ایران و غرب به توافق نزدیک می شوند

دیپلماسی ایرانی: پس از سال ها مذاکرات بی نتیجه، دیپلمات های ایرانی و غربی اکنون در آستانه توافقی قرار گرفته اند که برنامه هسته ای ایران را در مقابل تعدیل تحریم ها، به حال تعلیق در می آورد.جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا بنا بر دعوت کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ژنو حضور دارد تا آنگونه که گفته می شود به کاهش اختلافات کمک کند.در صورتی که همه چیز به خوبی پیش رود، این احتمال وجود دارد که توافق انجام شود.  

اما باوجود اینکه دو طرف برای توافق نهایی تلاش می کنند، اختلافاتی نیز بین آمریکا و برخی متحدان اش بر سر این توافق وجود دارد. کری و مقامات عالی آمریکایی یک طرح چند مرحله ای را پیشنهاد می کنند که مرحله نخست آن شامل توافقی با ایران بر سر تعلیق شش ماهه غنی سازی در مقابل تعدیل محدود تحریم هاست که می تواند شامل آزادسازی اموال بلوکه شده ایران باشد.

کری روز پنجشنبه در جمع خبرنگاران گفت ما از آنها می خواهیم گامی به جلو بردارند و تعلیق کاملی را روی فعالیت هایی که هم اکنون انجام می دهند، اعمال کنند. به گفته وی، ایرانیان می دانند در صورتی که استانداردهای جامعه بین المللی را رعایت نکنند، تحرمی ها تشدید می شوند.

مقامات دولت اوباما با حمایت از این رویکرد می گویند این مذاکرات آخرین و بهترین شانس برای جلوگیری از ورود ایران به باشگاه هسته ای است و به مذاکره کنندگان امکان می دهد برای توافقی بهتر و جامع تر با ایران زمان داشته باشند.

اما مخالفان می گویند،این توافق نه تنها مانع ورود ایران به باشگاه هسته ای نمی شود، بلکه زمینه را برای گرم تر شدن روابط ایران و دیگر کشورها فراهم می کند. برخی تحلیلگران نیز با نگاهی تردید آمیز در مورد مذاکرات سخن می گویند . روز پنجشنبه بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل توافق با ایرن را یک اشتباه تاریخی توصیف کرد. از سوی دیگر عربستان سعودی نیز نگرانی های مشابهی دارد.

به گزارش نیویورک تایمز این موضع گیری ها که پیش از توافق با ایران در رسانه ها انعکاس یافته، چالش های پیش روی اوباما برای حفظ ائتلاف جهانی در قبال ایران را نمایان می کند. رابرت آینهورن، سخنگوی سابق وزارت خارجه آمریکا بر این باور است که توافقی که بحث آن در رسانه ها مطرح شده، قراردادی نیست که هیات مذاکره کننده هسته ای بتواند آن را در داخل کشور توجیه کند. از سوی دیگر آمریکا نیز با تعدیل تحریم ها به موجب این توافقنامه، هزینه ایجاد شکاف در نظام تحریم ها را پرداخت می کند.

مارک دابویز، از بنیاد دفاع از دمکراسی ها نیز می گوید این توافق مقدماتی برای متحدان آمریکا و کنگره خوشایند نیست.

این در حالی است که پیشرفت امور به نتیجه نشست سه جانبه جان کری، محمد جواد ظریف و کاترین اشتون بستگی دارد. ظریف در مصاحبه پنجشنبه شب با سی ان ان تاکید کرده بود ایران از حق غنی سازی اورانیوم عقب نشینی نمی کند.

از سوی دیگر پرسش های فنی نیز در مورد توافق اولیه با ایران مطرح است. اینکه چه تعداد و چه نوعی از سانتریفوژها باید کار خود را متوقف کنند و اینکه آیا برای ایران در مورد ساخت و نصب سانتریفوژهای بیشتر محدودیت ایجاد می شود یا خیر. همچنین سرنوشت ذخایر اورانیوم غنی شده 20 درصدی ایران چه می شود و روند اثبات اقدامات ایران چگونه خواهد بود. علاوه بر این مساله راکتور آب سنگین اراک نیز مطرح است.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/10