وهم شکست ناپذیری آیپک

دیپلماسی ایرانی: شکست تلاش های نابخردانه آیپک برای اعمال تحریم های جدید علیه ایران آن هم در میانه مذاکراتی که با موفقیت پیش می رود، چیزی جز یک رویداد تاریخی نیست. شکست های لابی قدرتمند و تندروی حامی اسرائیل به ندرت در افکار عمومی نمود پیدا کرده است. اما سال گذشته آیپک سه عقب نشینی بزرگ را به طور علنی تجربه کرد که شکست در پروژه تصویب تحریم ها ، مهمترین آنهاست.

نخستین شکست آیپک در جریان معرفی سناتور چاک هگل، به عنوان وزیر دفاع آمریکا علنی شد. آیپک علیه او کمپین بزرگی به راه انداخته بود اما سنا او را پذیرفت.

دومین مغلوب شدن آیپک زمانی بود که باراک اوباما به واسطه کاربرد تسلیحات شیمیایی در سوریه، تصمیم گرفت از گزینه نظامی استفاده کند. آیپک اعلام کرد صدها تن از لابی گران اش را به کپیتال هیل می فرستد تا به کسب مجوز کنگره برای استفاده از نیروی نظامی کمک کنند. اما آیپک و اوباما با مقاومت سختی رو به رو شدند. افکار عمومی آمریکا نیز به سرعت علیه در گرفتن جنگی دیگر در خاورمیانه موضع گیری کرد. به بیانی دیگر آیپک حتی نتوانست حمایت یک عضو کنگره را نیز جلب کند.

سومین نمونه شکست آیپک هم به تحریم های جدید علیه ایران مربوط می شود. اکنون آیپک و رئیس جمهور آمریکا در دو جبهه مخالف قرار دارند. توافق هسته ای مقدماتی که در ماه نوامبر سال گذشته منعقد شد؛ به طور روشن خاطرنشان می کند که مادامی که این توافقنامه در جریان است، نباید تحریم های بیشتر به تصویب برسد. آیپک با پشتوانه مارک کیرک و رابرت منندز، برای تصویب طرح تحریم های جدید تلاش می کند و مدعی است این تحریم ها موضع مذاکره ای آمریکا را تقویت می کنند. اما کاخ سفید مخالف سرسخت تحریم های جدید است و معتقد است این تحریم ها دیپلماسی را به شرکت می کشاند و آمریکا را مقصر جلوه خواهد داد. به این ترتیب ائتلاف بین المللی که اوباما علیه ایران ایجاد کرده، فرو می پاشد و آمریکا و ایران بار دیگر خود را در راهی می یابند که به درگیری نظامی منجر می شود.

با این وجود آیپک همچنان اصرار دارد. فعالان لابی آیپک توانسته اند 59 امضاء برای تحریم های جدید به دست آورند که شامل 16 امضاء از سناتورهای دمکرات است. نخست هدف این بود که این طرح 60 امضاء داشته باشد تا به رای گذاشته شود و سپس حمایت 67 سناتور از آن، رای وتو را از رئیس جمهور آمریکا سلب کند.

اما 59 امضاء پای این طرح، آن را به یک سقف جادویی تبدیل کرده است که آیپک نمی تواند از آن عبور کند. حامیان دیپلماسی، سرسختانه از سیاست مذاکره ای دفاع می کنند. حتی گروهی در کاخ سفید ، حامیان تحریم های بیشتر را به جنگ طلبی متهم کرده اند.

این در حالی است که کاخ سفید دقیقا می داند چه می کند. کاخ سفید از تنها نیرویی که می تواند آیپک را متوقف کند استفاده می کند و آن افکار عمومی آمریکاست. همان انرژی که در افکار عمومی آمریکایی ها مانع اقدام نظامی علیه سوریه شد، اکنون می تواند برای متوقف کردن تلاش های آیپک در جهت آسیب رساندن به آخرین فرصت باقی مانده برای پرهیز از اقدام نظامی علیه ایران، به کار گرفته شود.

واکنش خشمگین حامیان تحریم ، ثمربخشی استراتژی کاخ سفید را تایید می کند. در نهایت نیز پنجشنبه گذشته آیپک تیر خلاص را به تحریم های جدید زد و شکست آیپک در این زمینه نیز غیر قابل انکار است.

این سه شکست اهمیت بسیج کردن ائتلاف حامی دیپلماسی را نشان می دهد. همچنین این شکست ها حاکی از آن است که سلطه آیپک در کنگره تا چه اندازه به عدم وجود افکار عمومی آمریکا وابسته است. البته آیپک همچنان یک سازمان قدرتمند به شمار می رود اما شکست های اخیر آیپک ، خیال باطل شکست ناپذیری این لابی حامی اسرائیل را از بین برده است. این وهم برای آیپک یک پوشش دفاعی ایجاد کرده بود. به این ترتیب هیچ کس از ترس شکست تن به رویارویی با آیپک نمی داد. در نتیجه اغلب آیپک در مجادله ها پیروز میدان بود، اما اکنون این واقعیت تغییر کرده است.

رویارویی بعدی با آیپک چند ماه دیگر خواهد بود. آیپک در در پروژه تصویب تحریم های جدید شکست خورد، اکنون روی مذاکرات مرحله نهایی بر سر برنامه های هسته ای ایران متمرکز شده است. بحث برچیدن تاسیسات هسته ای و غنی سازی صفر در ایران همان موضوعاتی است که در دوران ریاست جمهور بوش نیز دنبال می شد و موجب خواهد شد که ایرانیان میز مذاکره را ترک کنند. در واقع توافق هسته ای مقدماتی هم اکنون اجازه غنی سازی در خاک ایران را صادر کرده است. اما آیپک بار دیگر خود را در موضع نقض توافقنامه ها قرار داده است.

البته باید دید آیا آیپک در این جدال پیروز می شود یا خیر. اما تجربه شکست های اخیر این لابی اسرائیلی نشان می دهد که بخش قابل توجهی از شکست یا پیروزی آن به افکار عمومی آمریکا و مخالفت سرسختانه آنها با اقدام نظامی بستگی دارد.

نویسنده: تریتا پارسی، رئیس شورای ملی ایرانیان آمریکا

منبع: هافینگتون پست/ تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10