اعزام هیأت ایرانی به ژنو برای کپی‌رایت

چهارمین همایش «حقوق مالکیت ادبی، هنری و حقوق مرتبط» برای اولین بار با حضور معاون دبیرکل سازمان جهانی مالکیت فکری تشکیل می شود؛ همچنین به زودی یک هیأت ایرانی در زمینه حقوق مالکیت ادبی و هنری به ژنو اعزام می شود.

به گزارش ایسنا، حسین نوش آبادی، معاون حقوقی، امور مجلس و استان های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در نشست رسانه یی چهارمین همایش «حقوق مالکیت ادبی، هنری و حقوق مرتبط» که روز دوشنبه - 25 فروردین ماه - در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد، گفت: ششم اردیبهشت ماه که روز جهانی مالکیت فکری، روز جهانی کتاب و حق مؤلف است، چهارمین همایش حقوق مالکیت ادبی و هنری را برگزار خواهیم کرد. از سه - چهار سال گذشته این همایش با اهداف و رویکردهای مختلف برگزار شده است. امسال نیز با توجه به این که سال اقتصاد و فرهنگ نامگذاری شده ما این همایش را با عنوان «همایش حقوق مالکیت ادبی و هنری با رویکرد سازمان های مدیریت جمعی» برگزار می کنیم.

او افزود: محترم شناختن حق مالکیت ادبی و هنری گامی جدی در جهت توسعه فرهنگی کشور است. ما بنا داریم با برگزاری این گونه همایش ها از این حق حمایت کنیم. ما کشوری رو به رشد هستیم که در آن صاحبان آثار دغدغه دارند که حقوق شان دست خوش تعرض قرار گیرد. رشد تکنولوژی، صنعت و فناوری نیز باعث تعرض بیشتر به این حوزه شده است. صیانت از حقوق پدیدآورندگان باید به طور جدی پیگیری شود. تمام مسؤولان کشور و از جمله ما در وزارت ارشاد در این زمینه مسؤولیت داریم.

نوش آبادی همچنین عنوان کرد: ما در این زمینه از همه دستگاه ها و نهادهای مرتبط بهره خواهیم گرفت و از آن ها دعوت به همکاری می کنیم تا پشتوانه ای برای فراهم کردن یک بستر رشد در حوزه فرهنگ و هنر ایجاد شود؛ چراکه فرهنگ در صورتی ارتقا می یابد که از حقوق اصحاب فکر دفاع شود.

او سپس اظهار کرد: قانون حق مالکیت فکری کنونی که مصوب سال 48 است، تا اندازه ای حق ورود به دستگاه های مرتبط را برای دفاع از این حقوق فراهم کرده، اما چون این قانون قدیمی است نمی تواند پاسخگوی بخشی از مسائل امروز باشد. اهداف و وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز مستند به قانون است و در همین قانون تصدی گری حق مالکیت به وزارت ارشاد داده شده بنابراین ما متولی حق مؤلف هستیم.

نوش آبادی اضافه کرد: حق مؤلف که امروز با عنوان کپی رایت شناخته می شود، امروزه نادیده گرفته می شود. خوشبختانه معاونت حقوقی، امور مجلس و استان های وزارت ارشاد تاکنون در این زمینه کارهای خوبی داشته است، هرچند بخشی از این اقدامات در دولت های قبلی بوده است. در این زمینه تاکنون سه همایش با شعارهای مختلف برگزار شده و این چهارمین همایش است. از این همایش ها نتایجی به دست آمده است. همچنین لایحه جامع حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری در حال تدوین است که تلاش دوستان منجر به تدوین این لایحه جامع شده است. در این زمینه بیش از یکصد جلسه در کمیسیون های اصلی و فرعی دولت برگزار شده است. این لایحه طرفداران و همچنین منتقدان سرسختی دارد. امیدواریم در نهایت طی دو - سه ماه آینده و در ابتدای سال 93 این لایحه جامع در دولت تصویب شود و به مجلس برود تا ما از یک قانون کارآمد، قوی و بروز برخوردار باشیم.

او در بخش دیگری از سخنانش عنوان کرد: اعزام کارشناسان مختلف به سازمان های جهانی و اجلاس های بین المللی در رابطه با کمیته دائم کپی رایت از دیگر اقدامات صورت گرفته در این زمینه است. هفته آینده نیز قرار است هیأتی از وزارت ارشاد و سایر نهادهای مرتبط در همین رابطه به ژنو اعزام شود. برای تنظیم لایحه ای برای الحاق به کنوانسیون برن تلاش هایی شده، اما هنوز نهایی نشده است. پیوستن به کنوانسیون رم را نیز در دستور کار داریم. تا به حال 9 هزار اثر هنری، فرهنگی و علمی را برای ثبت ارائه کرده ایم که شش هزار اثر به ثبت رسیده است.

