ایران در خلیج فارس با امریکا هم‌مرز است

دیپلماسی ایرانی: در سال گذشته سایت دیپلماسی ایرانی یادداشت های سرکیس نعوم، روزنامه نگار و نویسنده مشهور و از چهره های مشهور فرهنگی لبنانی را که جوایز متعددی در زمینه های مختلف روزنامه نگاری و فرهنگی به دست آورده است که به طور مرتب در روزنامه النهار لبنان منتشر می شدند، ترجمه و منتشر کرد که همگی آنها در آرشیو دیپلماسی ایرانی در دسترس هستند. این یادداشت ها عموما درباره تحولات اخیر خاورمیانه و شمال آفریقا بودند که نعوم در سفرش به ایالات متحده امریکا که هر ساله انجام می دهد در دیدارش با مقام های مختلف امریکایی که برخی از آنها سابقه طولانی در دستگاه سیاست خارجی امریکا داشته اند و شماری نیز همچنان در این دستگاه مشغول به کارند، در میان گذاشته بود. نعوم نامی از این افراد نمی آورد ولی سمت همگی آنها را یاد می کند، از این رو خواننده می تواند حدس بزند که فرد مورد اشاره چه کسی است یا این که از لحاظ تاثیرگذاری در سیاست خارجی امریکا از چه اهمیتی برخوردار است و یا این که چه اطلاعات پشت پرده ای را می داند که کمتر ردی از آنها در رسانه ها دیده می شود. یکی دیگر از نکات مورد اهمیت این یادداشت ها به روز بودن آنها و هم زمانی شان با تحولات خاورمیانه است. خاورمیانه ای که از سال 2010 به بعد و با آغاز بهار عربی رنگ و بوی دیگری به خود گرفته است. ویژگی دیگر این یادداشت ها حالت گفت وگو بودن آنها با مقام های امریکایی است که جذابیت بیشتری به آنها می دهد.

امسال نیز نعوم همانند سال های گذشته در همان زمان همیشگی به ایالات متحده امریکا رفته و مشابه همان گفت وگوها را انجام داده است و اکنون که به لبنان بازگشته این یادداشت ها را یک به یک در روزنامه النهار منتشر کرده است. دیپلماسی ایرانی نیز به رویه سال گذشته تلاش می کند، همگی این یادداشت ها را ترجمه و منتشر کند. در این جا بیست و پنجمین بخش از این سلسله یادداشت ها پیش رویتان قرار می گیرد:

درباره عربستان سعودی و اوضاع آن با یکی از مسئولان امریکایی در کاخ سفید که به طور مستقیم با مسائل کشورهای عربی خلیج فارس سر و کار دارد، پرسیدم، گفت: «حقیقت این است که کسی نمی داند حال و روز عربستان چگونه متحول خواهد شد، به ویژه از لحاظ ثبات. همان طور که کسی نمی داند که امور میان خاندان حاکم با اسلام گرایان چگونه پیش خواهد رفت، با فرض بر این که هر دو طرف گمان می کنند که با یک دشمن مشترک مواجه هستند. امیر نایف، ولیعهد و وزیر کشور ]سابق[ پیش از این تاکید کرده بود که اگر مخالفان در منطقه الشرقیه (شیعی) تحرکی از خود نشان دهند آنها را له خواهد کرد.»

نظر دادم: مخالفان شیعه در منطقه الشرقیه تحرکات خود را آغاز کرده اند. آیا به نظرت این تحرک گسترده تر خواهد شد؟ و ایران در کجای این معادله قرار خواهد داشت؟ جواب داد: «حقیقت این است که باید اعتراف کرد که شیعیان در عربستان (منطقه الشرقیه) مورد تعرض قرار می گیرند و مدت های مدیدی است که مورد ستم قرار گرفته اند، و هیچ کس در قدرت یا حاکمیت نمی تواند آنها را کنار بگذارد. درست است که آنها تظاهرات می کنند و احیانا گلوله می خورند و کشته و زخمی می شوند، اما تا حالا کسی به ما اطلاع نداده است که شیعیان عربستان مسلح شده اند یا مقاومت مسلحانه را آغاز کرده اند. اما درباره ایران حرف های بسیاری درباره نقش آن در منطقه الشرقیه در عربستان زده می شود. اما دلیل روشنی که ثات کند عاملی ایرانی به طور مستقیم محرک حرکت شیعیان عربستان است یا این که در آن دخالت دارد، تا کنون به دست نیامده است.»

نظر دادم: «به دلیل ستم هایی که متوجه شیعیان عربستان شده و تو هم به آنها اشاره کردی، آنها مجبور می شوند که به ایران شیعی پناه بیاورند تا به آنها کمک کند، به ویژه که ریاض نیز آنها را تهدیدی برای خود می داند، و می ترسد که خواسته ها و رویاهایشان غیر قابل کنترل شود و گسترش یابد. فرد مظلوم یا سرکوب شده یا ترسیده به هر کسی که فکر می کند، می تواند به او کمک کند پناه می برد. گفته می شود که ملک عبدالله بارها از امریکا خواسته است که تهدید ایران را مهار کند.» جواب داد: «چیزی در این رابطه نمی دانم. اما عربستان ایران را خطر و تهدیدی برای خود می داند. و آن چه در این باره گفتی صحیح است. تو می گویی که بسیاری در عربستان و خارج از آن حتی همه کشورهای عربی خلیج فارس معتقدند که آنها خط قرمزی برای امریکا محسوب می شوند. و اگر ایران مانعی برای آنها شد یا این که به آنها حمله نظامی کرد امریکا نیز با نیروی نظامی وارد عمل خواهد شد. آن چه من در این زمینه می توانم بگویم این است که من هیچ خطر قرمزی در هیچ کدام از گزارش هایی که به ما رسیده یا افراد دیگر به آن رسیده اند، مشاهده نکرده ام. اما می توان گفت که ایران دشمن امریکا و همه کشورهای عربی خلیج فارس محسوب می شود و ایران در حقیقت در خلیج فارس در مرزهای امریکا قرار دارد. این مساله ای نیست که به سادگی بتوان از کنار آن گذشت.»