ارزیابی مطبوعات بین‌المللی از نتایج مذاکرات ژنو

با پایان یافتن مذاکرات هسته ای دو روزه ایران و گروه 1+5 در ژنو، تقریباً تمامی مطبوعات معتبر بین المللی مطالبی را به انتشار گزارش هایی از متن و حواشی این مذاکرات و نیز تحلیل هایی در این زمینه اختصاص داده اند. در این میان، آنچه درباره آن اتفاق نظر وجود دارد، مثبت بودن فضای مذاکرات و انجام گفت و گوهای محتوایی و واقعی در جریان دو روز اخیر است.

به گزارش «تابناک»، روزنامه «کریستین ساینس مانیتور» امروز نیز یکی از مطالب خود را به موضوع مذاکرات اختصاص داده و از پیشرفت در این گفت و گوها سخن به میان آورده است. این روزنامه می نویسد به گفته ایران و شش قدرت جهانی، در جریان دو روز مذاکرات هسته ای در ژنو پیشرفت ماهوی حاصل شده و به این ترتیب، دوره 18 ماهه ناکامی در این مذاکرات به پایان رسیده است. با این حال، مانیتور اشاره می کند که به گفته مقامات ارشد آمریکایی، ایرانی و اروپایی، اختلافات میان طرفین همچنان موجود است. این روزنامه در ادامه به برخی موضع گیری های مقامات غربی درباره مثبت بودن فضای مذاکرات ژنو اشاره کرده است.

«لس آنجلس تایمز» نیز از منظری مشابه به این موضوع پرداخته و می نویسد ایران و شش قدرت جهانی، جدیدترین دور مذاکرات بر سر برنامه هسته ای ایران را ستوده و آن را «واقعی و رو به جلو» خوانده اند و افزون بر این، برنامه ای را برای دیدار مجدد در کوتاه ترین زمان ممکن تنظیم کرده اند تا بر اساس آن بتوانند به توافقی دست پیدا کنند. این روزنامه می نویسد مذاکرات دو روز اخیر در برخی موارد دشوار و سخت توصیف شده؛ اما دو طرف توانستند به توافقی بی سابقه برای انتشار یک بیانیه مشترک دست یابند که ضمن تقدیر از هر یک از طرفین، تعهد آن ها به یافتن راه حلی دیپلماتیک را مورد تأکید قرار می دهد.

خبرگزاری «ریانووستی» روسیه نیز گزارشی از مذاکرات ژنو منتشر کرده و می نویسد این مذاکرات در فضای خوشبینی به پایان رسیده است. این خبرگزاری اشاره می کند که مذاکره کنندگان ارشد غربی و ایرانی از برگزاری دور جدید گفت و گوها در ماه نوامبر خبر داده و همچنین از حصول پیشرفتی چشمگیر در مسیر تلاش برای کاهش نگرانی ها از برنامه هسته ای ایران سخن گفته اند. ریانووستی همچنین اشاره می کند که دو طرف توافق کرده اند چیزی از جزئیات مذاکرات را منتشر نکنند. البته به عقیده این خبرگزاری، همین امر ممکن است بهانه ای به دست افراد بدبین بدهد تا مدعی شوند گفت و گوهای اخیر بیشتر تلاشی برای اعتمادسازی و ساکت کردن مخالفان داخلی در هر دو طرف بوده تا تلاشی برای رسیدن به یک توافق واقعی.

اما برخی از مطبوعات و رسانه ها، از جمله «واشنگتن اگزمینر»، موضع آمریکا در قبال مذاکرات ژنو را مورد توجه قرار داده اند. به نوشته این روزنامه، کاخ سفید روز گذشته موضع خوشبینانه ای را درباره این گفت و گوها اعلام کرده، اما در عین حال نسبت به انتظارهای نابجا از موفقیت «یک شبه» مذاکرات نیز هشدار داده است. اگزمینر با اشاره به سخنان جی کارنی، سخنگوی کاخ سفید می نویسد به گفته وی، طرح پیشنهادی ایران بسیار مفید بوده و درجه ای از جدیت و بحث های محتوایی در آن وجود داشته که پیش از این دیده نشده است. با این حال، کارنی تأکید کرده که ایران همچنان باید برای عمل به تعهدات بین المللی خود اقدام کرده و صلح آمیز بودن برنامه هسته ای خود را اثبات کند.

در همین حال، وزارت خارجه آمریکا نیز درباره گفت و گوهای اخیر اظهارنظر و اعلام کرده موضوع برداشته شدن تحریم ها، بستگی به گام هایی دارد که توسط ایران برداشته می شود. به نوشته «رویترز»، جن پساکی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفته ایالات متحده و ایران درباره اینکه چه تحریم هایی باید در گام نخست برداشته شود، دچار اختلاف نظر هستند؛ اما هرگونه کاهش تحریم ها، متناسب با اقداماتی خواهد بود که از سوی ایران انجام خواهد گرفت. پساکی افزوده دولت آمریکا هنوز تصمیم نگرفته که بار دیگر عدم وضع تحریم های جدید علیه ایران را از کنگره درخواست کند یا خیر.

در نهایت، خبرگزاری کویت با انتشار مطلبی از استقبال دولت انگلیس از مذاکرات هسته ای ژنو خبر داده است. به نوشته این خبرگزاری، ویلیام هیگ، وزیر خارجه انگلیس از رویکرد مثبت ایران در جریان گفت و گوهای دو روزه ژنو استقبال کرده، اما در عین حال تأکید نموده که هنوز کارهای دشوار زیادی مانده که باید انجام شود. به گفته وی، دیپلمات های 1+5 برای نخستین بار توانسته اند وارد مذاکرات محتوایی تر با ایران شده و درباره چگونگی بر طرف کردن نگرانی های جامعه بین المللی نسبت به برنامه هسته ای این کشور به گفت و گو بپردازند. هیگ ابراز امیدواری کرده که مذاکرات به زودی به نتایج ملموس منجر شود.