مانورهای نظامی ایران پررنگ تر می شوند

دیپلماسی ایرانی: دو ناو ایرانی جدید به بندر پورت سودان در دریای سرخ رسید. از زمانی که کارخانه اسلحه سازی یرموک در این کشور توسط اسرائیلی ها بمباران شد، حساسیت بر نام ایران در کشور سودان نیز بیشتر شده است. در مقابل اعتراض کشورهای عربی حوزه خلیج فارس از جمله عربستان به سودان که اجازه پهلو گرفتن به ناو ایرانی داده است، مقامات دو کشور ایران و سودان این حرکت را طبیعی و در روابط میان دو کشور مسبوق به سابقه اعلام کردند. رژیم صهیونیستی که همیشه در منطقه در رقابت با ایران است از نزدیکی ایران به  کشوری که هم مرز با مصر است واهمه داشته و البته این بیم را عملا نیز نشان داده است.اهداف ایران از این مانور نظامی ، سابقه دوستی ایران و سودان ، واکنش احتمالی رژیم صهیونیستی و تاثیر این دوستی بر رابطه ایران با مصر را با  امیر موسوی، تحلیلگر و کارشناس مسائل استراتژیک در میان گذاشتیم که متن این گفتگو به شرح زیر است:

برخی جراید منطقه ای و غربی پهلو گرفتن ناوبرهای ایرانی در بندر سودان را به تبدیل شدن این کشور به پایگاه نظامی برای ایران تعبیر کرده اند. شما اهداف ایران از این مانور نظامی را چه می دانید؟

باید در اینجا به این نکته اشاره کنم که سودان به عنوان پایگاه نظامی ایران نیست، پهلو گرفتن ناو جماران و هلیکوپتربر ایران در سودان نشان از قدرتمندی جمهوری اسلامی ایران در حضور در آب های بین المللی است. به باور من ایران از این انجام این اعمال دو هدف دارد:

هدف اول این است : که در خصوص مبارزه با دزدان دریایی سومالی رفت و آمد ناوهای ایرانی در آن منطقه بسیار فعال است. با توجه به نزدیکی به باب المندب و آب هایی که حساس و مهم بین المللی هستند و کشتی های تجاری و نفتی ایران نیز در آنجا تردد دارند، در نتیجه حضور ناوهای ایران در آن منطقه بسیار حائز اهمیت است. این حضور در هماهنگی با کشور دوست که سودان است،، می تواند هم از نظر در اختیار دادن امکانات دریایی و همچنین نیرو و امکاناتشان در اختیار ایران باشد که در حقیقت همکاری دو جانبه ای است در مقابله با دزدان دریایی.

هدف دوم این است : که پس از حمله رژیم صهیونیستی به کارخانه یرموک در جنوب خارطوم این حضور برای دومین بار است که صورت می گیرد و نشان می دهد که جمهوری اسلامی ایران در کنار ملت و دولت سودان در مقابل تجاوزات اسرائیل به این کشور ایستاده است.

این همکاری نظامی میان ایران و سودان قدیمی است و تقریبا دو دهه است که ادامه دارد و توافقات بسیار خوبی میان دو کشور برقرار است. این همکاری ها در سطوح مختلف همچون آموزشی و مبادلات نظامی وجود دارد. ایران در این خصوص می تواند کمک های شایانی به سودان داشته باشد و علاوه بر آن ضعف های موجود در پدافند هوایی سودان که سبب شد هواپیماهای رژیم صهیونیستی وارد سودان شوند بدون حساس شدن سیستم های دفاعی سودان که این مساله نقطه ضعفی است را با تبادل نظر و مشورت های نظامی میان دو طرف برطرف کنند.

