خواست اصلی ایران در سال ۲۰۱۴ چیست؟

پایگاه «پروجکت سیندیکیت» یادداشتی منتسب به رئیس جمهوری اسلامی ایران را منتشر کرده است که در آن دکتر حسن روحانی به تشریح برنامه های دولت خود در سال جدید میلادی پرداخته است.

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، پایگاه «پروجکت سیندیکیت» یادداشتی منتسب به رئیس جمهوری اسلامی ایران را منتشر کرده است که در آن دکتر حسن روحانی به تشریح برنامه های دولت خود در سال جدید میلادی پرداخته است. ترجمه متن این یادداشت در ادامه ارائه شده است:

زمانی که من در مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری شرکت کردم، قول دادم که واقعیت گرایی را با تلاش برای تحقق ایده ال های جمهوری اسلامی همراه کنم و توانستم حمایت اکثریت قابل توجهی از مردم ایران را در انتخابات کسب کنم. با توجه به حمایت عمومی که کسب کردم، من متعهد به پیروی از اعتدال و تدبیر شدم، اصولی که هدایت کننده تمامی سیاست های دولت بنده است. این تعهد مستقیما منجر به دستیابی به یک توافق موقت بین المللی در ژنو درباره برنامه اتمی ایران شد. این اصول همچنان هدایت کننده تصمیم گیری های ما در سال ۲۰۱۴ خواهد بود.

در واقع، در حوزه سیاست خارجی، دولت من رویکردهای افراطی را کنار گذاشته است. ما به دنبال دستیابی به روابط دیپلماتیک سازنده و مؤثری بوده و بر ایجاد اعتماد متقابل با همسایگان خود و دیگر بازیگران منطقه ای و بین المللی تمرکز داریم، امری که در نهایت ما را قادر می سازد تا سیاست خارجی خود را به سمتی جهت دهیم که توسعه اقصاد داخلی حاصل شود. برای رسیدن به این هدف ما به دنبال از بین بردن تنش ها در روابط خارجی خود و تقویت پیوندها با شرکای سنتی و جدیدی هستیم. این اتفاق نیازمند ایجاد اجماع داخلی و شفاف کردن اهداف است، امری که در حال پیگیری است.

در حالی که ما از رودرویی و تقابل اجتناب خواهیم کرد، در همان زمان نیز به دنبال منافع بزرگتر خود نیز خواهیم بود. اما در شرایطی که دنیای کنونی به شدت به هم وابسته و مرتبط است، چالش های موجود تنها از طریق تعامل و همکاری میان دولت ها قابل حل خواهد بود. هیچ کشوری (حتی قدرت های بزرگ) تنها با تکیه بر توان خود نمی تواند از چالش های موجود بر سر راه خود عبور کند.

در واقع قدرت اقتصادی کشورهای درحال توسعه و توان اقتصادهای نوظهور به سرعت در حال رشد آن ها، به حدی رسیده است که در حال پشت سر گذاشتن کشورهای پیشرفته هستند. پیش بینی می شود سهم تولید ناخالص داخلی کشورهای در حال توسعه و دارای اقتصادهای نوظهور از حجم اقتصاد جهانی که در سال ۲۰۰۰ برابر با ۴۰ درصد بود، تا سال ۲۰۳۰ به حدود ۶۰ درصد برسد، و آن ها را قادر سازد تا نقشی به مراتب بزرگتر در عرصه جهانی برعهده گیرند.

در این دوره از تغییرات سریع، ایران نیز می تواند نقش آفرینی جهانی خود را بهبود بخشد. انتخابات اخیر ریاست جمهوری که نزدیک به ۷۵ درصد واجدان شرایط در آن شرکت کردند، نشان دهنده بلوغ مردم سالاری دینی در کشور ما است. فرهنگ و تمدن باستانی ایران، سابقه و تداوم طولانی تشکیل حکومت در این سرزمین، موقعیت ژئوپولتیک آن، برخورداری از ثبات اجتماعی در میانه منطقه ای آشوب زده، و بهره مندی از جوانان تحصیل کرده به ما این امکان را می دهد تا به آینده خود با اطمینان بنگریم و به دنبال ایفای نقش مهمی در عرصه جهانی همانطور که مردم ما لیاقتش را دارند باشیم، نقشی که هیچ کنشگری در عرصه سیاست جهانی نتواند آن را نادیده بگیرد.

