همه آنچه در وین گذشت

در سوم آذر ۱۳۹۲ (برابر با ۲۴ نوامبر ۲۰۱۳) میان جمهوری اسلامی ایران و گروه ۱+۵ توافق موقت ژنو امضا شد؛ توافق ژنو به نام «برنامه اقدام مشترک»، برنامه ای شش ماهه و قابل تمدید پیرامون برنامه هسته ای ایران است که بنا بر آن دو طرف برای «رسیدن به یک راه حل جامع بلندمدت و مورد توافق طرفین» و با هدف «تضمین نمودن صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران» امضا شد. در این توافق، دو طرف « داوطلبانه» متعهد می شوند تا کارهای متقابلی را به عنوان گام نخست یک راه حل جامع انجام دهند.

به گزارش «تابناک»، بنا بر این توافق، ایران برنامه هسته ای خود و غنی سازی اورانیوم را با متوقف کردن تولید اورانیوم ۲۰ درصد ادامه خواهد داد و نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی را بر تأسیسات خود تسهیل خواهد کرد. در عوض، طرف مقابل بخشی از تحریم های وضع شده علیه ایران را تعلیق و از وضع تحریم های جدید اعم از بین المللی، چندجانبه و یک جانبه خودداری می کند . سرانجام این توافق پس از کش و قوس های فراوان در سی ام دی ماه سال جاری به مرحله اجرا درآمد. پس از اجرای گام نخست، زمزمه های آغاز مذاکرات گام نهایی و توافق نهایی که از همان ابتدا به اذعان همه طرف های مذاکراتی بسیار سخت تر و طولانی تر از مرحله اولیه خواهد بود، آغاز شد.

بنا بر این گزارش، نخست شایعاتی مبنی بر اینکه مرحله اولیه مذاکرات گام نهایی در نیویورک در مقر سازمان ملل برگزار شود، زیاد شد؛ اما سرانجام دو طرف اعلام کردند که دور نخست مذاکرات جمهوری اسلامی ایران و گروه ۱+ ۵ در مقر اروپایی سازمان ملل متحد در شهر وین اتریش با حضور محمدجواد ظریف و کا ترین اشتون خواهد بود. این مذاکرات سه روز طول کشید و سرانجام امروز پنجشنبه صبح، ساعت ۹ صبح به وقت وین به پایان رسید. هدف از این دور مذاکرات، تعیین دستور کار مذاکرات آتی و چهارچوب بندی آن در گام نهایی برای رسیدن به توافق نهایی بود، تا همه موضوعات جمع بندی و احصا شده و در دستور کار مذاکرات جامع قرار گیرد.
 

روز نخست:

مذاکرات از غروب دوشنبه با شام کاری با خانم اشتون شروع و از روز سه شنبه صبح رسماً آغاز شد. در واقع روز سه شنبه، تلاش برای مذاکره با هدف دستیابی به راهکاری جامع درباره برنامه هسته ای ایران به طور جدی با دیدار های جداگانه مذاکره کنندگان ایرانی با مقامات هیأت آمریکایی و دیگر قدرت های جهانی آغاز شد.

روز سه شنبه، عباس عراقچی، مذاکره کننده ارشد تیم ایران در وین در این باره گفت: «تیم ایران آماده مذاکرات پیچیده و طولانی مدت است؛ اما ایران با برچیدن تأسیسات هسته ای خود موافقت نخواهد کرد.

وی به خبرنگاران گفت: مذاکرات به خوبی آغاز شد، ولی برای ما «آنچه برچیدن تأسیات و برنامه هسته ای ایران اعلام شده، در دستور کار نیست ».

این در حالی است که برخی از مقامات آمریکایی پیرامون این دور مذاکرات اعلام کرده بودند، که برچیدن تعدادی از تأسیسات مهم و حساس تأسیسات هسته ای ایران که با غنی سازی اورانیوم در ارتباط هستند بخشی از توافق نهایی با ایران است.

اخبار ضد و نقیضی در روز نخست مذاکرات هسته ای وین منتشر شد که بیانگر آن بود ایران به همراه ۱+ ۵ در حال آماده سازی دستور کار و برنامه های خود با هدف تلاش برای حل تمامی جنبه های نظامی، اقتصادی، سیاسی و فنی برنامه هسته ای ایران تا پیش از ماه ژولای هستند.

برای دستیابی به این توافق، عراقچی و رئیس هیأت مذاکره کننده آمریکا در وین، وندی شرمن هشتاد دقیقه با یکدیگر به مذاکره پرداختند. سپس طرفین یک جلسه عمومی طولانی پیش از اختتام روز نخست مذاکرات برگزار کردند. یک مقام ارشد آمریکایی اما اعلام کرد که تلاش برای دستیابی به توافق بسیار مهم است که زود تر به نتیجه برسد تا اینکه طولانی شود و این موضوع در ماه جولای روشن می شود. مقامات آمریکایی نتوانستند اعلام کنند آیا شرمن درباره مسائل موشکی با عراقچی صحبت کرد یا خیر!

در روز نخست مذاکرات دو جانبه دنبال شد. البته دیدار دو جانبه ایران و روسیه صبح سه شنبه پیش از آغاز مذاکرات صورت گرفته بود.

