اوباما به موفقیت در پرونده هسته‌ای ایران نیازمند است

دیپلماسی ایرانی: در حالی که به گفته نمایندگان 1+5 و ایران پیشرفت های قابل قبول و ملموسی در مذاکرات هسته ای ایران به وجود آمده است و دو طرف به سمتی می روند که به زودی پیش نویس توافق نهایی را تهیه کرده و به توافق جامع و کامل در این زمینه برسند و هم زمان تحریم های اعمال شده علیه ایران لغو شوند، روند مذاکرات فلسطین و اسرائیل، دومین پرونده مهم دستگاه دیپلماسی امریکا راه به جایی نبرده است و به سمتی می رود که متحمل شکستی سنگین و تاریخی شود. این مساله سبب شده است تا بسیاری از تحلیلگران در کارنامه دستگاه دیپلماسی امریکا یک موفقیت بزرگ و یک شکست بزرگ بگنجانند.

روزنامه لبنانی النهار در یادداشتی به قلم سمیح صعب، روزنامه نگار لبنانی به این موضوع پرداخته است و می نویسد: کاملا روشن و مبرهن است که حل منازعات فلسطینی – اسرائیلی و رسیدن به توافق بر سر برنامه هسته ای ایران دو قضیه مهم در دستگاه سیاست خارجی ایالات متحده امریکا محسوب می شوند و از اولویت های نخست باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا در مسائل خاورمیانه هستند. در قضیه اول که چالشی جدی به دلیل مواضع اسرائیل به وجود آمده است. آن طور که جان کری، وزیر امور خارجه امریکا سه روز پیش در میان نمایندگان مجلس سنا گزارش داد، تلاویو در حل منازعات فلسطین و اسرائیل سنگ اندازی می کند و تمایلی به حل آن ندارد. اما در مورد قضیه دوم یعنی مذاکرات قدرت های بزرگ با ایران بر سر پرونده هسته ای اش فضایی آکنده از خوش بینی حاکم است. به ویژه بعد از نشست اخیر مذاکرات در وین که میان ایران با مجموعه 1+5 برگزار شد و همه از آن با خوش بینی خارج شدند و از امکان رسیدن به توافق دائم با ایران بر سر برنامه هسته ای اش در موعد مقرر یعنی در ژوئن آینده سخن گفتند.

روزنامه نگار روزنامه النهار در ادامه می نویسد: از نگاه بسیاری از مسئولان امریکایی تحریم هایی که امریکا و اروپا و سازمان ملل متحد بر ایران تحمیل کردند باعث شد تا تهران قانع شود که رسیدن به راه حل بر سر برنامه هسته ای اش گریزناپذیر است در حالی که ایرانی ها می گویند که مذاکرات نیازی دو جانبه بوده و به مصلحت ایران است که با غرب به توافقی برسد تا بتواند به حق خود در غنی سازی اورانیوم برسد و دیگر هیچ کشوری نتواند آن را به دلیل برنامه هسته ای اش که اهداف صلح آمیز دارد به چالش بکشد.

سمیح صعب سپس می نویسد: صرف نظر از عواملی که باعث می شود برنامه ایران به خوبی پیش برود و به سمت عقد قراردادی تاریخی که تضمین کننده مصالح همه طرف ها باشد، برسد، همه شواهد حاکی از آن است که در نهایت دو طرف با یکدیگر این قرارداد مهم و تاریخی را امضا می کنند. از آن سو چنین عواملی وجود ندارند که بتوانند به مذاکرات بیست ساله فلسطینیان و اسرائیلی ها که در تمام این مدت امریکا میزبان آن بوده است، پایان دهد. امریکا همچنان از رسیدن به هدف تشکیل "دو کشور" ناتوان است. و این هم چندان نکته غریبی نیست، قبل از اوباما، اسلاف او از جورج بوش پسر گرفته تا بیل کلینتون و جورج بوش پدر نیز نتوانسته بودند در این زمینه به توافقی برسند. بلکه بر عکس نکته غریب این خواهد بود که اوباما بتواند اسرائیل را وادار کند که کشور دومی در وسط دریای مدیترانه و نهر اردن تشکیل شود. به عبارت دیگر شکستی که در دوران نخست ریاست جمهوری اش هیلاری کلینتون خورد امروز و در دوم ریاست جمهوری او جان کری می خورد. علت آنها را هم تنها نباید در اسرائیل جستجو کرد، ایالات متحده و به ویژه کاخ سفید نیز در این شکست مقصر هستند، آنها فشار لازم و حقیقی به تلاویو برای تشکیل کشور مستقل فلسطینی نمی آورند و از آن نمی خواهند که امتیازهای مطلوب بدهد و از خواسته هایش کوتاه بیاید. تنها یک بار جورج بوش پدر وام های امریکا به اسرائیل را تعلیق کرد که باعث شد اسحاق شمیر در سال 1991 مجبور شود که در کنفرانس صلح مادرید شرکت کند.

وی در پایان یادداشت خود را این گونه به پایان می رساند: این بار هم کاخ سفید برای چندین بار متوالی مورد ملامت فلسطینیان به دلیل آن که نتوانسته اند شکافی در روند مذاکرات ایجاد کند و آنها را به حقوقشان برساند، قرار گرفته است. فلسطینیان امروزه امریکا را ملامت می کنند که حتی حاضر نیست اتهامی را متوجه اسرائیل کند و از لابی یهودی های داخلی خود به سود آنها استفاده کند. در چنین چارچوبی و با وجود تعامل این چنینی اسرائیل نمی توان هیچ راه حلی را برای حل منازعات فلسطین و اسرائیل تصور کرد.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11