باز هم بن بست در مذاکره با آژانس

اعتماد:  با پایان یافتن دور هشتم مذاکرات ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی، هرمان نکائرتس، رییس هیات فنی آژانس در مسیر بازگشت از تهران در فرودگاه وین اعلام کرده این مذاکرات بدون نتیجه خاتمه یافته و بازرسان نتوانسته اند مجوز بازرسی از سایت پارچین واقع در جنوب شرق تهران را دریافت کنند. به گزارش نیویورک تایمز، معاون امور پادمان های آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت طرفین نتوانسته اند سندی را نهایی کنند که به موجب آن روند حل مسائل باقی مانده بر سر پرونده هسته یی ایران، تسهیل شود. پیش از این علی اصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی اعلام کرده بود برخی پیشرفت ها حاصل شده اما او نیز مانند نکائرتس زمانی برای مذاکرات بعدی مشخص نکرد. مسوول هیات مذاکره کنندگان آژانس بر این باور است که باید برای حل مسائل مورد اختلاف تلاش کرد، هرچند که مانند گذشته آژانس نتوانسته چراغ سبز تهران برای ورود به پارچین را دریافت کند.

این در حالی است که وزیر امور خارجه ایران می گوید: بازدید از سایت پارچین منوط به مذاکرات طرفین روی چارچوب خاصی است که باید به نتیجه برسد. علی اکبر صالحی درباره اختلاف نظرها بین بازرسان آژانس انرژی اتمی و نمایندگان ایران بر سر بازدید از سایت پارچین گفت: ما روی چارچوب خاص و مشخصی بحث و تبادل نظر می کنیم که «اگر به نتیجه خاصی برسیم، تکلیف بازدید یا عدم بازدید از سایت پارچین مشخص خواهد شد.»

در همین حال رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت خارجه بازرسی بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی از سایت پارچین را «ممکن» خواند اما در عین حال تاکید کرد «این امکان در صورتی است که در یک مجموعه تعریف شود که یک طرف این توافقات، حقوق جمهوری اسلامی ایران و نیز عدم تکرار ادعاهای اینچنینی درباره برنامه هسته یی ایران است.»پارچین یکی از سایت های نظامی ایران است و براساس قوانین بین المللی، «سایت ها و مراکز نظامی و امنیتی» جزو «حریم امنیتی» هر کشور است.

ایران تاکنون دوبار به مقامات آژانس اجازه داده از سایت پارچین بازدید کنند. با این حال یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی 2 اسفند 1390 در بیانیه یی از ایران به سبب نپذیرفتن دسترسی تیم آژانس به پارچین انتقاد کرد. مهمانپرست در گفت وگو با تسنیم با طرح این سوال که «مگر می شود غرب به این بهانه که شک دارد، بخواهد مملکت ما را زیر و رو کند»، گفت: این باید یک تعریف داشته باشد، در واقع آژانس می گوید از ما نگران است و اگر ما نگرانی آنها را برطرف کردیم، آنها باید حقوق هسته یی ما را به رسمیت بشناسند، لذا معتقدیم این توافق باید صورت بگیرد چرا که اگر این توافق نباشد، آنها تا ابد هر روز می توانند یک ادعای جدید داشته باشند که بدون سند باشد. این اظهارات در حالی مطرح می شود که آزمایش هسته یی اخیر کره شمالی نیز موج تازه یی از اظهارنظر مقامات بین المللی درباره برنامه های هسته یی تهران را به همراه داشته است. بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل روز پنجشنبه در گفت وگو با واشنگتن پست مدعی شد سازمان ملل باید در تصمیم گیری بر سر اینکه آیا دیپلماسی می تواند نگرانی ها بر سر برنامه های هسته یی ایران را رفع کند یا خیر، به طور قاطع تصمیم گیری کند چرا که در غیر این صورت ریسک هسته یی شدن ایران نیز مانند کره شمالی وجود خواهد داشت. وی ضمن تاکید بر تقویت دیپلماسی با ایران مدعی شد باید به این مساله فوریت بخشید و زمان را تلف نکرد. دبیرکل سازمان ملل پیش از ملاقات با جان کری، وزیر امور خارجه جدید امریکا از کندی روند گفت وگو های هسته یی با ایران و حاصل نشدن نتیجه یی ملموس انتقاد کرد. این در حالی است که کاترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز درآستانه مذاکرات 8 اسفند در قزاقستان بین ایران و گروه 1+5 (امریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و آلمان) از تهران خواسته در این مذاکرات انعطاف نشان دهد. هرچند که پیش از این دولتیار، یکی از اعضای تیم مذاکره کنندگان هسته یی ایران اعلام کرده بود هیات ایرانی در قزاقستان تنها شنونده خواهد بود. از سوی دیگر انتشار خبر خرید 100 هزار آهن ربای حلقه یی شکل از سوی تهران که می تواند در ساخت 50 هزار سانتریفوژ کارایی داشته باشد، این گمانه زنی تحلیلگران را به دنبال داشته که ایران به دنبال توسعه برنامه های هسته یی خود است. جان کری نیز که اواخر وقت پنجشنبه با بان کی مون و اشتون ملاقات کرد، در زمینه مذاکرات هسته یی با ایران گفت: گفت وگو ها تنها در شرایطی می تواند پیشرفت داشته باشد که ایرانیان برای ارائه پیشنهاد های واقعی و تعامل در روندی حقیقی آمادگی داشته باشند. کری مدعی شد: ما در روندی مملو از تاخیر های مکرر گرفتار نخواهیم شد. وی افزود این بر عهده ایران است که نشان دهد برای حل دیپلماتیک مساله که خواسته امریکاست، آمادگی دارد. اشتون نیز در ملاقات با کری ابراز امیدواری کرد مذاکراتی که به زودی در آلماتی، پایتخت قزاقستان برگزار می شود، بتواند پیشرفت داشته باشد و احتمالا فرصت های تازه یی ایجاد کند. همچنین کاخ سفید نیز ابراز امیدواری کرد دولت ایران یک تصمیم استراتژیک اتخاذ کند و با آمادگی برای گفت وگوهای مهم در مذاکرات با 1+5 شرکت کند. جاش ارنست، دبیر مطبوعاتی کاخ سفید روز پنجشنبه در جمع خبرنگاران با بیان اینکه اگر ایران با آمادگی برای انجام گفت وگوهای مهم در مذاکرات با 1+5 که در تاریخ 26 فوریه در قزاقستان برگزار می شود شرکت کند، می توان در رفع نگرانی های جامعه بین المللی درباره ماهیت برنامه هسته یی ایران به پیشرفت دست یافت.

به گزارش خبرگزاری هند، ارنست گفت: امریکا مطمئنا آماده است دست به این کار بزند. این در حالی است که شماری از تحلیلگران بر این باورند که مذاکرات 8 اسفند، آخرین فرصت برای جامعه بین المللی خواهد بود تا در سال جاری با ایران به توافق برسد چرا که پس از آن آغاز سال نو و پس از آن فصل انتخابات ریاست جمهوری، موجب می شود که زمینه مناسب برای گفت وگو بر سر پرونده هسته یی ایران تا زمانی پس از انتخابات از بین برود.