روز دوم:

روز دوم مذاکرات ایران و گروه ۱+ ۵ در سطح معاونان وزرای خارجه هفت کشور صبح چهارشنبه به وقت محلی و به ریاست سید عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران و هلگا اشمید معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برگزار شد که پیش از آن، نشست چهار جانبه نماینده ایران با نمایندگان آلمان، انگلیس و فرانسه برگزار شد.

منابع آگاه دو دور مذاکرات ایران و ۱+ ۵ را در مجموع «خوب» و دور دوم مذاکرات را سخت و فشرده توصیف و اعلام کردند که طرفین در این نشست با جدیت نقطه نظر و دیدگاه های خود را مطرح کردند.

در این دور هر کشوری مواضع و دیدگاه های خود را مطرح کرد؛ اما طرف مقابل به خوبی می داند برای رسیدن به دستور کار مشخص باید از مواضع غیرمنطقی و غیراصولی خود دست بکشد.

همچنین عراقچی و وندی شرمن نمایندگان ایران و ایالات متحده آمریکا دو جانبه مذاکره کردند که هیأت آمریکایی این نشست دو جانبه را «مفید» ارزیابی کرد. پس از آن دور دوم مذاکرات ایران و ۱+ ۵ به ریاست عراقچی و اشمید و با حضور معاونان وزرای خارجه ۱+ ۵ برگزار شد که این نشست حدود دو ساعت طول کشید.

نشست دوجانبه محمد جواد ظریف و کا ترین اشتون بعدازظهر روز چهارشنبه آغاز و بیش از یک ساعت به طول انجامید. همچنین ظریف برای بار سوم با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ساعت ۱۰ شب به وقت وین (سی دقیقه بامداد به وقت تهران) با یکدیگر دیدار کردند.

روز سوم:

در نهایت پس از سه روز اولین دور مذاکرات جامع بین ایران و شش کشور پس از چهارمین و آخرین مرحله دیدار محمدجواد ظریف با کا ترین اشتون به پایان رسید. ظریف در گزارش فیس بوکی خود اعلام کرد: «تا خرداد ماه چندین جلسه در سطح خانم اشتون و بنده با فواصل حدود ۴ هفته یک بار و در میان این جلسات، نشست های کاری پیرامون موضوعات مختلف دستور کار در سطح کار شناسان برجسته دو طرف تشکیل شود ».

همچنین اعلام شده است که دور بعدی مذاکرات ۲۶ تا ۲۹ اسفند باز هم در وین برگزار خواهد شد. پس از پایان این نشست دو طرف در کنفرانس خبری مشترک کوتاهی شرکت و اعلام کردند که در این دور از مذاکرات شروع خوبی داشتند.

کا ترین اشتون: شروع خوبی داشتیم

رئیس هیأت مذاکره کننده ۱+ ۵ گفت: خیلی کار برای انجام داریم و آسان نخواهد بود. شروع خوبی داشتیم و باید کارهای تکنیکی را انجام دهیم. وی افزود: کار شناسان فنی در اوایل مارس با هم دیدار خواهند کرد و من و آقای ظریف هم در روز هفدهم مارس (۲۶ اسفند) دیدار خواهیم کرد.

محمد جواد ظریف: کارهای فنی را آ؛از کردیم

وزیر امور خارجه کشورمان و رئیس هیأت مذاکره کننده ایران نیز در این کنفرانس خبری مشترک گفت: در این سه روز بر دستور کار بررسی ها را انجام دادیم. کار بسیار زیادی در مقابل ما وجود دارد و کار دشوار است، اما هر دو طرف احساس می کنیم شروع خوبی برای این کار دشوار داشتیم.

وی در نشست خبری مشترک با اشتون ادامه داد: علاوه بر بحث هایی که در سطح سیاسی داشتیم، کار فنی را هم شروع کردیم. وی افزود: روی یک چهارچوب زمانی توافق کردیم تا در چهار ماه آینده بحث های مقدماتی را انجام دهیم و هم چنین به یک چهارچوب کلی برای مذاکرات آینده رسیدیم.

بیانیه کا ترین اشتون:

همچنین کا ترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس از پایان مذاکرات ایران و ۱+۵ بیانیه ای به شرح زیر صادر کرد. می خواهم از اتریش وزیر امور خارجه سباستین کورز و سازمان ملل متحد و تیم های آن ها برای مهمان نوازی شان تشکر می کنم. ما سه روز بسیار سازنده ای را پشت سر گذاشتیم که طی آن تمامی مسائلی که ما را در راه رسیدن به یک توافق جامع و نهایی کمک می کند، بررسی کردیم.

مسائل بسیار ی وجود دارد که نشان می دهد این امر آسان نخواهد بود اما شروع خوبی داشتیم. علاوه بر بحث های سیاسی، معاونین ما کار فنی را آغاز کردند و به یک جدول زمانی در چهار ماه آینده برای ادامه بحث ها دست یافتیم. در اوایل ماه مارس کار شناسان فنی با یکدیگر دیدار خواهند کرد و نشست بعدی ایران و ۱+ ۵، هفدهم مارس در وین برگزار خواهد شد.