نوش آبادی در بخش دیگری از این نشست اظهار کرد: هدف هایی که این همایش مد نظر دارد، عبارتند از تقویت جایگاه حقوق مالکیت ادبی-هنری کشور، فراهم کردن بسترهای مناسب قانونی برای حمایت از حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان و ایجاد دلگرمی برای خالقان آثار و همچنین بهره گیری از ظرفیت بخش غیردولتی در حمایت از این حق و به کارگیری همه صنوف در این حرکت.

در بخش دیگری از این نشست نیز لادن حیدری، مدیرکل دفتر حقوقی و مالکیت معنوی وزارت ارشاد و دبیر همایش حقوق مالکیت ادبی، هنری و حقوق مرتبط، در سخنانی اظهار کرد: همایش هایی که در زمینه حقوق مالکیت برگزار می شود، با هدف فرهنگ سازی برای استقرار نظام مالکیت فکری در کشور تشکیل می شود. متأسفانه ما در زمینه حقوق مالکیت ادبی و هنری عقب تر از حقوق مالکیت صنعتی هستیم. از بزرگترین چالش های ما در این زمینه این است که پدیدآورندگان آثار به حقوق خود واقف نیستند به همین دلیل قراردادهایی به صورت یک طرفه بسته می شوند و مشکلاتی در این زمینه وجود دارد.

او ادامه داد: در برگزاری این همایش ها تصمیم داریم دولت در امر فرهنگ سازی وارد شود تا مردم به حقوق مالکیت معنوی و فکری احترام بگذارند و پدیدآورندگان با اهمیت آن آشنا شوند. سازمان های مدیریت جمعی به دولت وابستگی نخواهند داشت. ما بیشتر راغب هستیم که عرصه فرهنگ را به دست خود صنف ها بسپاریم تا مشارکت آن ها را بیش از پیش جلب کنیم. در حال حاضر لایحه نظام جامع مالکیت فکری در حال تصویب است.

او همچنین اضافه کرد: برای برگزاری این همایش کمیته های مختلفی تشکیل شده است. در زمینه علمی نیز مقاله های همایش را منتشر کرده ایم و از دانشگاه ها برای حضور در همایش دعوت می کنیم. در این همایش برای اولین بار معاون دبیرکل سازمان جهانی مالکیت فکری به کشور ما می آیند. همین طور از مقامات عالی دولتی برای شرکت در همایش دعوت شده است. در این همایش صمیمانه حضور صنوف و بخش خصوصی و استادان دانشگاه، دانشجویان و پدیدآورندگان آثار را می طلبیم.

***

به گزارش ایسنا، در بخش دیگری از این نشست، حسین نوش آبادی در پاسخ به پرسشی درباره اقدامات وزارت ارشاد در زمینه جلوگیری از دانلود رایگان کتاب عنوان کرد: دانلود کردن از مصادیق تعرض به حقوق مالکیت ادبی و هنری است و در لایحه نظام جامع حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری تدابیری در این زمینه پیش بینی شده است. با تصویب این لایحه ما ابزار قدرتمندی برای جلوگیری از این اتفاقات در فضای مجازی خواهیم داشت.

لادن حیدری نیز در این زمینه اظهار کرد: این موضوع باید توسط پدیدآورنده های آثار تعقیب شود و ما باید انگیزه پیگیری را در آن ها به وجود آوریم. با فراهم شدن شرایط مورد نظر، سازمان های مدیریت جمعی به عنوان نماینده پدیدآورندگان وارد عمل می شوند و پدیدآورنده ها نظاره گر احقاق حقوق خود توسط این سازمان ها خواهند بود.

او همچنین در پاسخ به این سؤال که چرا پس از برگزاری بیش از 100 جلسه هنوز لایحه جامع حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری تصویب نشده است، گفت: برگزاری 100 جلسه نشان از دقت کارشناسان در این زمینه دارد. هدف ما پایه ریزی یک نظام در کشور است که به دلیل تازگی کمی دشوار است و با مقاومت مواجه می شود. ما در حال معادل سازی واژگانی برای به روزرسانی لایحه هستیم و باید تمام جوانب امر را بسنجیم. این لایحه جامع است و 180 ماده در آن به دولت تقدیم شده است که در حال حاضر به 130 ماده رسیده و در بیش از 100 جلسه تعیین شده و یکی از بهترین لوایح در سطح جهانی است.

در بخش دیگری از نشست، حسین نوش آبادی در پاسخ به پرسشی درباره اندیشیدن تمهیداتی برای رفع مشکلات ناشران و مترجمان در صورت پیوستن به کنوانسیون برن و به حداقل رساندن تبعات منفی این الحاق، عنوان کرد: پیوستن به برن مقدمه پیوستن به سازمان تجارت جهانی است و آنجا بسیاری از این مشکلات برطرف می شود. وظیفه ما تهیه پیش نویس پیوستن به کنوانسیون است. این موضوع به مجلس و دولت مربوط است و طبیعتا دغدغه هایی به دنبال دارد، اما ما فعلا موضوع را به تصمیم گیری مسئولان ارشد نظام واگذار کرده ایم.

