ظریف:توافق کرده‌ایم طرفین یکدیگر را متعجب نکنند

محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه با بیان اینکه در بعضی موارد تفاهم و در بعضی موارد ممکن است دیدگاهها متفاوت باشد، گفت: نمی پذیریم کسی برای ما نسخه بپیچد و هیچ کس این امکان را نداشته و نخواهد داشت که به ما موضوعی را تحمیل کند.

به گزارش خبرنگاران اعزامی ایرنا به وین، رییس هیات مذاکره کننده هسته ای جمهوری اسلامی ایران روز پنجشنبه در نشست خبری با حضور خبرنگاران رسانه های داخلی درباره فضای سه روز مذاکرات وین افزود: طبق برنامه اقدام مشترک ژنو توافق کردیم با هدف ادامه برنامه صلح آمیز هسته ای ایران و ایجاد اطمینان از ماهیت صلح آمیز آن، مذاکرات را ادامه دهیم. مرحله اول که یک مرحله موقتی است الان اجرایی می شود و طرفین تعهداتشان را با روش های پیش بینی شده در برنامه اقدام مشترک و بعد در تفاهم هایی که انجام شد، در حال انجام هستند.

وزیر امور خارجه افزود: بر همان مبنا قرار بود از این جلسه وارد برنامه و گفتگوهای نهایی شویم که طبق برنامه حداکثر ظرف یکسال تقریبا اول بهمن 93 از تاریخ اجرایی شدن مرحله اول، می تواند مذاکرات ادامه داشته باشد و توافق نهایی و به اجرا گذاشته شود.

وی تصریح کرد: قصد ما این است که در کوتاهترین فرصت به نتیجه برسیم و این کوتاهترین فرصت طبق توافق شش ماه اول است که تا پایان تیرماه به پایان می رسد .

ظریف اظهار داشت: برای اینکه کار را بر اساس مبنای صحیحی شروع کنیم، طرفین دیدگاههای خودشان را درباره موضوعاتی که باید مطرح شود، بیان کردند .

رییس هیات مذاکره کننده هسته ای ایران افزود: قبل از این کار، بنده و خانم اشتون چارچوب ها و اصولی که باید مورد توافق بگیرد در جلسه اصلی روز سه شنبه صبح مطرح کردیم و بعد دوستان ما در جلساتی که در سطح معاونین و مدیران سیاسی ایران و 1+5 برگزار شد، هم در جلسات دو جانبه در حاشیه نشست و هم در جلسات رسمی هشت جانبه، بحث ها را ادامه دادند.

وی اضافه کرد: دوستان در این جلسات بحث کردند که چه موضوعاتی می تواند و چه موضوعاتی نمی تواند در دستور کار مذاکرات باشد . تبادل نظرهایی در این زمینه ها صورت گرفت. دیدگاهها مطرح شد. در بعضی موارد تفاهم هست و در بعضی موارد دیدگاهها ممکن است تفاوت هایی داشته باشند اما توافق کردیم که با حوزه هایی که بیشتر روی آن تفاهم است کار ادامه پیدا کند .

**درباره هیچ موضوعی جز هسته ای در مذاکرات بحث نمی شود

ظریف با بیان اینکه ما دیدگاههایمان کاملا مشخص است، تصریح کرد: دیدگاه عمومی هم البته این است که تنها موضوعی که در این مذاکرات بحث می شود، موضوع هسته ای است .

وزیر امور خارجه تاکید کرد: هیچ موضوعی جز موضوع هسته ای در این مذاکرات بحث نمی شود و همه روی این تفاهم داریم و چارچوب بحث را هم برنامه اقدام مشترک ژنو مشخص کرده و بر این اساس گفت و گو خواهیم کرد.

