داستان مذاکره مستقیم تهران- واشنگتن چه بود؟

در حالی که قرار است باراک اوباما و میت رامنی روز دوشنبه آخرین مناظره انتخاباتی را با محور سیاست خارجی انجام دهند، نیویورک تایمز در گزارشی مدعی توافق ایران و آمریکا برای انجام مذاکرات درباره برنامه هسته یی ایران شد. کاخ سفید این توافق را تکذیب کرده است.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی به قلم هلن کوپر ومارک لندلر از واشنگتن به نقل از مقامات دولت باراک اوباما رییس جمهور آمریکا و کاندیدای دموکرات ها مدعی شد که آمریکا و ایران در اصل برای اولین بار توافق کر ده اند مذاکراتی مستقیم درباره برنامه هسته یی ایران داشته باشند و زمینه را برای آنچه که می تواند آخرین تلاش دیپلماتیک برای جلوگیری از اقدام نظامی علیه ایران باشد آماده کرده اند.

این گزارش مدعی است یک مقام عالی رتبه دولت آمریکا گفت که مقامات ایران اصرار کرده اند که برای این گفت وگوها باید تا بعد از انتخابات ریاست جمهوری منتظر ماند و به همتایان آمریکایی خود می گویند که می خواهند بدانند با چه کسی مذاکره خواهند کرد.

نیویورک تایمز افزود: اخبار این توافق - که نتیجه تبادلات فشرده و سری میان مقامات آمریکایی و ایرانی است که تاریخ آن تقریبا به آغاز دوره ریاست جمهوری اوباما بر می گردد - در زمان حساسی در رقابت های انتخابات ریاست جمهوری مطرح می شود؛ دقیقا دو هفته قبل از روز انتخابات و پیش از آخرین مناظره دو کاندیدای انتخاباتی که قرار است متمرکز بر امنیت ملی و سیاست خارجی باشد.

این موضوع از این پتانسیل برخوردار است که به اوباما کمک کند که نشان دهد به یک پیشرفت دیپلماتیک در تلاش نزدیک به یک دهه ای قدرت های جهانی برای محدود کردن خواسته های هسته یی ایران نزدیک شده است، اما در صورتی که مشاهده شود ایران از دورنمای گفت وگوی مستقیم برای خرید زمان استفاده می کند، می تواند یک خطر محسوب شود.

در عین حال مشخص نیست که میت رامنی، رقیب اوباما در صورت پیروزی به این مذاکرات بپردازد. رامنی بارها از اوباما انتقاد کرد که در برابر ایران ضعف نشان داده و در قاطعانه ایستادن در کنار رژیم صهیونیستی علیه تهدید هسته یی ایران شکست خورده است.براساس این گزارش، کاخ سفید تکذیب کرد که یک توافق نهایی حاصل شده است. تامی ویتور، یک سخنگوی کاخ سفید عصر شنبه گفت: این صحت ندارد که آمریکا و ایران با گفت وگوهای مستقیم با هرگونه نشستی پس از انتخابات آمریکا توافق کرده اند.

با این حال وی افزود که دولت با چنین گفت وگوهایی باز برخورد می کند و «از ابتدا گفته است که ما برای دیدار دو جانبه آماده خواهیم بود.»گزارش های این توافق در میان گروه کوچکی از دیپلمات های درگیر در مساله ایران به گردش در آمده است.نیویورک تایمز افزود: حتی در صورت پیروزی مجدد اوباما هم احتمال شکست این ابتکار وجود دارد.در حالی که اوباما برای پیروزی مجدد خود در انتخابات به رسیدن به توافق با ایران نیاز دارد نیویورک تایمز مدعی شد ایران در استفاده از وعده دیپلماسی برای رفع فشار بین المللی وارد شده بر این کشور سابقه دارد. در این مورد مقامات آمریکایی گفتند که مطمئن نیستند که مقام عالی ایران این تلاش را تایید کرده باشد.مقامات آمریکایی نگرانند که حتی اگر دو طرف بر سر مذاکره بنشینند، ایران بتواند مذاکرات را طولانی کند تا اقدام نظامی را به تعویق اندازد و قادر شود عناصر حیاتی برنامه هسته یی خود را به ویژه در سایت های زیرزمینی تکمیل کند. برخی مقامات آمریکایی تمایل دارند مذاکرات به برنامه هسته یی ایران محدود باشد.

در حالی که ایران خاطر نشان کرده است می خواهد دستور کار گسترده باشد و سوریه، بحرین و دیگر مسایلی که روابط میان ایران و آمریکا را از بحران گروگان گیری آمریکا در سال 1979 به بعد تیره ساخته است نیز شامل شود.یک مقام دولتی که به دلیل حساسیت موضوع خواست نامش فاش نشود گفت: ما همواره به مساله هسته یی به شکلی مستقل نگاه کرده ایم.

وی افزود: ما قصد نداریم به آنها اجازه دهیم بین این ها ارتباط برقرار کننداین گزارش حاکی است: مساله چگونگی برخورد با ایران عواقبی سیاسی برای رامنی نیز خواهد داشت. او در حالی که اوباما را به ضعف متهم کرده است، جزئیات محدودی در خصوص اینکه چطور متفاوت رفتار خواهد کرد، ارایه داده است. به علاوه دورنمای گفت وگوی مستقیم می تواند رامنی را در موقعیتی دشوار قرار دهد؛ زیرا او با دادن اجازه غنی سازی در هر سطحی در ایران مخالفت کرده است؛ این مصالحه ای است که کارشناسان می گویند احتمالا در هرگونه توافقی درباره برنامه هسته یی ایران لحاظ خواهد شد.علاوه بر این اینکه رامنی چطور پاسخ دهد می تواند نشان دهد که در صورت به دست گرفتن ریاست کل قوا چطور رفتار خواهد کرد. خطر مخالفت با چنین ابتکار دیپلماتیکی این است که می تواند او را طوری نشان دهد که گویی قصد دارد در یک جنگ آمریکایی دیگر در خاورمیانه بدون به پایان رساندن دیگر گزینه ها وارد شود.نیکلاس برنز، که ریاست مذاکرات با ایران را به عنوان معاون وزیر امور خارجه در دولت جورج بوش به عهده داشت گفت: بدون انجام چنین مذاکراتی وارد شدن به یک جنگ نامعقول خواهد بود.

همزمان تامی ویتور در واکنش به گزارش روزنامه نیویورک تایمز درباره موافقت ایران و آمریکا برای گفتگوی مسقیم گفت این موضوع صحت نداردتامی ویتور، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید در بیانیه ای، خبر روزنامه نیویورک تایمز مبنی بر گفتگوی مسقیم دولت آمریکا و ایران درباره برنامه هسته ای ایران را رد کرده است.

در بیانیه آقای ویتور آمده است: "ما به همکار ی خود با گروه ۱+۵ برای دستیابی به یک راه حل دیپلماتیک ادامه می دهیم و از ابتدا آمادگی خود را برای دیدارهای دو جانبه اعلام کرده ایم."اما وی اضافه کرده است: "اینکه ایران و آمریکا مواففت کرده اند بعد از انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا، گفتگوی مستقیم و یا هر نوع دیدار دیگر با یکدیگر داشته باشند، صحت ندارد."آقای ویتور در ادامه به تاکید باراک اوباما، رییس جمهوری آمریکا درباره جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی اشاره کرده است.این در حالی است که روز شنبه فریدون عباسی دوانی، رییس سازمان انرژی اتمی ایران گفت که "اگر حقوق هسته ای ایران تامین شود، مذاکرات با گروه ۱+۵ مطمئنا به نتیجه می رسد."