او همچنین در پاسخ به پرسشی درباره لایحه جامع نظام رسانه یی و اینکه حذف مجازات حبس روزنامه نگاران در آن لایحه پیش بینی شده یا خیر، عنوان کرد: طبق برنامه پنجم توسعه، دولت باید تا پایان سال سوم برنامه، لایحه جامع نظام رسانه یی را به مجلس ارائه می کرد، اما این اتفاق نیفتاده است و در حال حاضر ما در حال تهیه پیش نویس این لایحه هستیم و سعی می کنیم آن را تا پایان سال تهیه و به دولت ارائه کنیم تا مراحل بعدی طی شود.

معاون حقوقی، امور مجلس و استان های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین درباره سؤال مجلس از وزیر ارشاد، گفت: قرار بود در این رابطه سه شنبه کمیسیون تشکیل شود، اما به دلیل تلاقی سفر رییس جمهور به سیستان و بلوچستان با جلسه کمیسیون، فردا امکان حضور وزیر ارشاد در مجلس نیست، بنابراین جلسه به زمان دیگری موکول می شود.

او ادامه داد: موضوعیت سؤالاتی که قرار است مطرح شوند از بین رفته است. این سؤالات بحث هایی است که پیش از این در کمیسیون ها و در دیدار با هیأت رییسه مجلس به آن ها پاسخ داده شده و سؤالاتی است درباره موضوعاتی مانند انتقال جسد دو هنرمند به ایران و دفن آن ها در قطعه هنرمندان، نشر چشمه، برگزاری و لغو جشنواره افق نو، مسائل منطقه یی، پروژه ها و... که موضوعات روز و جدید نیستند، اما در دستور کار بوده اند که بررسی آن ها با سفر رییس جمهور به سیستان فعلا لغو و به زمان دیگری موکول شده است.

نوش آبادی همچنین در پاسخ به سؤالی درباره اقدامات احتمالی وزارت ارشاد در زمینه انتقال جسد ریچارد فرای، ایران شناس آمریکایی، به ایران عنوان کرد: ما مسؤولیتی درباره انتقال اجساد نداریم و متولی این موضوع نیستیم. این بحث هم به ما ارجاع نشده و مسؤولیتی در این رابطه نداریم.

در بخش دیگری از این نشست لادن حیدری درباره چگونگی رسیدگی به مشکلات هنرمندان تجسمی و نویسندگان گفت: متأسفانه پدیدآورندگان آثار در انعقاد قرارداد با ناشران یا خریداران به دقت مسائل حقوقی را رعایت نمی کنند و حتی حداقل های قانون مصوب سال 48 را هم لحاظ نمی کنند. دولت هم نمی تواند در قراردادهای بخش خصوصی دخالت کند. همه چیز در حوزه حقوق مولف به شکایت پدیدآورنده بستگی دارد. اگر پدیدآورنده حتی مطالبه ای از قوه قضاییه نداشته باشد کسی نمی تواند کمکی کند. بنابراین پیگیری حق بر عهده پدیدآورنده اثر است و رسیدگی به شکایات بر عهده قوه قضاییه. ما نیز صرفا از پدیدآورنده ها حمایت می کنیم و به فرهنگ سازی در این زمینه می پردازیم.

او همچنین در پاسخ به سؤالی درباره این که آیا این امکان برای ایران وجود دارد که مانند چین با تحمیل تبصره هایی به کنوانسیون برن به آن ملحق شود، گفت: معاهدات و کنوانسیون بین المللی موادی دارند که قابلیت حق شرط در آن ها گنجانده شده و برای کشورها حق رزروها و شروطی وجود دارد، مسلما ما درباره ایران نیز این موضوع را در دستور کار داریم. ما در حال حاضر مفاد لایحه را بررسی کرده ایم و در حال بررسی شروط احتمالی ایران بر کنوانسیون هستیم، اما موادی هم هستند که قابلیت شرط پذیری ندارند، بنابر این ما بنا به مصلحت و شرایط کشور به پیوستن به کنوانسیون ها فکر می کنیم.

حیدری همچنین درباره جزییات سفر هیأت ایرانی به ژنو گفت: ژنو محل استقرار سازمان جهانی مالکیت معنوی است و جلسات آن جلسات دوره یی و از پیش تعیین شده است. برای شرکت در این جلسات هیأتی از ایران با حضور دستگاه های متولی و کارشناسان در اجلاس پیشِ رو شرکت می کنند.

او همچنین درباره مسؤولیت نهادهایی مانند سازمان صداوسیما در زمینه کپی رایت عنوان کرد: اجرای حقوق مالکیت فکری بر عهده همه دستگاه ها و همه مردم است.