** برای چند دور آینده مذاکرات توافق کردیم / نشست کارشناسی در وین/ دور بعدی مذاکرات 17 تا 19 مارس

وی اظهار داشت: قرار شد برای چند دور آینده مذاکرات برنامه ریزی کنیم که فعلا تاریخ جلسات سطح سیاسی تا آخر اردیبهشت و خرداد را توافق کردیم . قرار شده است که یکماه پایانی، برنامه هایمان را خالی بگذاریم که به میزان نیاز جلسه برگزار شود؛ تقریبا تا خرداد چندین جلسه سطح سیاسی و کارشناسی را تفاهم کردیم برگزار کنیم.

ظریف گفت: اولین جلسه، جلسه ای است که در حاشیه نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی در وین بین کارشناسان انجام می شود و تفاهم کردیم که موضوعاتی در آن جلسه بحث شود و بعد هم جلسه دوم در سطح سیاسی هست که از 17 تا 19 مارس (26 تا 29 اسفند) در خدمت دوستان در وین خواهیم بود.

** راه دشواری است / طرف مقابل بی اعتمادی مردم ایران را تشدید نکند

وزیر امور خارجه در ادامه نشست خبری خود با خبرنگاران رسانه های داخلی گفت: به هر حال راه دشواری است. تاکید کردیم در گفت و گوهای اول و نهایی که همه طرف ها باید مراقبت و در اقدامات و اظهارات کاری انجام ندهند که بی اعتمادی مردم ایران را تشدید کنند و باید از این فرصت بی نظیر و تاریخی که مردم ایران با حضور یکپارچه شان در انتخابات و راهپیمایی 22 بهمن فراهم کردند، برای جلب اعتماد مردم ایران استفاده کنند.

ظریف افزود: از تکرار اظهاراتی که نه فایده ای برای خودشان دارد و ممکن است برخی گروههای فشار را راضی کند، خودداری کنند .

***فضای مذاکرات بسیار جدی بود

رییس هیات مذاکره کننده هسته ای ایران اظهار داشت: فضای مذاکرات بسیار جدی بود اما مجموعا همه کسانی که در مذاکرات حضور داشتند، معتقدند برای اولین جلسه ، شاید قدری هم مثبت تر از آن بود که پیش بینی می شد .

ظریف تاکید کرد: نکته ای که همواره بر آن تاکید داشته ایم این است که نمی پذیریم کسی برای ما نسخه بپیچد. کاملا مشهود بود که این نیاز و پیش نیاز موفقیت در مذاکرات توسط سایر طرف ها لااقل زمانی که دور میز مذاکره با جمهوری اسلامی ایران نشسته اند، مراعات می شود. امیدواریم وقتی هم که به پایتخت هایشان برمی گردند کماکان این روشی را که در دور میز مذاکره داشته اند، ادامه دهند .

*** اطمینان می دهم جز با زبان احترام و تکریم با مذاکره کنندگان صحبت کند

وزیر امور خارجه خطاب به خبرنگاران گفت: من به شما اطمینان می دهم که در زمان مذاکره هیچ کس این امکان را نداشته و انشاء الله در آینده هم نخواهد داشت که با نمایندگان شما و مذاکره کنندگان ایرانی جز با زبان احترام و تکریم صحبت کند .

ظریف اظهار داشت: هیچ کس این امکان را نداشته و نخواهد داشت که به ما موضوعی را تحمیل کند و در همه بحث هایی که شده حتی در حوزه هایی که بحثش دشوارتر بوده، ما مواضع خود را با صراحت بیان کردیم و احساس شد که مجموعا تلاش می شود که با دید انتخاب های متفاوت و نه دید جزمی و تاکید بر فقط یک راه، از طرف مقابل با موضوع برخورد شود.

وی افزود: البته ما هنوز در ابتدای راه هستیم، فعلا مشغول بحث درباره چارچوب های مذاکره هستیم و نیاز هست که به جزییات بپردازیم که جزییات در بعضی موارد بسیار فنی خواهد بود و موضوعات ریز حقوقی مطرح خواهد بود و حتما راه پر فراز و نشیبی پیش رو داریم .

