چرا خارجی ها اوباما را دوست دارند؟

فرید زکریا
شرق: با دیدن نام «میت رامنی» و کمپین انتخاباتی اش، همه به یاد انتقادهای تند و تیزی می افتند که او وقت و بی وقت به «باراک اوباما» و شیوه مدیریتش روا داشته است. اما به طور قطع، سه شنبه گذشته، روز مناسبی برای انتقاد نبود. درست زمانی که رامنی در سخنرانی خود، در گردهمایی سالانه کهنه سربازان جنگ، اوباما را به ضعف در مدیریت، خیانت و دروغگویی متهم می کرد، شبکه «ان بی سی» و روزنامه «وال استریت» نتایج نظرسنجی جدیدی را منتشر کردند که براساس آن، در حوزه سیاست خارجی، اوباما در مقایسه با رامنی از محبوبیت بیشتری میان مردم برخوردار بود.
انتقاد اصلی رامنی از اوباما این است که به باور او سیاست های اوباما باعث عصبانیت متحدان آمریکا و جسارت بخشیدن به دشمنان است. هرچند نظرسنجی اخیر، خلاف این امر را ثبت می کند. در ماه ژوئن گذشته، مرکز مطالعات «پیو» نتایج نظرسنجی سالانه خود را با موضوع میزان اعتماد مردم نسبت به اوباما منتشر کرد. نتیجه این نظرسنجی که از میان چندین کشور جهان به عمل آمده، تا حد قابل توجهی مثبت اعلام شده است. به عنوان مثال در بریتانیا که اتفاقا اولین توقفگاه رامنی در سفرهای خارج از کشورش نیز است، اوباما توانسته اعتماد ۸۰ درصد مردم این کشور را جلب کند، در حالی که در همین کشور و در دوران ریاست جمهوری جورج بوش، تنها ۱۶ درصد مردم به رییس جمهوری وقت آمریکا اعتماد داشتند. به طور کلی، در تمام کشورهای مورد مطالعه، میزان محبوبیت رییس جمهوری آمریکا میان مردم، در مقایسه با سال ۲۰۰۸، به طرز چشمگیری افزایش یافته است. هرچند محبوبیت اوباما، در قیاس با نخستین سال ریاست جمهوری اش، به علت عدم تامین خواسته های مردم، با کاهشی محسوس مواجه شده است.
رامنی برای اثبات ادعای خود به تفصیل به مساله نه چندان بحث انگیز لهستان و جمهوری چک و مخالفت مردم این دو کشور با راه اندازی سپر دفاع موشکی آمریکا می پردازد. احتمالا به همین علت است که او تصمیم دارد در آینده ای نزدیک به لهستان سفر کند. هدف او از سفر، سرمایه گذاری روی افکار عمومی جامعه ای است که محبوبیت اوباما میان اعضایش، هر روز بیش از روز قبل به سردی می گراید. روز بیست وسوم ژوئن، جورج ویگل، تحلیلگر محافظه کار «نشنال ری ویو»، ضمن اشاره به نگرانی مردم لهستان از پیروزی مجدد اوباما در انتخابات ۲۰۱۲، ریشه هراس آنان را در سیاست های کاملا ضدلهستانی او جست وجو می کند.
نظرسنجی پیو اما، به ارقام استناد می کند. بنا بر نتایج برگرفته از آرای مردم لهستان، اوباما با نسبت پنج به سه سزاوار پیروزی در انتخابات آمریکاست. در جمهوری چک، این نسبت حتی از شش به یک نیز بیشتر است.
بر اساس مطالعات اخیر، میان اعضای جوامعی که اوباما را مورداعتماد نمی دانند، در رابطه با آمریکا، همواره نوعی نگاه آمیخته با شک و سوءظن وجود دارد. روسیه، چین و برخی از کشورهای جهان عرب از این دسته اند. می توان این گونه تلقی کرد که اوباما در تامین خواسته های این کشورها ناتوان بوده است و این دقیقا همان چیزی است که رامنی در سخنرانی اخیر خود بر آن تاکید کرده است؛ جلب رضایت و حمایت متحدان و برانگیختن نارضایتی مخالفان.
اما بد نیست نگاهی به علل عدم محبوبیت اوباما در برخی کشورهای عرب داشته باشیم. براساس این مطالعات، مردم جهان عرب در بیان علل نارضایتی خود از عملکرد اوباما به دو نکته اصلی اشاره می کنند؛ نخست اینکه او در برخورد با مساله اسراییل، موضعی کاملا ناعادلانه اتخاذ کرده است و از سوی دیگر آنکه نظامیان تحت فرمان او بارها به بهانه مبارزه با تروریسم در پاکستان و افغانستان دستور حمله هواپیماهای بدون سرنشین را به خاک این دو کشور صادر کرده اند. به بیان ساده تر، علت کاهش جهانی محبوبیت اوباما از دید افکار عمومی، جنگ طلبی او و حمایت بی چون و چرایش از اسراییل عنوان شده است.
رامنی همواره تلاش کرده است به شیوه دوران جنگ سرد به دموکرات ها حمله کند که جهان جای امنی نیست، دشمنان در حال قدرت گرفتن اند و اوباما ناتوان است. اما به نظر می رسد آمریکایی ها این طور فکر نمی کنند و به نظر خود من هم، جهان آن گونه که رامنی آن را توصیف می کند، ناامن نیست.
رامنی مرد زیرکی است و به صورتی کاملا حرفه ای عمل می کند. اما حتی محافظه کاران نیز به کم تجربگی او در حوزه سیاست خارجی اقرار کرده اند. میان اعضای کمپین او، خبری از چهره های بانفوذ سیاست گذاری خارجی حزب جمهوری خواه، همچون رابرت زولیک، ریچارد آرمیتیج، ریچارد هاس و استفان هادلی نیست. در نتیجه، به نظر می رسد که او مایل به آغاز جنگ تجاری با چین بوده و درباره خروج کامل نظامیان از افغانستان، هنوز تصمیم قاطعی اتخاذ نکرده باشد.
حل مشکلی که رامنی امروز با آن مواجه است، چندان ساده نیست چراکه رقیب او نخستین دموکراتی است که سیاست خارجی اش طی ۵۰ سال اخیر، از نگاه بسیاری، موفق ترین سیاست خارجی آمریکا قلمداد شده است. اگر رامنی برای حل این مساله چاره ای نیندیشد، شکاف میان او و مردم قطعا عمیق تر خواهد شد.
منبع: تایم