آیا اتحاد ایران و عربستان در راه است؟

آیت الله هاشمی رفسنجانی با بیان اینکه نزدیکی ایران و عربستان به عنوان دو قطب مهم منطقه و جهان می تواند حلال بسیاری از مشکلات بین المللی باشد، تاکید کرد: در سفر گذشته ام با پادشاه عربستان ساختاری برای همکاری دو کشور در مسائل فیمابین عراق و افغانستان و لبنان و فلسطین تنظیم شد که مسئولان ذیربط نخواستند عملی کنند.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی آیت الله هاشمی رفسنجانی، گزیده مصاحبه ایشان با دیپلماسی ایرانی بدین شرح است:

متأسفانه مسئولان در چند سال گذشته در اتخاذ مواضع و بیان مسائل در خصوص سیاست خارجی به منافع مالی کمتر توجه می کردند و روابط ایران و عربستان را رو به تیرگی بردند، در حالی که اگر نگاه درستی در سیاست خارجی حاکم بود، می توانستیم با کمک عربستان که جایگاه ویژه ای در بین کشورهای اسلامی و حتی دنیا دارد، خیلی از مسائل را حل کنیم. ولی نه تنها چنین نشد، بلکه به خاطر بعضی از اهداف داخلی سعی کردند آن رابطه را در جامعه مخدوش جلوه دهند.

از روزی که قرار شد در سال 68  نامزد ریاست جمهوری شوم و تا زمانی که انتخاب شدم، خاطرات خوبی دارم. می بینم مسابقه بود که سران کشورها به ایران بیایند. فضای واقعاً مطلوبی شده بود. همه تابوها شکسته و همه راهها باز شده بود. خیلی راحت می توانستیم اعتبار و تکنولوژی بگیریم. مسیر هموار شده بود. البته همان زمان هم نیروهای افراطی بودند که این کارها را محکوم می کردند. همان کسانی که در دهه 60 افراط می کردند، انتظار داشتند پس از جنگ هم افراط کنیم. آمریکایی ها بوضوح نرمتر شده بودند و در این طرف شوروی خیلی به ایران نزدیک شده بود که مواضع و صحبت های گورباچف در اسناد هست. در سفری که به آنجا رفتم، تغییرات اساسی پیش آمد. به چین هم رفتیم که این گونه شد. شرق، غرب، کشورهای عربی و کشورهای منطقه جایی در سیاست خارجی ما داشتند. نهادهای انقلابی مثل گروههای جهادی فلسطین و حزب الله لبنان برای کارها با ایران هم جهت بودند. شعارهای ما هم با اینها خیلی فرق نمی کرد. یعنی همین حرف ها را می زدیم، ولی در عمل براساس اصول دیپلماسی عمل می کردیم. وزارت خارجه ظرفیت خوبی داشت. می توانستیم خیلی خوب استفاده کنیم. معمولاً دست هایشان را گروههای افراطی می بستند، ولی وقتی کمی دستشان باز می شد، کار می کردند. به نظرم هنوز هم با همین حال می توانیم وضع را بهتر کنیم.

چند سال پیش من در سفر به عربستان و دیدار با ملک عبدالله از برخورد بد مسئولان عربستانی با حجاج ایرانی در فرودگاه ها و به خصوص در قبرستان بقیع گله کردم و ایشان هم پذیرفت که این مسئله به نفع ما و آنها نیست و دستور رفع آن برخوردها را داد که حضور آزادانه زنان در بقیع یکی از آثار آن بود و به خواست شورای عالی امنیت و مسئولان حج با بحث های زیاد، ساختاری برای همکاری دو کشور در مسائل فیمابین عراق و افغانستان و لبنان و فلسطین تنظیم شد که مسئولان ذیربط نخواستند عملی کنند.