وزیر امور خارجه گفت: در این راه بیش از هر چیز به یکدلی، همراهی و حمایت همه اقشار مردم و نخبگان جامعه نیازمندیم و حتی بیش از آن به دعای خیر.

ظریف در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه با توجه به اینکه در برخی حوزه ها تفاهم وجود ندارد، چگونه چارچوب را تعیین کرده اید؟ اظهار داشت: چارچوب ما آنچیزی است که در برنامه اقدام مشترک ژنو آمده است و این را همه توافق کرده اند؛ این نکته را نیز توافق کرده ایم که تنها موضوعات مربوط به برنامه هسته ای ایران هست که قابل مذاکره است .

وی افزود: اگر قرار بود الان راجع همه جزییات به توافق برسیم مذاکره تمام می شد.نیاز است راجع جزییات بیشتر بحث کنیم.

وی درباره اینکه موضوعاتی که تفاهم درمورد آن وجود ندارد، چیست؟ گفت: اجازه دهید این موضوعات را صریح گفته ایم و کماکان هم تکرار می کنیم که راجع هیچ چیز جز برنامه هسته ای ایران و اطمینان از اینکه این برنامه همواره صلح آمیز خواهد بود، بحث دیگری نداریم .

ظریف اظهار داشت: بحث ما متمرکز بر روی برنامه هسته ای است و تمام اسنادی هم که مورد توجه ما در این مذاکرات است، صرفا روی موضوع هسته ای متمرکز است. موضوع دیگری را در برنمی گیرد.

وزیر امور خارجه تاکید کرد: مسایل دفاعی ما خارج از مذاکرات است، توانمندی های علمی ما هم خارج از این مذاکرات است. از نظر ما این موضوعات صریح است اما از نظر سایر مذاکره کنندگان ممکن است دیدگاههایی باشد اما همه قبول دارند که موضوع مذاکره توانمندی دفاعی ایران نیست.

وی افزود: این موضع مشترک بوده و ممکن است در تعاریف اختلافاتی داشته باشیم وحتما هم اختلافات وجود دارد چون ما داریم وارد روند مذاکراتی می شویم . مجموعه دیدگاهها مشخص است که موضوع مذاکره بحث توانمندی های هسته ای ایران است و اینکه این توانمندی ها همیشه باید صلح آمیز باقی بماند.

** سایتی را تعطیل نخواهیم کرد

به گزارش خبرنگار اعزامی ایرنا به وین، ظریف در پاسخ به سوال خبرنگار دیگری درباره برخی موضوعات مطرح شده مانند بسته شدن برخی سایت های هسته ای گفت: در این جلسه چنین چیزی مطرح نشده و ما هم رسما اعلام کرده ایم برنامه ما ادامه خواهد داشت؛ سایتی را تعطیل نمی کنیم و این را رسما هم گفته ایم .

وزیر امور خارجه اظهار داشت: گفته ایم که هیچ کس هم نباید یک نسخه بپیچید. اصلا مشکل همیشه این بوده که کسی فکر کند می تواند برای مردم ایران راه حل تعیین کند. ما هیچ چیزی برای پنهان کردن نداریم . برنامه هسته ای ما کاملا صلح آمیز است اما نحوه اطمینان از صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ما، از طریق بستن سایت میسر نیست.

وی افزود: دنیا در صورتی درباره برنامه هسته ای ایران می تواند مطمئن باشد که بصورت علنی، شفاف و با نظارت های طبق مقررات بین المللی باشد. واقعیت این است که این همه ساز و کار بین المللی ایجاد شده برای نظارت به همین دلیل است که مطمئن شوند، برنامه کشورها صلح آمیز است و ما هم از این روشها استفاده می کنیم. تعطیلی هیچ سایتی در کار نیست؛ موضوع اطمینان از این است برنامه هایی که هست با شرایطی که مورد توافق قرار می گیرد و با چارچوب های توافق ژنو بصورت صرفا صلح آمیز پیش رود.