ما همچنین در حال بررسی راه هایی هستیم تا روابط دو جانبه و چند جانبه خود را با کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی بر اساس احترام متقابل بازسازی و بهبود ببخشیم. این موضوع نیاز به کاهش تنش و اجرای یک رویکرد جامع که روابط اقتصادی را نیز شامل شود، دارد.

می توانیم این راه را با اجتناب از هرگونه تنش جدید در روابط ایران و آمریکا شروع کنیم و به طور همزمان برای از بین بردن تنش هایی که از قبل وجود داشته است و موجب تیرگی روابط دو کشور شده است، تلاش کنیم. اگرچه شاید ما نتوانیم بی اعتمادی و سوء ظن ایرانیان به دولت های آمریکا در طول ۶۰ سال گذشته را فراموش کنیم اما در حال حاضر ما باید نگاه خود را به آینده متمرکز کنیم.

این بدان معناست که ما بالاتر از خط مشی های سیاسی حقیر حرکت کنیم و گروه های مخالف در کشور خود را رهبری  کنیم به جای آنکه از آنها پیروی کنیم.

به نظر ما، همکاری در مسائل مورد علاقه و مشترک نیز می تواند به کاهش تنش ها در منطقه کمک کند. این بدین معنی است که با کسانی که در آمریکا و منطقه افکار عمومی و جامعه بین المللی را از مسائلی که خود آنها به طور مستقیم درگیر هستند، منحرف می کنند و خواهان جلوگیری از افزایش قدرت ایران در منطقه هستند، مقابله کنیم.

اما با رفتاری که به کاهش امیدها برای رسیدن به یک توافق دائمی درباره برنامه هسته ای ایران منجر شود، این احتمال وجود دارد  که بن بست روابط ایران و آمریکا همچنان ادامه یابد.

منطقه ما اکنون بیش از هر زمان دیگری با فرقه گرایی، درگیری و دشمنی گروه های مختلف و همچنین ایجاد زمینه برای افراط گرایی و تروریسم، دست و پنجه نرم می کند. در عین حال موضوع استفاده از سلاح های شیمیایی در سوریه می تواند مردم منطقه را سال های زیادی درگیر کند. ما بر این باور هستیم که در چنین شرایطی صدای اعتدال در منطقه می تواند بر روی حوادث منطقه به شکلی سازنده و مثبت تاثیرگذار باشد.

هیچ شکی نیست که در مقابل آشوب موجود در برخی کشورهای نزدیک به ما که بر منافع بسیاری از نقش آفرینان منطقه ای و جهانی تأثیر گذاشته است، نیازمند اتخاذ اقدامات عملی برای اطمینان از ایجاد ثبات در طولانی مدت است. ایران به عنوان یک قدرت اصلی منطقه ای، به طور کامل اماده حرکت در این مسیر بوده و مانع از هیچ تلاشی برای ایجاد ثبات نخواهد شد. در این شرایط کشورهایی که ایران را به عنوان یک تهدید مطرح کرده و به دنبال تضعیف اعتبار منطقه ای و جهانی آن است، برای رسیده به صلح و آرامش در منطقه، می بایست اقدامات خود را متوقف کنند.

من به شخصه از تراژدی انسانی رخ داده در کشور سوریه و مصایبی که طی سه سال اخیر بر سر مردم این کشور آمده است، به شدت متأثر هستم. دولت بنده به عنوان نماینده کشوری که خود تجربه ترس از حملات شیمیایی را از سر گذرانده، به شدت استفاده از این گونه تسلیحات در سوریه را محکوم می کند. من همچنین نگران از اینکه بخش هایی از سرزمین های سوریه به محلی برای خونریزی ایدئولوژی های افراطی و فعالیت های تروریستی تبدیل شده است، نگران هستم. امری که یادآور وقایع رخ داده در مناطق مرزی شرقی کشورمان در دهه ۱۹۹۰ است. این موضوع برای بسیاری از کشورهای دیگر نیز مایهه نگرانی است. در این شرایط دست یافتن به یک راه حل با ثبات سیاسی در سوریه نیازمند همکاری و تلاش های مشترک است.