اسرائیل همیشه در دریای مدیترانه حضور داشته و اخیرا به دلیل فعالیت های ایران در این کشور بر مزبان حساسیت تل آویو افزوده شده است. آیا سودان محل منازعه جدید ایران و رژیم صهیونیستی خواهد بود؟

هر نزدیکی میان دو کشور مسلمان خطر جدی برای رژیم صهیونیستی است، به ویژه آنکه سودان و ایران در خط مقابله با این رژیم هستند. سودان پشتیبان مقاومت در فلسطین و لبنان است و روابط خوبی با مقاومت اسلامی یعنی حماس و جهاد اسلامی دارد. در نتیجه این نزدیکی و همکاری نظامی میان دو کشور ایران و سودان می تواند زنگ خطری برای اسرائیل باشد، به ویژه آنکه امریکا و اسرائیل تلاش می کنند که ایران را در منطقه منزوی کنند. حضور ایران در این دریاها می تواند تهدیدی برای این رژیم باشد.اما به باور من دلیل همکاری ایران با سودان متوجه هیچ طرف ثالثی نیست و تنها در راستای تقویت روابط استراتژیک میان خارطوم و تهران است.

تاکنون از میان کشورهای عربی تنها واکنش عربستان به حضور ایران در آب های سودان را شنیده ایم که به کشور سودان هشدار داده است، واکنش اعراب تا به امروز به این مساله جه بوده است ؟

البته این مساله غیرواقعی و غیر منطقی به نظر می رسد به دلیل آنکه چند ماه پیش همین ناو جماران ایران در جده پهلو گرفت و مورد استقبال مقامات نظامی عربستان سعودی هم قرار گرفتند و حتی دو سه روز نیز مهمان عربستان سعودی و بنادر جده بودندبنابراین ایران هیچ مشکلی وجود ندارد و در گذشته نیز جماران مهمان قطر و سلطان نشین عمان بوده است. این تحرکات دوستانه است و در مقابل، کشورهای دوست ایران نیز ناوها و نیروهای خود را اعزام می کنند و ایران هم میزبان آنها می شود. در نتیجه در روابط بین المللی چنین مسائلی بسیار طبیعی و عادی است و من تاکید کردم که این حضور هیچ کشور ثالثی را مورد هدف قرار نمی دهد و تنها برای تقویت روابط است.

این تحرکات با توجه به مسافت طولانی و بحث سوخت گیری و استراحت، ایجاد تفاهم و همکاری میان کشورهای اسلامی مطرح است و به نظر می رسد اگر کشورهایی بیم چنین تحرکاتی هم دارند باید بیشتر در جهت اینگونه تحرکات تلاش کنند، چراکه به نفع کشورهای مسلمان است و از سوی دیگر عامل موثری برای ایجاد تفاهم، همدلی و تقویت و همکاری میان کشورهاست.

این مساله بر روابط ایران و مصر چه تاثیری خواهد گذاشت؟

ایران با مصر نیز از اینگونه همکاری ها داشته است، چراکه همان ناوهای نظامی ایران که به سمت سوریه حرکت کردند، مصری ها ابراز همدلی و همکاری خوبی کردند و به معنای دیگر از این تحرکات حمایت کردند. شاید در آینده این ناو در بنادر مصر نیز پهلو بگیرد و به سوی همکاری با کشور دوست مصر پیش رود. با توجه تحولات اخیر مصر و سرنگونی رژیم مبارک این مساله می تواند عامل مفیدی در گسترش روابط دو کشور باشد.

با توجه به وضعیت کنونی سوریه آیا می توان گفت که سودان جایگزین آن برای ایران خواهد شد؟

بعید به نظر می رسد که جمهوری اسلامی ایران به دنبال جایگزین باشد. به دلیل آنکه دولت سوریه همچنان پابرجاست و روابط با این کشور وجود دارد و از سوی دیگر روابط با سودان امروزی نیست، یعنی این توافقات نظامی میان دو کشور از سال ۹۰ میلادی یا ۲۲ سال پیش آغاز شده است. بنابراین روابط قدیمی و در راستای تقویل روابط گذشته است. به ویژه با توجه به تجاوزات رژیم صهونیستی و تحرکات آن در منطقه، سودان همپیمان جمهوری اسلامی است و ایران هم در این دوران همکاری های خود را افزایش داده است.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/ 14

انتشار اولیه:چهارشنبه 22 آذر 1391 / باز انتشار: یکشنبه 26 آذر 1391