*** توافق کرده ایم طرفین در میان راه یکدیگر را متعجب نکنند

ظریف در پاسخ به سوال خبرنگار دیگری مبنی بر اینکه آیا امکان طرح موضوعات دیگری در آینده وجود دارد و چارچوب تعیین شده بصورت non paper خواهد بود؟ گفت: فعلا چیزی مکتوب نشده است چه بصورت paper و چه بصورت non paper .

وی توضیح داد: non paper وقتی است که چیزی مکتوب شود ولی رسمیت نداشته باشد. non paper مطلب مکتوب غیررسمی است . ما نه مطلب مکتوب رسمی داریم و نه مطلب مکتوب غیر رسمی اما موضوعات را طرفین در جلسات روز سه شنبه و چهارشنبه در سطح دکتر عراقچی و دکتر تخت روانچی و مدیران سیاسی طرف مقابل، در آن جلسه موضوعات مطرح شده و توافق کرده ایم که طرفین در میان راه، یکدیگر را «متعجب» نکنند با حرف های جدید.

وی اظهارداشت: اقداماتی که در طول دو ماه گذشته مشاهده کردیم بویژه از سوی دولت آمریکا کمکی به اعتماد نکرده و چه بسا اعتماد را بیشتر هم خدشه دار کرده است . این موضوع در همه سطوح برخورد و تعامل به این نکته تاکید کرده و امیدواریم رسیدن به یک راه حل بیش از کسب و جلب حمایت برخی گروههای فشار مورد نظر طرف مقابل ما باشد.

** درباره بحث همکاری های هسته ای در سطح فنی صحبت کردیم

ظریف در پاسخ به سوالی مبنی بر محدود شدن برنامه هسته ای گفت: اگر همه موارد بحث شده بود که مذاکرات را تمام کرده بودیم . راجع موضوعات بحث شد هنوز وارد جزئیات نشده ایم . روش های مختلفی وجود دارد که اطمینان حاصل شود از صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران؛ فقط یک روش وجود ندارد و قرار است همه این روشها را بررسی کنیم که از جلسه آینده در سطح کارشناسی بررسی می شود .

وی گفت: از جلسه آینده قرار است روی بحث تحریم ها و هسته ای تمرکز کنیم ضمن اینکه بحث دیگری بر اساس برنامه اقدام مشترک ژنو، بحث همکاری های هسته ای هم هست که البته از همین جلسه در بحث همکاری های هسته ای یک جلسه تکنیکی داشتیم که بسیار مقدماتی بود.

** موضوعات حتما زمان بندی خواهد داشت

وزیر امور خارجه در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا مبنی بر اینکه آیا تعداد موضوعات و اهم آن مشخص شده است؟ گفت: در موضوعات هسته ای موضوعاتی چون غنی سازی، حوزه های غنی سازی و راکتور اراک مطرح است و در حوزه تحریم ها تحریم های دو جانبه و شورای امنیت است و در حوزه همکاری هسته ای بر اساس برنامه اقدام مشترک، همکاری در زمینه ساخت راکتور هسته ای و همکاری های تحقیقاتی هسته ای مطرح است.

ظریف در پاسخ به این سوال که کدام موضوع مهمتر است؟ افزود: موضوعات را همزمان بررسی می کنیم و بعد در در مرحله نهایی، این موضوعات حتما زمان بندی خواهد داشت. یعنی در زمان های مختلف اجرا خواهد شد اما در قالب یک مجموعه .

رییس هیات مذاکره کننده ایران در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار اعزامی ایرنا به وین،مبنی بر اینکه آیا به طرف مقابل درباره افزوده شدن نام افراد و شرکت ها به فهرست تحریم های قبلی اخطاری داده و اتمام حجت شده است؟ گفت: ما روی یک رشته موضوعات در برنامه اقدام تفاهم کرده ایم و روی موضوعاتی تفاهم نکرده ایم .

ظریف اظهار داشت: معتقدیم اقداماتی که توسط آمریکا صورت گرفته است، فضای مذاکرات را تحت تاثیر منفی قرار داده و به بی اعتمادی دامن زده است به جای اینکه اعتماد آفرین باشد.