بنابر این ما خوشحال هستیم که در سال ۲۰۱۳ میلادی دیپلماسی بر تهدیدات مربوط به دخالت نظامی در سوریه فائق آمد. ما باید این واقعیت را درک کنیم که سوریه نیاز مبرمی به تلاش های هماهنگ بین المللی و منطقه ای دارد. ما آماده هستیم تا برای برقراری ثبات و آرامش در سوریه از طریق مذاکرات منطقه ای و فرامنطقه ای مشارکت کنیم.ما باید از تبدیل مذاکرات سوریه به بازی با حاصل جمع صفر جلوگیری کنیم.

در دهه های اخیر گمانه زنی های نادرستی در خصوص برنامه صلح آمیز هسته ای ایران مطرح شده است. از اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی فرضیه و پیش بینی های مختلفی پشت سر هم در خصوص نزدیک شدن ایران به دستیابی به بمب اتمی مطرح شده ولی ثابت شده است که این فرضیه ها و پیش بینی ها نادرست و بی پایه و اساس بوده است. در طول این مدت هشداردهندگان سعی کردند تا ایران را به عنوان یک تهدید بر ضد خاور میانه و جهان قلمداد کنند.

همه ما می دانیم که برهم زننده اصلی آرامش منطقه کیست و اهداف اصلی از فرافکنی موضوع هسته ای ایران چه بوده است. ما همچنین می دانیم که طرح این ادعا برای منحرف کردن فشارهای بین المللی در خصوص متوقف کردن ساخت شهرک های صهیونیستی و پایان دادن به اشغال اراضی فلسطین است. این هشدارهای نادرست و غلط علی رغم براوردهای اطلاعات ملی آمریکا ادامه پیدا می کند. برآوردهای اطلاعات ملی آمریکا نشان می دهد که ایران هیچ تصمیمی برای دستیابی به سلاح هسته ای ندارد.

در جریان مبارزات انتخاباتی، من خود را متعهد کردم که هر کاری در حیطه قدرت من لازم باشد برای حل و فصل سریعتر مناقشات بر سر برنامه های هسته ای مان انجام دهم. برای عمل به این تعهد و استفاده از این فرصت که بر اثر انتخابات اخیر ایجاد شده، دولت من مصمم است، هر کاری که برای یافتن یک راه حل پایدار قابل قبول دو طرفه لازم باشد، انجام دهد. متعاقب توافق اولیه در نوامبر، ما آماده ادامه همکاری با ۱+۵ (پنج عضو دائم شورای امنیت به علاوه آلمان) و سایرین برای اطمنیان سازی از شفافیت کامل برنامه های هسته ای خود هستیم.

این توانایی صلح آمیز هسته ای که ما به آن رسیده ایم در چارچوب تدابیر به رسمیت شناخته شده بین المللی استفاده خواهد شد و نظارت چند جانبه بر آن، همانطور که در طی سا ل های گذشته صورت می گرفت برای سازمان بین المللی انرژی اتمی قابل دسترسی خواهد بود. بدین ترتیب جامعه بین الملی می تواند به ماهیت صرفا صلح آمیز برنامه هسته ای ما اعتماد کند. ما هیچ وقت از حق خود برای بهره بردن از انرژی هسته ای چشم پوشی نخواهیم کرد. اما آماده همکاری برای از بین بردن هرگونه ابهام و سوال منطقی درباره برنامه هسته ای خود هستیم.

اصرار بر اعمال فشار، ارعاب و اقداماتی با هدف قطع کردن دسترسی به طیفی از نیازها _ از تکنولوژی تا پزشکی و غذایی_ تنها فضا را مسموم می کند و شرایطی را که برای پیشبرد لازم است از بین می برد.

همانطور که ما در سال ۲۰۱۳ نشان دادیم، به صورت کامل آماده تعامل با جامعه بین المللی و مذاکره با طرف های مقابل بر اساس حسن نیت هستیم. ما امیدواریم که همتایان ما، همچنین آماده استفاده از این فرصت ایجاد شده باشند.