساوی با دیگر شهروندان سوری را تجربه کنند اما غیر ممکن است که بتوانند به استقلال برسند.»

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11

انتشار اولیه: پنجشنبه 11 اردیبهشت 1393/ باز انتشار: سه شنبه 16 اردیبهشت 1393