وی تاکید کرد: برنامه هسته ای ما ادامه دارد و غنی سازی می کنیم و موضوعاتی در برنامه اقدام مشترک به آن اشاره شده است که برای مرحله اول روی آن توافقی صورت نگرفته است .

وی تصریح کرد: آمریکایی ها باید این واقعیت را بپذیرند که تحریم ها هم غیرقانونی است و هم ناکارآمد و هیچ تاثیری بر اراده مردم ایران نداشته است اما برخی موضوعات است که به آن در مرحله اول نپرداخته ایم.

*** ما به دنبال سلاح هسته ای نیستیم

ظریف در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار ایرنا مبنی بر اینکه با توجه به اینکه بر اساس توافق ژنو به قطعنامه های شورای امنیت پرداخته خواهد شد، آیا به قطعنامه 1929 که درباره کلاهک های هسته ای است با توجه به اینکه برنامه دفاعی خود را قابل مذاکره نمی دانیم، خواهیم پرداخت یا خیر؟ گفت: آنچه که مهم است این است که برنامه دفاعی ما موضوع هیچ گونه مذاکره ای نیست .

وی توضیح داد: ما از این بحث قرار است به این نتیجه برسیم که ایران دنبال سلاح هسته ای نیست . ما که البته به این نتیجه رسیده ایم، فتوای مقام معظم رهبری را داریم و دیدگاه استراتژیک کشور را داریم که سلاح هسته ای را در جهت منافع استراتژیک خود نمی دانیم و آن را مخل امنیت خود می دانیم و این دیدگاه بارها توسط مسوولان مختلف کشور بیان شده است . لذا به قول علما سالبه به انتفاع موضوع است .

ظریف اظهار داشت: ما دنبال سلاح هسته ای نیستیم که کلاهک هسته ای داشته باشیم .

وزیر امور خارجه در پاسخ به سوال دیگری خبرنگار اعزامی ایرنا به وی درباره پیشنهاد کاترین اشتون برای تشکیل کارگروهها گفت: جلسات فنی که خواهیم داشت، شکلی از کارگروهها است اما برای اینکه بتوانیم همزمان چندین کارگروه را تشکیل دهیم تا اجازه دهیم ببینیم در آینده بحث چگونه پیش می رود.

وزیر خارجه کشورمان درباره اراده طرف مقابل برای رسیدن به راه حل جامع تاکید کرد: پشت میز مذاکره همه با نمایندگان ایران با عزت و احترام صحبت می کنند و ندیدم در سطح بنده و دوستانم کسی با تحکم صحبت کند.درفضا و لحن مذاکرات احترام متقابل درباره نمایندگان ایران وجود دارد اما در فضای بیرونی چنین چیزی نمی بینیم و امیدواریم این فضا در بیرون مذاکرات باشد تا کار را بهتر پیش ببریم.

وی گفت: من ندیدم به غیر از مطالبی که برخی گروه ها در طرف مقابل می گویند کما این که برخی هم در داخل کشور خودمان می گویند اما ما که نباید به این مطالب واکنش نشان دهیم و این اقدامات برای اعمال فشار است .

*** دلیلی نمی شود هر لاطائلاتی را منتشر کنیم

وزیر خارجه در ادامه با انتقاد از برخی اخبار که در سایت های داخلی بدون اشاره به منبع موثق منتشر می شود، گفت: متاسفانه برخی دوستان حرف های نامربوطی را می زنند که هیچ منبع موثق و جدی ندارد، اما به طور جدی در سایت های داخلی منتشر می شود.

