سه اصل استراتژیکی که اسد دنبال می‌کند

دیپلماسی ایرانی: مراکز مطالعاتی و پژوهشی در ایالات متحده خود را این روزها با جنگ داخلی – مذهبی جاری در سوریه بسیار درگیر کرده اند. آنها تحقیقات گسترده ای را بر سر تحولات منطقه و تاثیر آن بر محیط پیرامون سوریه به ویژه بعد از آن که اصولگرایان تکفیری تندرو به طور مستقیم در درگیری ها و قلع و قمع های جاری و غیر انسانی در سوریه درگیر شدند، انجام می دهند. در تازه ترین این مطالعات که دو هفته پیش توسط یکی از دیپلمات های سابق و پژوهشگر فعلی انجام شد، آمده است که بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه بر اساس سه اصل استراتژیک و مهم در حال مبارزه است. اول، استفاده از شدیدترین نوع برخورد در مکان هایی که لزوم استفاده از برخورد شدید برای شکست جریان مخالف مسلح احساس می شود، هم زمان شکست اراده حامیان آنها. این مساله سبب شده است تا مخالفان او به سمت خشونت های شدید با هر آن چه از تسلیحات و ادوات نظامی که در اختیار دارند روی بیاورند تا از پس جنگ با اسد بر آیند. در همین چارچوب عملیات انتقام از شهروندانی که جنگ در شهر آنها دایر بوده و به یکی از دو طرف مبارزه وابسته بوده اند، نیز جریان داشته است. هدف از این کار دادن هشدار به مردم آن مناطق است که بگویند هر گونه درگیر شدن در بحران سوریه عواقب وخیمی در پی دارد.

اصل دوم استراتژیک بشار اسد نهایت بهره برداری از دیپلماسی برای جلوگیری از دست یافتن شورشیان به هر گونه حمایت عملی است. در همین راستا دولت سوریه تلاش می کند که وارد هیچ گونه انزوای بین المللی مطلق منطقه ای یا جهانی نشود. در همین رابطه حکومت سوریه موفق شد تا حمایت هم پیمانانش به خصوص روس ها را به دست آورد و از حق وتوی آنها در شورای امنیت بارها استفاده کند و غربی ها را در موضع ضعف قرار دهد که البته همچنان نیز از این حمایت برخوردار است. همچنین در جنگ های متعدد میدانی از هم پیمانان بین المللی و منطقه ای اش نیز نهایت استفاده را ببرد و بتواند به شیوه ای که صلاح می داند به مخالفانش ضربه بزند. در مورد کنفرانس ژنو که یک بار تا کنون برگزار شده است و می رود تا دومین نشست آن نیز برگزار شود، دیپلمات های سوری پذیرفته اند که در آن مشارکت کنند اما از رسیدن به هر گونه راه حل نهایی که به تسلیم کلیدهای قدرت به مخالفان بینجامد، جلوگیری می کنند. آنها به خوبی می دانند که چگونه از نشست های بین المللی برای رسیدن به هیچ گونه نتیجه ای بهره برداری کنند و اجازه ندهند که این نشست ها به نتیجه ای برسند.

اما سومین اصل استراتژیکی که حکومت سوریه دنبال می کند نیز کاملا هوشمندانه است. نیروهای نظام بر جنگ با تروریست ها حساب ویژه ای کرده اند و به همین دلیل همچنان قدرتمند و مصر بر حفظ قدرت مانده اند. در این رابطه نیز از همه ابزارهای رسانه ای و محلی نیز نهایت استفاده را می برند. به گونه ای که هر گونه پیروزی در تهدیدهای تروریسم در منطقه را به معنای پیروزی در جبهه های میدانی توصیف می کنند و بر همین اصل استراتژی خود را پیش می برند.

نتیجه این بررسی ها در نهایت به کجا ختم می شود؟ نتیجه مطالعات این دیپلمات سابق و پژهشگر فعلی این است که حکومت اسد در نهایت برای کسب پیروزی نهایی نیاز به ظرفیت های متعدد سیاسی و نظامی دارد. بارزترین آنها ادامه حمایت دیپلماتیک متحدانش از آن است و همچنین ادامه تجزیه ها و تقسیم بندی ها در صف مخالفانش است. در این میان نبود تفاهمی ثابت میان غرب و هم پیمانانش راه را برای اسد و حکومت او هموارتر می کند. همچنین ادامه همکاری های نظامی میان هم پیمانان مهمش یعنی روسیه، ایران و حزب الله بزرگترین برگ برنده حکومت اسد محسوب می شود. این تحقیق می گوید حکومت اسد در حالت های تهاجمی همچنان نقص دارد و نمی تواند موفقیت نهایی به دست آورد. طبیعتا این دیپلمات سابق همانند دیگر محققان هیچ نتیجه نهایی درباره پیروزی یا شکست اسد در جنگ جاری سوریه اراده نمی دهد. اما می گوید هیچ کدام از دو طرف نمی توانند بر کل سوریه مسلط شوند و عملیات خود را کامل کنند برای همین جنگ همچنان ادامه می یابد.

منبع: النهار/ تحریریه دیپلماسی ایرانی/11

انتشار اولیه:یکشنبه 8 دی 1392 / باز انتشار: جمعه 13 دی 1392