محدود کردن تحقیقات هسته ای ایران دشوار است

یک کارشناس ارشد برنامه هسته ای ایران می گوید توسعه فناوری هسته ای پیشرفته در ایران می تواند تحت قوانین بین المللی قرار گیرد و محدود کردن آن در دراز مدت دشوار خواهد بود.

به گزارش سرویس بین الملل فرارو به نقل از جورزالم پست، دیوید آلبرایت،  مدیر و بنیانگذار «موسسه علوم و امنیت بین الملل» در واشنگتن طی مصاحبه ای با این روزنامه اسرائیلی گفت که توانایی جامعه بین الملل برای محدود کردن روند تحقیق و توسعه فناوری پیشرفته هسته ای ایران (آر اند دی) را حتی «با اطمینانی 90 درصدی» هم نمی توان تضمین کرد.

در واقع پیمان عدم اشاعه هسته ای سازمان ملل که ایران نیز آن را امضا کرده، تنها مانع از توسعه و انتقال تسلیحات و تجهیزات هسته ای می شود و به صراحت می گوید این پیمان نباید به عنوان «راهی برای تاثیرگذاری بر حق مسلم تمام طرف های این پیمان برای توسعه تحقیقات» تفسیر شود.

آلبرایت که هفته گذشته در کمیته روابط خارجی سنا در مورد برنامه هسته ای ایران صحبت می کرد، ناکامی غرب در لحاظ کردن مسئله آرد اند دی ایران در توافق موقتی که طی ماه نوامبر در ژنو نهایی شد را یک «راه گریز» خواند.

این توافق، غنی سازی اورانیوم ایران در سطوح بالا و ساخت تاسیسات هسته ای پلوتونیم را به طور موثری متوقف می کند و در ازای آن هفت میلیارد دلار از تحریم های ایران لغو می شود. این توافق تا پنج ماه دیگر تداوم خواهد داشت.

آلبرات در کمیته سنا گفت:«ضعف توافق موقت ایران و گروه 1+5 در مسئله آر اند دی باید در راه حل جامع لحاظ شود. هر توافق دراز مدتی باید برنامه آر اند دی سانتریفیوژهای ایران را به طور قابل ملاحظه ای محدود کند.»

وی در ادامه تایید کرد که کار بر روی سانتریفیوژهای پیشرفته ایران احتمالا طی پنج ماه آینده بدون آنکه مهار شود ادامه خواهد داشت.

آلبرایت در ادامه افزود:«شما نمی توانید برای هر دانشمندی یک رژیم تایید و بازرسی داشته باشید. ان پی تی در این زمینه تا حدودی مبهم است اما تفسیر جدید این است که ما می توانیم فعالیت های دولتی را محدود کنیم.»

وی در ادامه افزود: «دولت ها آن را به گونه ای دیگر تفسیر می کنند. ان پی تی یک سند زنده است و برخی آن را بسیار گسترده تر تفسیر می کنند.»

باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا در بسیاری مواقع به دشوار بودن اعمال محدودیت بر فعالیت های تحقیقاتی کشورها در هر زمینه ای اشاره کرده است.

اوباما در سخنرانی سابان در دسامبر گفت: «به عقیده من مهم است که همه درک کنند اعمال محدودیت به دلیل فناوری چرخه هسته ای است که سخت است. شما می توانید این فناوری را از روی اینترنت بردارید اما دانش تولید تسلیحات هسته ای بیرون از این محیط وجود دارد.»

وندی شرمن، معاون سیاسی وزارت خارجه آمریکا نیز هفته گذشته طی صحبت هایی در همین کمیته  متذکر شد که نمی توان محفوظات ذهنی دانشمندان ایرانی در مورد علم و سلاح هسته ای را از بین برد.

به عقیده برخی مقامات آمریکایی، اولویت فعلی دولت اوباما این است که توانایی ایران برای تولید یک بمب را به طور فیزیکی از بین ببرند. کاخ سفید نیز به دنبال برنامه بررسی دراز مدت و سختگیرانه ای است که از سوی آژانیس بین المللی انرژی اتمی اجرا شوند.

زمانی که از شرمن در مورد عدم لحاظ کردن مسئله تحقیقات ایران در توافق موقت سوال شد، این دیپلمات آمریکایی گفت اگر ایران نتواند کلاهک هسته ای بسازد، این دانش تقریبا به هیچ دردی نخواهد خورد.

آلبرات ادعا کرده که ایران طی تابستان برنامه هسته ای خود را چنان گستردش داده که می تواند مواد شکاف پذیر لازم برای تولید یک بمب را ظرف کمتر دو ماه به دست آورد.