ظریف با ذکر نکردن اخبار مورد اشاره با بیان این که به اشاعه کذب و حرف مفت معتقد نیستم، گفت: چیزهایی وجود خارجی ندارد و یا ترجمه غلط منتشر می کنند و گاهی حرف های نامربوط به تیتر یک تبدیل می شود . در آمریکا وقتی می خواهد سیاست سازی شود همه گروه های فشار و کنش گران غیر دولتی که بسیاری از آنها از منابع صهیونیستی تعذیه می شوند شروع به صحبت می کنند اما در آمریکا 99 درصد مردم به این مطالب اهمیت نمی دهند اما در ایران به خوبی منتشر می شود.

وی به خاطره ای از یک سوال خبرنگاری در قم اشاره کرد و گفت : در سفری که به قم رفته بودم برای دیدار با مراجع یک خبرنگار از من پرسید که نظرتان درباره حضور نمایندگان رژیم صهیونیستی در مذاکرات چیست؟ و من صراحتا گفتم که آنها هیچ جایگاهی در مذاکرات ندارند و بعد در سایت ها دنبال منبع این خبر گشتم اما متاسفانه مشاهده کردم جز یک سایت داخلی به نقل از یک سایت نامربوط عبری این خبر را منتشر کرده و بعد پاسخ من بر روی سایت های انگلیسی قرار گرفت و متاسفانه این مساله باعث شد پاسخ من در دنیا مطرح شود تا برای رژیم صهیونیستی در مذاکرات جایی پیدا شود. این دلیل نمی شود هر لاطائلات را که مطرح می شود، ما منتشر کنیم.

وی به خاطره ای از یک سوال خبرنگاری در قم اشاره کرد و گفت : در سفری که به قم رفته بودم برای دیدار با مراجع یک خبرنگار از من پرسید که نظرتان درباره حضور نمایندگان رژیم صهیونیستی در مذاکرات چیست؟ و من صراحتا گفتم که آنها هیچ جایگاهی در مذاکرات ندارند و بعد در سایت ها دنبال منبع این خبر گشتم اما متاسفانه مشاهده کردم جز یک سایت داخلی به نقل از یک سایت نامربوط عبری این خبر را منتشر کرده و بعد پاسخ من بر روی سایت های انگلیسی قرار گرفت و متاسفانه این مساله باعث شد پاسخ من در دنیا مطرح شود تا برای رژیم صهیونیستی در مذاکرات جایی پیدا شود. این دلیل نمی شود هر اطلاعلاتی که مطرح می شود را ما منتشر کنیم.

وی گفت: پیشرفت ما در این مذاکرات همان قدری بود که توقع داشتیم و درباره روش های رسیدن به راه حل هم تفاهم هایی صورت گرفته است و ان شاءلله به نتیجه خواهیم رسید.

ظریف درباره نشست های کارشناسی ایران و 1+5 و حضور کارشناسان فنی و هسته ای و بانکی در این نشست ها گفت: کارشناسان سازمان انرژی اتمی در نشست ها هستند و وقتی بحث ها به مساله تحریم ها بکشد طبیعی است کارشناسان بانکی هم حضور پیدا می کنند.

وزیر امور خارجه کشورمان درباره سفر کاترین اشتون گفت که در آینده نزدیک و قبل از جلسه بعدی مذاکرات ایران و 1+5 به ایران می آیند.

وی درباره اظهارات اخیر مقام معظم رهبری و تاثیر آن در مذاکرات گفت که این اظهارات تاثیر بسزایی بر مذاکرات دارد و پیام رهبر دیدگاه مردم ایران را بیان داشت که درباره رویکرد غرب مشکوک هستند اما در عین حال بر این مساله تاکید می کنند که ایران نسبت به اجرای توافقات متعهد است.

همزمان با نشست خبری وزیر خارجه کشورمان وندی شرمن، معاون وزیر خارجه آمریکا نیز در جمع خبرنگاران کشورش و نیز خبرنگاران خارجی حاضر در محل به سوالات آنها پاسخ داد.

ظریف در ابتدای سخنانش از خبرنگارانی که مذاکرات ایران و 1+5 را پوشش خبری دادند به رغم آنکه محل مذاکرات در دسترس آنها نبود، قدردانی کرد و به آنها خسته نباشید گفت.